"Do Wisły na festiwal, który odbędzie się od 3 do 5 czerwca przyjedzie około stu zaproszonych gości. Czeka nas 45 spotkań literackich na trzech scenach w centrum Wisły" – poinformował PAP dyrektor programowy wydarzenia Andrzej Drobik.

Festiwalowi patronuje Uniwersytet Śląski. Rektor uczelni, literaturoznawca prof. Ryszard Koziołek, zwrócił uwagę, że wydarzeniu towarzyszy swoista unikalność. Jak wskazał, "unosi się nad nim osoba, duch, dokonania i dzieło Jerzego Pilcha, jednego z najwybitniejszych polskich prozaików; kto wie, czy nie największego stylisty języka literackiego w Polsce po II wojnie".

Jego zdaniem, o unikalności festiwalu świadczy także miejsce, w którym się odbywa. "To nie tylko miejsce urodzenia Jerzego Pilcha, (…) ale też miejsce, które stało się literaturą. To rzadkie. Widzimy to u Joyce'a w +Ulissesie+; to Warszawa Prusa, czy Drohobycz Schulza. To właśnie z Wisłą zrobił Pilch. Rzeczywiste miasto, rzeczywistych ludzi przeniósł na karty literatury, czyniąc z nich postacie, które wzmocnił geniuszem swojej prozy tak, że stały się dla nas ważne, zajmujące. (…) Pilch przeniósł Wisłę do polskiego uniwersum kulturowego" – powiedział prof. Koziołek.

Komplementował samorząd Wisły za zorganizowanie festiwalu i przywiązanie do literatury. "Spośród wszystkich form artystycznej wypowiedzi słowo jest najbliższe ludziom, bez względu na to, czy czytają, czy też nie. My musimy mówić. Literatura jest najlepszym polem doświadczenia tego, co z językiem można zrobić. Uciekając się do metaforyki technicznej: literatura jest najbardziej rozwiniętą technologią języka. (…) Ten festiwal jest pochwałą słowa, ale przede wszystkim obserwacją u najwybitniejszych przedstawicieli życia literackiego, co ze słowem możemy zrobić" – dodał.

W podobnym tonie wypowiedział się dyrektor Biblioteki Śląskiej Zbigniew Kadłubek. "Wisła, poprzez festiwal, staje się +miejscem słowa+. (…) Komunikacja, słowo, mowa – łączą się z miejscem. Nie przypadkowo jesteśmy w Wiśle. Festiwal, na którym będziemy się uczyli i słuchać, i mówić, który jest wyjściem książek z biblioteki daleko w +granatowe góry+, to spełnienie moich marzeń. Książki wyjdą na ulice, będą w różnych miejscach mówiły, rozmawiały. Spotkają się tu idee" – powiedział.

II Festiwal Słowa im. Jerzego Pilcha „Granatowe Góry” odbędzie się pod znakiem dokonywania wyborów. "Tym razem każdy będzie musiał wybrać to, co podoba mu się najbardziej. Zdecydowaliśmy się, że druga edycja będzie sztuką wyboru. Odbywały się będą trzy spotkania równolegle: jedno na scenie głównej, drugie w bibliotece, a trzecie nad rzeką w parku Kopczyńskiego. Te trzy sceny pozwalają nam na budowę przebogatego programu. Pojawia się czasem niezadowolenie, ale postanowiliśmy, że w tym roku właśnie tak będzie na festiwalu" – powiedział PAP dyrektor Andrzej Drobik.

Dyskusje i spotkania będą się odbywały w kilku blokach tematycznych. „Najważniejszym, według nas jest ten, w którym zastanawiali się będziemy, czy możliwa jest lepsza przyszłość? To będzie rozmowa o współczesnym świecie. Będą znawcy tematu, m.in. dziennikarze i reportażyści Witold Szabłowski oraz Wojciech Jagielski, Krystyna Kurczab-Redlich, która napisała biografię Władimira Putina” – powiedział Drobik.

Zaznaczył, że ważnym pytaniem będzie także to, czy literatura może pomóc w poradzeniu sobie z rzeczywistością, której doświadczamy. "To pytanie o literaturę piękną, poezję" – wskazał.

Podczas festiwalu będą się odbywały też spacery tematyczne, m.in. śladami Jerzego Pilcha. Zwiedzić będzie można jego dom rodzinny. Burmistrz miasta Tomasz Bujok w rozmowie z PAP przypomniał, że samorząd niedawno kupił go od córki pisarza. "Chcemy tu stworzyć przede wszystkim miejsce przybliżające postać Jerzego Pilcha, jego twórczość i osiągnięcia. To będzie też miejsce pracy twórczej, w którym – mam nadzieję – znajdą gościnę pisarze lub malarze" - powiedział.

Odbędą się też trzy duże koncerty. Wystąpią Fisz Emade Tworzywo, Andrzej Stasiuk oraz Kuba Badach. Zaplanowano warsztaty dziennikarskie, fotograficzne i ekologiczne.

Jerzy Pilch, pisarz, publicysta, dramaturg i scenarzysta filmowy, urodził się 10 sierpnia 1952 r. w rodzinie ewangelickiej w Wiśle na Śląsku Cieszyńskim. Spędził tam pierwsze 10 lat życia. Później przeprowadził się z rodzicami do Krakowa. Ukończył filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 80. publikował felietony w "Tygodniku Powszechnym". W 1999 r. przeniósł się na łamy "Polityki". W latach 2006-2009 felietony ukazywały się w "Dzienniku", a później w "Przekroju". Jest autorem wielu książek, m.in. "Wyznania twórcy pokątnej literatury erotycznej", „Pod Mocnym Aniołem" i "Bezpowrotnie utracona leworęczność". Zmarł 29 maja 2020 r. w Kielcach, gdzie został pochowany.

Pierwsza edycja festiwali odbyła się w 2021 r. (PAP)

Autor: Marek Szafrański

szf/ mok/