30 listopada mija rok od wejścia w życie przygotowanej w Ministerstwie Sprawiedliwości ustawy, która umożliwia natychmiastową izolację sprawców przemocy domowej od osób pokrzywdzonych i ich domowników. Według Romanowskiego, nowe przepisy działają skutecznie i sprawiają, że sprawcy przemocy domowej są natychmiast izolowani od swych ofiar. "Dzięki temu Polska dołączyła do tych krajów, gdzie standard ochrony osób dotkniętych przemocą domową należy do najwyższych w Europie, najwyższych na świecie" - oświadczył podczas konferencji prasowej wiceszef MS.

Jak poinformował, w tym czasie wydano ponad 3200 nakazów i zakazów, czyli natychmiastowych nakazów opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia przez sprawcę przemocy oraz zakazów zbliżania się przez taka osobę do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia. Zaznaczył, że policjanci i funkcjonariusze mogą takie decyzje podejmować w uproszczonej procedurze. Jak mówił, oznacza to, że "już w momencie interwencji policyjnej osoba zagrożona przemocą, gdy jest przesłanka zagrożenia jej życia bądź zdrowia, może poczuć się bezpiecznie, bo ten nakaz wydawany jest natychmiastowo i obowiązuje przez 14 dni". "W 96,4 proc. przypadków taki nakaz względnie zakaz był wydawany w stosunku do mężczyzn" - dodał Romanowski.

Przypomniał, że osobie, wobec której wydano nakaz opuszczenia mieszkania lub zakaz zbliżania się do domowników, przysługuje prawo wniesienia zażalenia na decyzję policji lub Żandarmerii Wojskowej. Wiceminister wskazał na nieomal całkowitą skuteczność nowej formy ochrony ofiar przemocy, gdyż na ponad 3,2 tys. takich spraw. osoby objęte zakazem lub nakazem złożyły 63 zażalenia, a jedynie w dwóch przypadkach ich zażalenia zostały uwzględnione przez sądy.

"Potwierdza to, że interweniujący funkcjonariusze działają skutecznie i zgodnie z prawem. Ta skuteczność to aż 99,94 proc. Więc myślę, że dzięki tak profesjonalnym interwencjom, hasło +murem za polskim mundurem+ można odnieść nie tylko do obrońców granicy, ale również do funkcjonariuszy, którzy skutecznie chronią osoby pokrzywdzone przemocą domową" - powiedział.

Wiceminister uznał, że takie efekty były możliwe dzięki współpracy Ministerstwa Sprawiedliwości z Komendą Główną Policji i Żandarmerią Wojskową w trakcie vacatio legis przed wejściem w życie tej ustawy. Wspomniał, że resort sprawiedliwości zadbał o szkolenia dla ok. 30 tys. funkcjonariuszy, które przeprowadzono w ubiegłoroczne wakacje, a także przeszkolenie ponad 500 osób "pierwszego kontaktu", które zajmują się szukającymi pomocy w ośrodkach świadczących takie wsparcie, oraz ponad 500 kuratorów sądowych. Dodał, że resort organizuje też podobne szkolenia dla prokuratorów.

Romanowski wskazał na wdrożenie przez MS systemu długofalowej pomocy ofiarom tego rodzaju przestępstw. Według niego, w Polsce działa 336 ośrodków wspierających poszkodowanych, w których można uzyskać m.in. pomoc psychologiczną i prawną dzięki środkom przekazywanym na ten cel z Funduszu Sprawiedliwości. Poinformował, że od wejścia w życie ustawy do 31 października br. do tych miejsc zgłosiło się niemal 9 tys. osób dotkniętych przemocą domową, spośród których 7015 takich to kobiety.

Wiceminister zapowiedział również zgłoszenie projektu tzw. ustawy antyprzemocowej 2.0, który ma rozszerzyć i udoskonalić ochronę ofiar przemocy domowej. Poinformował, że MS i inne resorty pracują nad trzema nowymi narzędziami, które są wzorowane na obecnym nakazie policyjnym. Sprecyzował, że chodzi o zakaz zbliżania się do osoby, zakaz komunikowania się oraz zakaz wstępu w określone miejsca, np. do szkoły, czy zakładu pracy.

Romanowski wskazał także na działania prawne i organizacyjne, które mają zapewnić skuteczniejszą ochronę dzieci, które są ofiarami przemocy seksualnej. Podkreślił, że bardzo często są to dzieci niepełnosprawne intelektualnie.

"Minister sprawiedliwości we wrześniu powołał specjalny zespół ds. przeciwdziałania przestępczości na tle seksualnym w stosunku do osób małoletnich, którego zadaniem jest przygotowanie projektu krajowego programu działania. Zaproponowaliśmy rozwiązania, które mają pomóc w udziale w procedurze karnej osobom z niepełnosprawnością intelektualną. Zaproponowaliśmy specjalny tryb przesłuchania, dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnością intelektualną. Ta grupa jest w dużym stopniu dotknięta przemocą domową" – podkreślił wiceminister Romanowski.

Podsumowując podkreślił, że dzięki tzw. ustawie antyprzemocowej "osoby dotknięte przemocą domową uzyskują rzeczywiste i realne, bo natychmiastowe wsparcie. "Już nie jest tak, że takie osoby muszą koniecznie czekać tylko i wyłącznie na orzeczenie sądu" - zaznaczył. Według niego, wcześniej takie osoby czekały przeciętnie ponad trzy miesiące na rozstrzygnięcie sąd, a teraz funkcjonariusze podejmują decyzje zwykle w kilkadziesiąt minut.

"I to sprawca musi opuścić mieszkanie na te 14 dni, a nie osoba pokrzywdzona. Najczęściej kobieta, bardzo często z dziećmi, nie musi już uciekać z domu albo pozostawać ze sprawcą pod jednym dachem" - powiedział. (PAP)

Autor: Mieczysław Rudy

rud/ par/