Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-20, 19:30 Autor: PAP

Finlandia/ Uczczono 100. rocznicę demilitaryzacji i ustanowienia neutralności Wysp Alandzkich

Demilitaryzacja oraz autonomia Alandów, strategicznego archipelagu na Bałtyku w połowie przeprawy morskiej między Finlandią a Szwecją, "ma międzynarodowe znaczenie oraz wpływa na bezpieczeństwo regionu" – oświadczyli w środę przedstawiciele władz lokalnych, fińskich oraz szwedzkich.

20 października mija 100 lat od podpisania w Genewie w 1921 r. konwencji, dotyczącej niefortyfikowania i zneutralizowania Wysp Alandzkich.


"Dla zachowania pokoju w obszarze Wysp Alandzkich, umowa jest swoistą siłą równoważącą. To nie jest historyczny relikt, ale żywy byt, niezwykle potrzebna umowa w regionie Bałtyku" – oznajmił prezydent Finlandii Sauli Niinisto, który z powodu wyjątkowo złych warunków atmosferycznych na morzu musiał odwołać w środę podróż na Wyspy i podobnie jak szef MSZ Finlandii Pekka Haavisto uczestniczył w wideokonferencji.


W uroczystym seminarium z okazji 100-lecia konwencji alandzkiej udział wzięli również sekretarz stanu MSZ Szwecji oraz przedstawiciele autonomicznych władz lokalnych. Podkreślono znaczenie zażegnania tzw. kryzysu alandzkiego, kiedy to po uzyskaniu niepodległości przez Finlandię w 1917 r. pretensje do regionu, niemal w całości zamieszkanego przez ludność szwedzkojęzyczną, zgłaszał Sztokholm.


Po I wojnie światowej na forum Ligi Narodów, uzgodniono, że archipelag wysp będzie autonomiczną prowincją Finlandii. Stronami przyjętej konwencji były, oprócz Szwecji, także Niemcy, Dania, Wielka Brytania, Francja, Włochy, Łotwa, Estonia i Polska. Pierwotnie demilitaryzacja wysp została ustanowiona jeszcze w XIX w. traktatem paryskim z 1856 roku, po wojnie krymskiej.


Na obszarze Wysp obowiązuje całkowity zakaz manewrów i przelotów wojskowych. Oprócz tego kwestia demilitaryzacji wysp została odrębnie uzgodniona między Finlandią a ZSRR w latach 40. Głównym warunkiem umów jest wyłączenie archipelagu spoza działań wojennych w razie ewentualnego konfliktu.


Archipelag często jest wykorzystywany propagandowo przez Rosję. W 2017 r. w trakcie rosyjsko-białoruskich manewrów wojskowych Zapad rosyjscy kadeci na żaglowcu Kruzensztern mieli zawitać do stolicy wysp – portu Mariehamn, ale dowództwo fińskich sił zbrojnych nie wyraziło zgody na ten manewr.


Zwraca się również uwagę, że konstrukcja porozumienia alandzkiego jest przykładem wzorcowym dla innych strategicznych obszarów na świecie. W ostatnich latach odwoływano się do niego w m.in. w trakcie negocjacji w sprawie statusu Kosowa, Abchazji oraz Osetii Południowej.


Z Helsinek Przemysław Molik (PAP)


pmo/ fit/ mal/


Kraj i świat

2024-06-15, godz. 21:00 Łódź/ Charytatywny mecz w Atlas Arenie - drużyna Marcina Gortata kontra żołnierze NATO W Atlas Arenie w Łodzi rozegrano w sobotę koszykarski mecz charytatywny drużyny Marcina Gortata z żołnierzami. W tym roku, w 25. rocznicę wstąpienia Polski… » więcej 2024-06-15, godz. 21:00 Kenijczyk Omanyala najszybszy w tym sezonie w biegu na 100 metrów Ferdinand Omanyala uzyskał najlepszy w tym roku wynik na świecie w biegu na 100 m - 9,79 s podczas rozgrywanych w Nairobi zawodów selekcyjnych kadry Kenii do… » więcej 2024-06-15, godz. 20:50 ME 2024 - hiszpańskie media: jest w nas siła, idziemy po mistrzostwo Zwycięstwo 3:0 piłkarskiej reprezentacji Hiszpanii w mistrzostwach Europy nad Chorwacją dowodzi, że drużyna ma potencjał na triumf w turnieju - twierdzą… » więcej 2024-06-15, godz. 20:40 „NYT”: Nie tylko Rosja, ale i Chiny na liście przeciwników G7 Chiny nie zostały zaproszone na szczyt G7 we Włoszech, ale w końcowym komunikacie pojawiły się aż 28 razy, prawie zawsze jako szkodliwa siła, w tym jako… » więcej 2024-06-15, godz. 20:30 A.Duda z okazji 100-lecia przyznania Reymontowi Nagrody Nobla: to jeden z najznakomitszych polskich pisarzy Władysław Reymont to jeden z najznakomitszych polskich pisarzy. Jego literackie arcydzieło, czterotomowa powieść Chłopi, jest skarbem naszej kultury narodowej… » więcej 2024-06-15, godz. 20:20 ME 2024 - Hiszpania - Chorwacja 3:0 (opis) Grupa B: Hiszpania - Chorwacja 3:0 (3:0). Bramki: 1:0 Alvaro Morata (29), 2:0 Fabian Ruiz (32), 3:0 Dani Carvajal (45+2). Żółta kartka - Hiszpania: Rodri… » więcej 2024-06-15, godz. 20:10 ME 2024 - Zieliński: Holendrzy to marka, ale rankingi nie będą mieć znaczenia 'Reprezentacja Holandii to uznana marka, ale w niedzielę rankingi nie będą mieć takiego znaczenia' - powiedział Piotr Zieliński przed meczem piłkarskich… » więcej 2024-06-15, godz. 20:00 ME 2024 - Hiszpania - Chorwacja 3:0 (wynik) Grupa B: Hiszpania - Chorwacja 3:0 (3:0). Bramki: 1:0 Alvaro Morata (29), 2:0 Fabian Ruiz (32), 3:0 Dani Carvajal (45+2). Żółta kartka - Hiszpania: Rodri… » więcej 2024-06-15, godz. 19:40 ME 2024 - Probierz: mam już w głowie skład na mecz z Holandią (opis) Trener piłkarskiej reprezentacji Polski Michał Probierz przyznał w Hamburgu przed niedzielnym meczem z Holandią w grupie D mistrzostw Europy, że 'ma już… » więcej 2024-06-15, godz. 19:40 Serbia/ Prorosyjski wicepremier otrzymał zadanie wzmacniania więzi z krajami BRICS Aleksandar Vulin, prorosyjski wicepremier w rządzie Serbii, będzie odpowiadać za rozwój relacji Belgradu z grupą państw rozwijających się BRICS - ustalono… » więcej
6789101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »