Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-20, 19:30 Autor: PAP

Finlandia/ Uczczono 100. rocznicę demilitaryzacji i ustanowienia neutralności Wysp Alandzkich

Demilitaryzacja oraz autonomia Alandów, strategicznego archipelagu na Bałtyku w połowie przeprawy morskiej między Finlandią a Szwecją, "ma międzynarodowe znaczenie oraz wpływa na bezpieczeństwo regionu" – oświadczyli w środę przedstawiciele władz lokalnych, fińskich oraz szwedzkich.

20 października mija 100 lat od podpisania w Genewie w 1921 r. konwencji, dotyczącej niefortyfikowania i zneutralizowania Wysp Alandzkich.


"Dla zachowania pokoju w obszarze Wysp Alandzkich, umowa jest swoistą siłą równoważącą. To nie jest historyczny relikt, ale żywy byt, niezwykle potrzebna umowa w regionie Bałtyku" – oznajmił prezydent Finlandii Sauli Niinisto, który z powodu wyjątkowo złych warunków atmosferycznych na morzu musiał odwołać w środę podróż na Wyspy i podobnie jak szef MSZ Finlandii Pekka Haavisto uczestniczył w wideokonferencji.


W uroczystym seminarium z okazji 100-lecia konwencji alandzkiej udział wzięli również sekretarz stanu MSZ Szwecji oraz przedstawiciele autonomicznych władz lokalnych. Podkreślono znaczenie zażegnania tzw. kryzysu alandzkiego, kiedy to po uzyskaniu niepodległości przez Finlandię w 1917 r. pretensje do regionu, niemal w całości zamieszkanego przez ludność szwedzkojęzyczną, zgłaszał Sztokholm.


Po I wojnie światowej na forum Ligi Narodów, uzgodniono, że archipelag wysp będzie autonomiczną prowincją Finlandii. Stronami przyjętej konwencji były, oprócz Szwecji, także Niemcy, Dania, Wielka Brytania, Francja, Włochy, Łotwa, Estonia i Polska. Pierwotnie demilitaryzacja wysp została ustanowiona jeszcze w XIX w. traktatem paryskim z 1856 roku, po wojnie krymskiej.


Na obszarze Wysp obowiązuje całkowity zakaz manewrów i przelotów wojskowych. Oprócz tego kwestia demilitaryzacji wysp została odrębnie uzgodniona między Finlandią a ZSRR w latach 40. Głównym warunkiem umów jest wyłączenie archipelagu spoza działań wojennych w razie ewentualnego konfliktu.


Archipelag często jest wykorzystywany propagandowo przez Rosję. W 2017 r. w trakcie rosyjsko-białoruskich manewrów wojskowych Zapad rosyjscy kadeci na żaglowcu Kruzensztern mieli zawitać do stolicy wysp – portu Mariehamn, ale dowództwo fińskich sił zbrojnych nie wyraziło zgody na ten manewr.


Zwraca się również uwagę, że konstrukcja porozumienia alandzkiego jest przykładem wzorcowym dla innych strategicznych obszarów na świecie. W ostatnich latach odwoływano się do niego w m.in. w trakcie negocjacji w sprawie statusu Kosowa, Abchazji oraz Osetii Południowej.


Z Helsinek Przemysław Molik (PAP)


pmo/ fit/ mal/


Kraj i świat

2024-06-24, godz. 21:30 USA/ Polski dziennikarz stanie na czele grupy korespondentów zagranicznych w Białym Domu Korespondent Polskiego Radia Marek Wałkuski stanie na czele White House Foreign Press Group, grupy korespondentów zagranicznych przy Białym Domu. Grupa bierze… » więcej 2024-06-24, godz. 21:20 ME 2024 - Probierz: z Francją bez kontuzjowanego Romanczuka, pozostali są zdrowi Selekcjoner reprezentacji Michał Probierz powiedział, że Taras Romanczuk z powodu kontuzji nie wystąpi we wtorkowym meczu z Francją w Dortmundzie, kończącym… » więcej 2024-06-24, godz. 21:20 Pomorskie/ Po zderzeniu dwóch ciężarówek zablokowana droga wojewódzka 212 koło Lipnicy Po zderzeniu dwóch samochodów ciężarowych zablokowana jest droga wojewódzka nr 212 w okolicy Lipnicy. W wypadku zostały ranne dwie osoby - informuje straż… » więcej 2024-06-24, godz. 21:20 Włochy/ Orban po rozmowie z Meloni: Fidesz nie przystąpi do EKR Premier Węgier Viktor Orban oświadczył w poniedziałek po spotkaniu z szefową włoskiego rządu Giorgią Meloni w Rzymie, że w PE jego partia Fidesz nie przystąpi… » więcej 2024-06-24, godz. 21:20 ME 2024 - Albania - Hiszpania 0:1 (bramka) Grupa B: Albania - Hiszpania 0:1 w 13. min. Bramki: 0:1 Ferran Torres (13). Sędzia: Glenn Nyberg (Szwecja).(PAP) mask/ mak/ sab/ » więcej 2024-06-24, godz. 21:10 Grupa Azoty: trwa wyjaśnianie przyczyn wypadku w Puławach (aktl.) Trwa wyjaśnianie przyczyn poniedziałkowego wypadku w Zakładzie Amoniaku Grupy Azoty 'Puławy', w wyniku którego poparzeniu uległo dwóch pracowników - poinformowała… » więcej 2024-06-24, godz. 21:10 Bodnar: prezydent oczekuje dalszych wyjaśnień w sprawie prok. Tomasza Janeczka Prezydent oczekuje dalszych wyjaśnień w kwestii odwołania zastępcy Prokuratora Generalnego ds. wojskowych Tomasza Janeczka, w poniedziałek dostałem pismo… » więcej 2024-06-24, godz. 21:10 Piotr Bernatowicz: niektóre zarzuty wobec mnie są wyolbrzymione, a inne całkowicie kłamliwe Niektóre zarzuty, stawiane przez resort kultury w poniedziałkowym odwołaniu Piotra Bernatowicza z funkcji dyrektora warszawskiego Centrum Sztuki Współczesnej… » więcej 2024-06-24, godz. 21:00 Minister Siekierski: potrzebne instrumenty ochrony polskich rolników w związku z towarami z Ukrainy Nie można zostawić polskich rolników bez pewnych instrumentów ochrony, które by poprawiły ich konkurencyjność na rynku europejskim wobec towarów ukraińskich… » więcej 2024-06-24, godz. 21:00 Zachodniopomorskie/ Po kolizji na S10 droga Stargard – Szczecin została otwarta (aktl.) Zakończyło się wyciąganie z rowu pojazdu ciężarowego na drodze S10 łączącej Stargard ze Szczecinem. GDDKiA poinformowała, że od godz. 20.20 droga jest… » więcej
6789101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »