Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-20, 19:30 Autor: PAP

Finlandia/ Uczczono 100. rocznicę demilitaryzacji i ustanowienia neutralności Wysp Alandzkich

Demilitaryzacja oraz autonomia Alandów, strategicznego archipelagu na Bałtyku w połowie przeprawy morskiej między Finlandią a Szwecją, "ma międzynarodowe znaczenie oraz wpływa na bezpieczeństwo regionu" – oświadczyli w środę przedstawiciele władz lokalnych, fińskich oraz szwedzkich.

20 października mija 100 lat od podpisania w Genewie w 1921 r. konwencji, dotyczącej niefortyfikowania i zneutralizowania Wysp Alandzkich.


"Dla zachowania pokoju w obszarze Wysp Alandzkich, umowa jest swoistą siłą równoważącą. To nie jest historyczny relikt, ale żywy byt, niezwykle potrzebna umowa w regionie Bałtyku" – oznajmił prezydent Finlandii Sauli Niinisto, który z powodu wyjątkowo złych warunków atmosferycznych na morzu musiał odwołać w środę podróż na Wyspy i podobnie jak szef MSZ Finlandii Pekka Haavisto uczestniczył w wideokonferencji.


W uroczystym seminarium z okazji 100-lecia konwencji alandzkiej udział wzięli również sekretarz stanu MSZ Szwecji oraz przedstawiciele autonomicznych władz lokalnych. Podkreślono znaczenie zażegnania tzw. kryzysu alandzkiego, kiedy to po uzyskaniu niepodległości przez Finlandię w 1917 r. pretensje do regionu, niemal w całości zamieszkanego przez ludność szwedzkojęzyczną, zgłaszał Sztokholm.


Po I wojnie światowej na forum Ligi Narodów, uzgodniono, że archipelag wysp będzie autonomiczną prowincją Finlandii. Stronami przyjętej konwencji były, oprócz Szwecji, także Niemcy, Dania, Wielka Brytania, Francja, Włochy, Łotwa, Estonia i Polska. Pierwotnie demilitaryzacja wysp została ustanowiona jeszcze w XIX w. traktatem paryskim z 1856 roku, po wojnie krymskiej.


Na obszarze Wysp obowiązuje całkowity zakaz manewrów i przelotów wojskowych. Oprócz tego kwestia demilitaryzacji wysp została odrębnie uzgodniona między Finlandią a ZSRR w latach 40. Głównym warunkiem umów jest wyłączenie archipelagu spoza działań wojennych w razie ewentualnego konfliktu.


Archipelag często jest wykorzystywany propagandowo przez Rosję. W 2017 r. w trakcie rosyjsko-białoruskich manewrów wojskowych Zapad rosyjscy kadeci na żaglowcu Kruzensztern mieli zawitać do stolicy wysp – portu Mariehamn, ale dowództwo fińskich sił zbrojnych nie wyraziło zgody na ten manewr.


Zwraca się również uwagę, że konstrukcja porozumienia alandzkiego jest przykładem wzorcowym dla innych strategicznych obszarów na świecie. W ostatnich latach odwoływano się do niego w m.in. w trakcie negocjacji w sprawie statusu Kosowa, Abchazji oraz Osetii Południowej.


Z Helsinek Przemysław Molik (PAP)


pmo/ fit/ mal/


Kraj i świat

2024-03-28, godz. 23:00 Turniej WTA w Miami - Rybakina pierwszą finalistką Jelena Rybakina z Kazachstanu pokonała Białorusinkę Wiktorię Azarenkę 6:4, 0:6, 7:6 (7-2) i awansowała do finału tenisowego turnieju WTA 1000 w Miami. W… » więcej 2024-03-28, godz. 23:00 Komunikat Totalizatora Sportowego (28-03-2024) Komunikat Totalizatora Sportowego Totalizator Sportowy Spółka z o.o. podaje ilości i wysokości wygranych w grach losowychw dniu 2024-03-28 o godz. 22:00Lotto… » więcej 2024-03-28, godz. 22:50 LM piłkarzy ręcznych - Orlen Wisła - PSG 26:30 (opis) Piłkarze ręczni Orlen Wisły Płock w pierwszym meczu 1/8 finału Ligi Mistrzów przegrali przed własną publicznością z mistrzem Francji Paris Saint Germain… » więcej 2024-03-28, godz. 22:50 Komunikat Totalizatora Sportowego (28-03-2024) Komunikat Totalizatora Sportowego Totalizator Sportowy Spółka z o.o. podaje wylosowane liczby w dniu 2024-03-28 o godz. 22:00W zakładach Lotto wylosowano1… » więcej 2024-03-28, godz. 22:40 LM piłkarzy ręcznych - Orlen Wisła - PSG 26:30 (wynik) Piłkarze ręczni Orlen Wisły Płock w pierwszym meczu 1/8 finału Ligi Mistrzów przegrali przed własną publicznością z mistrzem Francji Paris Saint Germain… » więcej 2024-03-28, godz. 22:40 Warszawiacy mają nowy most dla pieszych i rowerzystów (aktl.) W czwartek wieczorem z udziałem prezydenta stolicy Rafała Trzaskowskiego nastąpiło otwarcie mostu pieszo-rowerowego łączącego oba brzegi Wisły - na wysokości… » więcej 2024-03-28, godz. 22:30 Odrobina Berlina w Warszawie. Plan Komuny Warszawa na kwartał społeczno-kulturalny w centrum miasta 'Haus der Statistik w Berlinie jest dla nas modelowym przykładem. Warszawa czeka na takie miejsce' - powiedział PAP Grzegorz Laszuk dyrektor artystyczny Teatru… » więcej 2024-03-28, godz. 22:30 Ziobro o śledztwie dot. Funduszu Sprawiedliwości: kompletny absurd i aberracja Były szef MS Zbigniew Ziobro nazwał działania i zarzuty prokuratury dot. Funduszu Sprawiedliwości 'kompletnym absurdem' i 'aberracją'. Odnosząc się do sprawy… » więcej 2024-03-28, godz. 22:10 Wydarzenia sportowe w skrócie, czwartek 28 marca, 22.00 Przekazujemy skrót wydarzeń sportowych: UEFA zapowiedziała, że wysłucha trenerów reprezentacji narodowych, jeśli chcą mieć kadry składające się… » więcej 2024-03-28, godz. 22:10 Ukraina/ Zełenski rozmawiał ze spikerem Izby Reprezentantów USA o pomocy w wojnie z Rosją Ukraiński prezydent Wołodymyr Zełenski poinformował w czwartek na platformie X, że rozmawiał telefonicznie ze spikerem Izby Reprezentantów USA Mike'iem… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »