Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-20, 19:30 Autor: PAP

Finlandia/ Uczczono 100. rocznicę demilitaryzacji i ustanowienia neutralności Wysp Alandzkich

Demilitaryzacja oraz autonomia Alandów, strategicznego archipelagu na Bałtyku w połowie przeprawy morskiej między Finlandią a Szwecją, "ma międzynarodowe znaczenie oraz wpływa na bezpieczeństwo regionu" – oświadczyli w środę przedstawiciele władz lokalnych, fińskich oraz szwedzkich.

20 października mija 100 lat od podpisania w Genewie w 1921 r. konwencji, dotyczącej niefortyfikowania i zneutralizowania Wysp Alandzkich.


"Dla zachowania pokoju w obszarze Wysp Alandzkich, umowa jest swoistą siłą równoważącą. To nie jest historyczny relikt, ale żywy byt, niezwykle potrzebna umowa w regionie Bałtyku" – oznajmił prezydent Finlandii Sauli Niinisto, który z powodu wyjątkowo złych warunków atmosferycznych na morzu musiał odwołać w środę podróż na Wyspy i podobnie jak szef MSZ Finlandii Pekka Haavisto uczestniczył w wideokonferencji.


W uroczystym seminarium z okazji 100-lecia konwencji alandzkiej udział wzięli również sekretarz stanu MSZ Szwecji oraz przedstawiciele autonomicznych władz lokalnych. Podkreślono znaczenie zażegnania tzw. kryzysu alandzkiego, kiedy to po uzyskaniu niepodległości przez Finlandię w 1917 r. pretensje do regionu, niemal w całości zamieszkanego przez ludność szwedzkojęzyczną, zgłaszał Sztokholm.


Po I wojnie światowej na forum Ligi Narodów, uzgodniono, że archipelag wysp będzie autonomiczną prowincją Finlandii. Stronami przyjętej konwencji były, oprócz Szwecji, także Niemcy, Dania, Wielka Brytania, Francja, Włochy, Łotwa, Estonia i Polska. Pierwotnie demilitaryzacja wysp została ustanowiona jeszcze w XIX w. traktatem paryskim z 1856 roku, po wojnie krymskiej.


Na obszarze Wysp obowiązuje całkowity zakaz manewrów i przelotów wojskowych. Oprócz tego kwestia demilitaryzacji wysp została odrębnie uzgodniona między Finlandią a ZSRR w latach 40. Głównym warunkiem umów jest wyłączenie archipelagu spoza działań wojennych w razie ewentualnego konfliktu.


Archipelag często jest wykorzystywany propagandowo przez Rosję. W 2017 r. w trakcie rosyjsko-białoruskich manewrów wojskowych Zapad rosyjscy kadeci na żaglowcu Kruzensztern mieli zawitać do stolicy wysp – portu Mariehamn, ale dowództwo fińskich sił zbrojnych nie wyraziło zgody na ten manewr.


Zwraca się również uwagę, że konstrukcja porozumienia alandzkiego jest przykładem wzorcowym dla innych strategicznych obszarów na świecie. W ostatnich latach odwoływano się do niego w m.in. w trakcie negocjacji w sprawie statusu Kosowa, Abchazji oraz Osetii Południowej.


Z Helsinek Przemysław Molik (PAP)


pmo/ fit/ mal/


Kraj i świat

2024-06-27, godz. 05:20 USA/ Dom Marilyn Monroe wpisany na listę zabytków w Los Angeles Rada Miejska Los Angeles jednomyślnie uznała dom, w którym w 1962 roku zmarła gwiazda kina Marilyn Monroe, za zabytek historyczny. Ma to na celu uniknięcie… » więcej 2024-06-27, godz. 05:00 DGP: Fentanyl groźniejszy z niepewnego źródła Resort zdrowia przyznaje, że ani on ani organy ścigania nie mają kontroli nad nielegalnym obrotem fentanylem. Opioidy z niepewnego źródła mogą zawierać… » więcej 2024-06-27, godz. 04:50 Korea Północna: armia przeprowadziła udany test separacji wielu głowic Korea Północna z powodzeniem przeprowadziła test mający na celu rozwój rakiet balistycznych średniego zasięgu przenoszących wiele głowic, które naprowadzane… » więcej 2024-06-27, godz. 04:50 Syria/ Media: w izraelskim ataku zginęły dwie osoby W izraelskim ataku na cele w południowej Syrii zginęły dwie osoby i ranny został żołnierz - podała w czwartek rano oficjalna syryjska agencja SANA. Według… » więcej 2024-06-27, godz. 04:40 "DGP": Gaz ucieka z zamkniętych kopalni Ilość metanu, jaka uwalnia się z zamkniętych w Polsce kopalni węgla, może sięgać nawet 110 mln m sześc. Na tle reszty Europy jesteśmy rekordzistami -… » więcej 2024-06-27, godz. 04:40 USA/ Firma Elona Muska otrzymała 843 miliony dolarów na pomoc w deorbitacji Międzynarodowej Stacji Kosmicznej NASA poinformowała w środę, że przyznała firmie SpaceX 843 miliony dolarów na zaprojektowanie i zbudowanie specjalnego pojazdu zdolnego do przeprowadzenia… » więcej 2024-06-27, godz. 04:40 "Rz": Śledczy IPN zbadają obóz, w którym produkowano rakiety V-1 Prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej z Koszalina rozpoczęli śledztwo w sprawie zbrodni niemieckich popełnionych na terenie podobozu KL Ravensbrück, zlokalizowanego… » więcej 2024-06-27, godz. 03:10 Boliwia/ Media: generał Zuniga, przywódca nieudanego puczu, został aresztowany Generał Juan Jose Zuniga, były szef boliwijskiej armii, który stał na czele nieudanego puczu w La Paz, został aresztowany - poinformowały w środę wieczorem… » więcej 2024-06-27, godz. 02:30 UE/ Premier Kosowa odmówił spotkania z prezydentem Serbii; przedstawił warunki powrotu do dialogu Szef dyplomacji UE Josep Borrell potwierdził w środę, że nie doszło do zapowiadanego wcześniej na ten dzień spotkania prezydenta Serbii z premierem Kosowa… » więcej 2024-06-27, godz. 02:30 Organizacja Państw Amerykańskich o próbie puczu wojskowego w Boliwii: "Nie pozwolimy na złamanie porządku konstyt… Sekretarz generalny Organizacji Państw Amerykańskich (OPA) Luis Almagro oświadczył w środę, po zakończonej niepowodzeniem próbie wojskowego zamachu stanu… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »