Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-20, 19:30 Autor: PAP

Finlandia/ Uczczono 100. rocznicę demilitaryzacji i ustanowienia neutralności Wysp Alandzkich

Demilitaryzacja oraz autonomia Alandów, strategicznego archipelagu na Bałtyku w połowie przeprawy morskiej między Finlandią a Szwecją, "ma międzynarodowe znaczenie oraz wpływa na bezpieczeństwo regionu" – oświadczyli w środę przedstawiciele władz lokalnych, fińskich oraz szwedzkich.

20 października mija 100 lat od podpisania w Genewie w 1921 r. konwencji, dotyczącej niefortyfikowania i zneutralizowania Wysp Alandzkich.


"Dla zachowania pokoju w obszarze Wysp Alandzkich, umowa jest swoistą siłą równoważącą. To nie jest historyczny relikt, ale żywy byt, niezwykle potrzebna umowa w regionie Bałtyku" – oznajmił prezydent Finlandii Sauli Niinisto, który z powodu wyjątkowo złych warunków atmosferycznych na morzu musiał odwołać w środę podróż na Wyspy i podobnie jak szef MSZ Finlandii Pekka Haavisto uczestniczył w wideokonferencji.


W uroczystym seminarium z okazji 100-lecia konwencji alandzkiej udział wzięli również sekretarz stanu MSZ Szwecji oraz przedstawiciele autonomicznych władz lokalnych. Podkreślono znaczenie zażegnania tzw. kryzysu alandzkiego, kiedy to po uzyskaniu niepodległości przez Finlandię w 1917 r. pretensje do regionu, niemal w całości zamieszkanego przez ludność szwedzkojęzyczną, zgłaszał Sztokholm.


Po I wojnie światowej na forum Ligi Narodów, uzgodniono, że archipelag wysp będzie autonomiczną prowincją Finlandii. Stronami przyjętej konwencji były, oprócz Szwecji, także Niemcy, Dania, Wielka Brytania, Francja, Włochy, Łotwa, Estonia i Polska. Pierwotnie demilitaryzacja wysp została ustanowiona jeszcze w XIX w. traktatem paryskim z 1856 roku, po wojnie krymskiej.


Na obszarze Wysp obowiązuje całkowity zakaz manewrów i przelotów wojskowych. Oprócz tego kwestia demilitaryzacji wysp została odrębnie uzgodniona między Finlandią a ZSRR w latach 40. Głównym warunkiem umów jest wyłączenie archipelagu spoza działań wojennych w razie ewentualnego konfliktu.


Archipelag często jest wykorzystywany propagandowo przez Rosję. W 2017 r. w trakcie rosyjsko-białoruskich manewrów wojskowych Zapad rosyjscy kadeci na żaglowcu Kruzensztern mieli zawitać do stolicy wysp – portu Mariehamn, ale dowództwo fińskich sił zbrojnych nie wyraziło zgody na ten manewr.


Zwraca się również uwagę, że konstrukcja porozumienia alandzkiego jest przykładem wzorcowym dla innych strategicznych obszarów na świecie. W ostatnich latach odwoływano się do niego w m.in. w trakcie negocjacji w sprawie statusu Kosowa, Abchazji oraz Osetii Południowej.


Z Helsinek Przemysław Molik (PAP)


pmo/ fit/ mal/


Kraj i świat

2024-06-20, godz. 00:20 Śląskie/ Silny wiatr zerwał lub uszkodził dziesiątki dachów, powalone drzewa zablokowały drogi (aktl.3) Kilkadziesiąt zerwanych lub uszkodzonych dachów, zalane posesje oraz zablokowane przez wiatrołomy drogi - to skutki silnego wiatru i gwałtownych opadów, które… » więcej 2024-06-20, godz. 00:10 ME 2024 - Szkocja - Szwajcaria 1:1 (opinie) Po meczu Szkocja - Szwajcaria (1:1) powiedzieli: Steve Clarke (trener reprezentacji Szkocji): 'To był dobry mecz pomiędzy dwoma wyrównanymi zespołami. Wiedzieliśmy… » więcej 2024-06-19, godz. 23:20 ME 2024 - Szkocja - Szwajcaria 1:1 (opis) Grupa A: Szkocja - Szwajcaria 1:1 (1:1). Bramki: 1:0 Scott McTominay (13), 1:1 Xherdan Shaqiri (26). Żółta kartka - Szkocja: Scott McTominay, Scott McKenna… » więcej 2024-06-19, godz. 23:10 ME 2024 - wyniki i tabele Wyniki dotychczasowych meczów i tabele grup: Grupa A2024-06-14:Niemcy - Szkocja 5:1 (3:0)2024-06-15:Węgry - Szwajcaria 1:3 (0:2)2024-06-19:Niemcy - Węgry… » więcej 2024-06-19, godz. 23:10 ME 2024 - tabela drużyn z trzecich miejsc Tabela drużyn z trzecich miejsc w grupach: tabela (mecze, wygrane, remisy, przegrane, bramki, punkty): 1. Dania 1 0 1 0 1-1 12. Albania 2 0 1 1 3-4 13. Szkocja… » więcej 2024-06-19, godz. 23:10 ME 2024 - Niemcy w fazie pucharowej, Chorwaci w niebezpieczeństwie Piłkarze Niemiec wygrali z Węgrami 2:0 i jako pierwsi awansowali do fazy pucharowej mistrzostw Europy, których są gospodarzami. W drugim meczu grupy A Szwajcaria… » więcej 2024-06-19, godz. 23:10 ME 2024 - strzelcy Klasyfikacja strzelców - po 15 z 51 meczów (43 bramki): 2 - Jamal Musiala (Niemcy)1 - Michel Aebischer (Szwajcaria) Kerem Akturkoglu (Turcja) Nedim Bajrami… » więcej 2024-06-19, godz. 23:10 ME 2024 - kartki Czerwone i żółte kartki po 15 z 51 meczów: czerwone (1): Szkocja (1): Ryan Porteous żółte (49): Niemcy (4): Robert Andrich, Maximilian Mittelstadt… » więcej 2024-06-19, godz. 23:00 ME 2024 - Szkocja - Szwajcaria 1:1 (wynik) Grupa A: Szkocja - Szwajcaria 1:1 (1:1). Bramki: 1:0 Scott McTominay (13), 1:1 Xherdan Shaqiri (26). Żółta kartka - Szkocja: Scott McTominay, Scott McKenna… » więcej 2024-06-19, godz. 23:00 USA/ Gubernator Luizjany podpisał ustawę o obowiązkowym wywieszaniu Dekalogu w każdej klasie Gubernator Luizjany Jeff Landry podpisał w środę ustawę nakazującą wywieszanie Dekalogu w każdej klasie w szkołach publicznych. Jest to pierwsze tego typu… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »