Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-09, godz. 16:00 Podkarpackie/ Historyczne znaleziska w bieszczadzkich lasach Sztylet z brązu, średniowieczny puginał oraz duży mosiężny pierścień znaleźli poszukiwacze ze Stowarzyszenia Historyczno-Eksploracyjnego „Galicja”… » więcej 2024-07-09, godz. 16:00 Grecja/ Czerwiec 2024 r. był najcieplejszym czerwcem od 1960 r. Czerwiec tego roku był najcieplejszym czerwcem w Grecji od 1960 roku, a średnia temperatura w tym okresie wzrosła o 2,5 stopnia Celsjusza - powiedział we wtorek… » więcej 2024-07-09, godz. 16:00 Jest pierwszy zwiastun drugiej części „Gladiatora” Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami, we wtorek 9 lipca studio Paramount Pictures zaprezentowało pierwszy zwiastun filmu „Gladiator 2” w reżyserii Ridleya… » więcej 2024-07-09, godz. 15:50 Łódź/ Nietypowa propozycja władz Łodzi - bilety komunikacji miejskiej na raty Władze Łodzi chcą zachęcić pasażerów komunikacji do kupowania tzw. migawek, czyli biletów okresowych. Ponieważ najbardziej korzystne są te ważne rok… » więcej 2024-07-09, godz. 15:50 Strefa Gazy/ Dziesiątki tysięcy Palestyńczyków uciekają z miasta Gaza przed izraelskim atakiem Armia izraelska kontynuuje we wtorek ofensywę lądową na miasto Gaza. Walki zmusiły do ucieczki dziesiątki tysięcy mieszkańców miasta - przekazała ONZ… » więcej 2024-07-09, godz. 15:40 Zakaz kąpieli przy Centrum Rekreacyjno-Sportowym nad jeziorem Ukiel w Olsztynie Z powodu zakwitu sinic nieczynne są kąpieliska przy Centrum Rekreacyjno-Sportowym nad jeziorem Ukiel w Olsztynie. Zakaz kąpieli zostanie odwołany po uzyskaniu… » więcej 2024-07-09, godz. 15:40 ONZ prowadzi dochodzenie w sprawie masowego grobu na granicy Libii i Tunezji Wysoki Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka (UNHCHR) Volker Tuerk poinformował we wtorek, że jego biuro prowadzi dochodzenie w sprawie masowego grobu na granicy… » więcej 2024-07-09, godz. 15:30 Ekstraklasa piłkarska - portugalski obrońca Moutinho w Jagiellonii Jagiellonia Białystok wypożyczyła z drugoligowej włoskiej Spezii portugalskiego obrońcę Joao Moutinho - poinformował we wtorek mistrz Polski. 26-letni piłkarz… » więcej 2024-07-09, godz. 15:30 Obajtek: to prezes Hyundaia powinien zeznawać przed komisją (opis) Orlen, ani prezes Orlenu w żadnym wypadku nie zajmował się nielegalnymi imigrantami. To konsorcjum realizujące Olefiny III ponosi odpowiedzialność za wszystkich… » więcej 2024-07-09, godz. 15:30 Aktywiści krytykują ustawę dot. definicji gwałtu; Lewica: nie zgłosimy w Senacie poprawek (aktl.) Aktywiści oceniają, że nowela Kodeksu karnego, zmieniającą definicję gwałtu, jest niezgodna z Konwencją stambulską. Mimo tej krytyki, wicemarszałkini… » więcej
81828384858687
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »