Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-11, godz. 12:20 Ardanowski: stworzymy centroprawicową partię z kołem Pawła Kukiza Jestem po słowie z kołem poselskim Pawła Kukiza, stworzymy centroprawicową partię - powiedział w czwartek poseł PiS Jan Krzysztof Ardanowski. Dodał, że… » więcej 2024-07-11, godz. 12:20 WUG: w kopalni Rydułtowy trwa poszukiwanie części pracowników i analiza stanu zagrożenia (krótka3) W kopalni Rydułtowy, gdzie rano doszło do silnego wstrząsu, trwa poszukiwanie części pracowników, którzy byli w zagrożonym rejonie. Analizowany jest też… » więcej 2024-07-11, godz. 12:20 Śląskie/ Bielszczanie upamiętnili ofiary ludobójstwa na Wołyniu Bielszczanie uczcili w czwartek pamięć ofiar ludobójstwa na Wołyniu, składając kwiaty pod poświęconym im pomnikiem. „Jesteśmy zobowiązani do zachowania… » więcej 2024-07-11, godz. 12:20 UE/ Raport FRA: ponad 90 proc. europejskich Żydów zetknęło się z antysemityzmem w internecie Ponad 90 proc. europejskich Żydów zetknęło się z antysemityzmem w internecie, a 76 proc. czasem ukrywa swoją tożsamość ze względów bezpieczeństwa -… » więcej 2024-07-11, godz. 12:10 Wybitna ukraińska poetka Kateryna Kałytko o tym, jak literatura powinna ujmować temat wojny Prawda o wojnie należy do osób ocalałych i straumatyzowanych; nie zawsze jest dobrze, gdy cudzoziemcy piszą o tych niezwykle trudnych doświadczeniach - przyznała… » więcej 2024-07-11, godz. 12:10 Sejm/ Komisja negatywnie o poprawce Senatu dotyczącej kandydowania "neosędziów" do KRS (opis) Sejmowa komisja negatywnie zaopiniowała poprawkę Senatu do noweli ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa umożliwiającą kandydowanie do tej Rady sędziom, którzy… » więcej 2024-07-11, godz. 12:10 Ekspert: lot Ariane 6 to duży sukces, ale Europa musi się starać, aby zachować pozycję lidera w kosmosie Rakieta Ariane 6 zapewni Europie niezależny dostęp do przestrzeni kosmicznej. Stary Kontynent bardzo tego potrzebuje z różnych powodów. Jednocześnie Europa… » więcej 2024-07-11, godz. 12:10 Sejm/ Cwalina-Śliwowska (Polska 2050-TD): państwo nie powinno utrzymywać obywateli w strachu (krótka4) Kobiety będą wykonywać aborcję, a bliscy będą im w tym pomagać. Rolą państwa nie jest sztuczne utrzymywanie obywateli w strachu o swoją przyszłość… » więcej 2024-07-11, godz. 12:10 Trwa postępowanie sprawdzające wobec b. ambasadora RP przy NATO Tomasza Szatkowskiego ABW wszczęła kontrolne postępowanie sprawdzające wobec dotychczasowego ambasadora RP przy NATO Tomasza Szatkowskiego - przekazał rzecznik prasowy ministra… » więcej 2024-07-11, godz. 12:10 Paryż - florecistki zaczynają treningi w Cetniewie, na igrzyskach liczą na sukces Polskie florecistki, opromienione zdobyciem dwóch medali mistrzostw Europy, w piątek w Cetniewie rozpoczną ostatnie zgrupowanie przed igrzyskami. 'Ten wynik… » więcej
25262728293031
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »