Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-07, godz. 20:40 Paryż - Jan Such: Grbic postawił na zaufanie i doświadczenie Jan Such, olimpijczyk z Monachium uważa, że Nikola Grbic, wybierając skład siatkarzy na igrzyska olimpijskie, postawił na zaufanie i doświadczenie. „Wynik… » więcej 2024-07-07, godz. 20:40 Francja/ Melenchon: prezydent ma obowiązek powierzyć nam misję utworzenia rządu (krótka2) Prezydent Emmanuel Macron ma obowiązek powierzyć Nowemu Frontowi Ludowemu (NFP) utworzenie rządu - skomentował wyniki drugiej tury wyborów parlamentarnych… » więcej 2024-07-07, godz. 20:40 Warmińsko-mazurskie/ Utrudnienia na drodze krajowej 16 w wyniku wypadku W niedzielę wieczorem w efekcie czołowego zderzenia samochodów dwie osoby zostały ranne na drodze krajowej 16. Między Biskupcem a Mrągowem w kierunku Wielkich… » więcej 2024-07-07, godz. 20:30 Ekstraklasa piłkarska - norweski bramkarz w Rakowie Na dwa tygodnie przed pierwszym meczem w sezonie 2024/25 Raków Częstochowa poinformował, że do 'Czerwono-Niebieskich' dołączył nowy piłkarz - norweski… » więcej 2024-07-07, godz. 20:20 Francja/ Sondaże exit polls: lewica zdobyła najwięcej mandatów w parlamencie, bez większości bezwzględnej (kró… Według prognoz exit poll sojusz partii lewicowych - Nowy Front Narodowy (NFP) uzyskał najwięcej miejsc w drugiej turze wyborów parlamentarnych we Francji -… » więcej 2024-07-07, godz. 20:20 Podkarpackie/ Podkarpacka brygada WOT powiększyła się o 66 nowych żołnierzy 66 ochotników złożyło w niedzielę w Kolbuszowej przysięgę wojskową na sztandar 3 Podkarpackiej Brygady Obrony Terytorialnej. Ochotnicy zasilą szeregi… » więcej 2024-07-07, godz. 20:10 ME U17 i U20 w zapasach - pięć brązowych medali biało-czerwonych w Novym Sadzie Z pięcioma brązowymi medalami powrócą z serbskiego Novego Sadu reprezentanci Polski z zakończonych tam zapaśniczych mistrzostw Europy w kategorii U17 oraz… » więcej 2024-07-07, godz. 20:10 Szef MSZ Holandii: Haga "niezwłocznie" rozpocznie wysyłanie na Ukrainę myśliwców F-16 Nowo mianowany szef MSZ Holandii Caspar Veldkamp zapowiedział podczas wizyty w Kijowie, że Haga 'niezwłocznie' rozpocznie wysyłanie na Ukrainę myśliwców… » więcej 2024-07-07, godz. 20:00 Zmarł żołnierz AK i działacz opozycji antykomunistycznej ppłk Antoni Zienkiewicz W wieku 101 lat w niedzielę zmarł żołnierz ZWZ-AK, więzień polityczny okresu stalinowskiego oraz działacz NSZZ Solidarność Rolników Indywidualnych ppłk… » więcej 2024-07-07, godz. 20:00 Mityng w Hengelo - rekord życiowy Sarny, czwarte miejsce Skrzyszowskiej Angelika Sarna czasem 1:59.63 poprawiła rekord życiowy i była czwarta w biegu na 800 m, natomiast Pia Skrzyszowska wynikiem 12,57 zajęła czwarte miejsce na… » więcej
144145146147148149150
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »