Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-07, godz. 20:10 ME U17 i U20 w zapasach - pięć brązowych medali biało-czerwonych w Novym Sadzie Z pięcioma brązowymi medalami powrócą z serbskiego Novego Sadu reprezentanci Polski z zakończonych tam zapaśniczych mistrzostw Europy w kategorii U17 oraz… » więcej 2024-07-07, godz. 20:10 Szef MSZ Holandii: Haga "niezwłocznie" rozpocznie wysyłanie na Ukrainę myśliwców F-16 Nowo mianowany szef MSZ Holandii Caspar Veldkamp zapowiedział podczas wizyty w Kijowie, że Haga 'niezwłocznie' rozpocznie wysyłanie na Ukrainę myśliwców… » więcej 2024-07-07, godz. 20:00 Zmarł żołnierz AK i działacz opozycji antykomunistycznej ppłk Antoni Zienkiewicz W wieku 101 lat w niedzielę zmarł żołnierz ZWZ-AK, więzień polityczny okresu stalinowskiego oraz działacz NSZZ Solidarność Rolników Indywidualnych ppłk… » więcej 2024-07-07, godz. 20:00 Mityng w Hengelo - rekord życiowy Sarny, czwarte miejsce Skrzyszowskiej Angelika Sarna czasem 1:59.63 poprawiła rekord życiowy i była czwarta w biegu na 800 m, natomiast Pia Skrzyszowska wynikiem 12,57 zajęła czwarte miejsce na… » więcej 2024-07-07, godz. 19:50 Podkarpackie/ 130 interwencji strażackich w związku z burzami nad regionem (aktl.) Do niedzielnego wieczoru podkarpaccy strażacy wyjeżdżali 130 razy do usuwania skutków burz, które przechodzą nad regionem. Interwencje polegały głównie… » więcej 2024-07-07, godz. 19:40 Per-Anders Graberg na Magnezji triumfatorem 80. Derbów na Służewcu Szwedzki dżokej Per-Anders Graberg na 3-letniej kasztanowatej klaczy Magnezja wygrał na służewieckim torze 80. prestiżową gonitwę na dystansie 2400 met… » więcej 2024-07-07, godz. 19:20 Wimbledon - Sinner w ćwierćfinale Włoch Jannik Sinner awansował do ćwierćfinału wielkoszlemowego Wimbledonu w Londynie. Lider rankingu tenisistów pokonał w niedzielę rozstawionego z numerem… » więcej 2024-07-07, godz. 19:20 Diamentowa Liga - dwa rekordy świata oraz szybkie biegi Kaczmarek i Swobody w Paryżu (opis) Podczas mityngu Diamentowej Ligi w Paryżu padły dwa rekordy świata. Ukrainka Jarosława Mahuczich skoczyła wzwyż 2,10, a Kenijka Faith Kipyegon przebiegła… » więcej 2024-07-07, godz. 19:00 Węgry/ Media: po wizytach w Kijowie i Moskwie Orban leci do Pekinu Po wizycie w Kijowie i Moskwie premier Węgier Viktor Orban jest w drodze do stolicy Chin, Pekinu, gdzie ma wylądować w poniedziałek rano - poinformował w… » więcej 2024-07-07, godz. 19:00 Beach Pro Tour - triumf Szwedów i Amerykanek w Gstaad Szwedzcy siatkarze plażowi David Ahman i Jonatan Hellvig triumfowali w turnieju elity Beach Pro Tour w szwajcarskim Gstaad. To ich czwarte zwycięstwo w zawodach… » więcej
141142143144145146147
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »