Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 15:40 Prezydent: rozpoczęcie akcesji Ukrainy do NATO byłoby sygnałem spójności i zdecydowania Sojuszu (króka2) Przyjęcie Ukrainy do NATO wymaga czasu, ale rozpoczęcie procesu akcesyjnego wzmocniłoby morale obrońców, a Rosji pokazało spójność i zdecydowanie Sojuszu… » więcej 2024-07-08, godz. 15:40 Warszawa/ Wstępne czyszczenie pomnika Syreny kosztowało 5 tys. zł Wstępne czyszczenie pomnika Syreny - rzeźby i niewielkich powierzchni piaskowca - kosztowało 5 tys. zł. Ostateczne koszty naprawy zniszczonego pomnika będą… » więcej 2024-07-08, godz. 15:40 Prezydent Duda: od początku wspieramy europejskie i euroatlantyckie aspiracje Ukrainy (krótka) Jeżeli społeczeństwo ukraińskie będzie miało wolę przynależności do Sojuszu Północnoatlantyckiego, to NATO nie może się wahać i Ukraina musi zostać… » więcej 2024-07-08, godz. 15:40 Rosja/ Wiceadmirał Lipilin został dowódcą Floty Bałtyckiej Wiceadmirał Siergiej Lipilin został dowódcą rosyjskiej Floty Bałtyckiej - poinformował w poniedziałek Reuters, powołując się na media rosyjskie. » więcej 2024-07-08, godz. 15:30 USA/ Huragan Beryl pozbawił prądu blisko milion mieszkańców Teksasu Huragan Beryl uderzył w poniedziałek rano w wybrzeże amerykańskiego stanu Teksas i pozbawił prądu blisko milion mieszkańców. Prędkość wiatru dochodziła… » więcej 2024-07-08, godz. 15:30 Włochy/ Nadciągnął kolejny antycyklon afrykański; temperatura wzrośnie do ponad 40 stopni Nad Włochy nadciągnął kolejny antycyklon afrykański, który w najbliższych dniach przyniesie temperatury powyżej 40 stopni. Fala upałów ogarnie cały… » więcej 2024-07-08, godz. 15:20 Rosja/ Ekspert: gospodarka Putina ma się źle; jego ludzie to przyznają, Zachód woli nie słuchać Gospodarka Rosji pod rządami Władimira Putina ma się źle i coraz gorzej; prezeska Banku Centralnego i inni przedstawiciele władz mówią o tym otwarcie. Zachodnie… » więcej 2024-07-08, godz. 15:10 Hiszpania/ Politolog dla PAP: chaos w rządzeniu Francją będzie działał na korzyść Zjednoczenia Narodowego Widmo chaosu w kierowaniu Francją przez rząd wyłoniony po wyborach parlamentarnych będzie korzystny dla skrajnie prawicowego Zjednoczenia Narodowego (RN)… » więcej 2024-07-08, godz. 15:10 Tusk o Orbanie: nie ma prawa niczego robić w imieniu Europy i Ukrainy, co nie jest z nimi ustalone Premier Węgier Viktor Orban nie ma prawa niczego robić w imieniu Europy i Ukrainy, co nie jest z nimi ustalone - podkreślił premier Donald Tusk, komentując… » więcej 2024-07-08, godz. 15:10 Tusk: aby przekazać Ukrainie MiG-i, musielibyśmy zastąpić je innymi samolotami (krótka12) Premier Donald Tusk podkreślił, że zanim Polska przekaże Ukrainie MiG-i, powinna otrzymać od sojuszników w NATO możliwość zastąpienia ich innymi samolotami… » więcej
115116117118119120121
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »