Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 21:30 Wimbledon - wyniki turnieju kobiet Wyniki poniedziałkowych meczów 1/8 finału kobiet w wielkoszlemowym Wimbledonie: Jelena Rybakina (Kazachstan, 4) - Anna Kalinska (Rosja, 17) 6:3, 3:0 - krecz… » więcej 2024-07-08, godz. 21:20 Prok. Korneluk: to nie koniec, jeśli chodzi o wnioski ws. uchylenia immunitetu parlamentarzystom To z całą pewnością nie koniec, jeśli chodzi o wnioski o uchylenie immunitetu parlamentarnego polskich posłów, a także senatorów - powiedział w poniedziałek… » więcej 2024-07-08, godz. 21:20 Aktywistka: rządowa informacja o projekcie ustawy ws. związków partnerskich to powód do protestu Rządową informację o projekcie ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich oceniamy jako powód do protestu, musimy walczyć o interesy wszystkich par osób… » więcej 2024-07-08, godz. 21:20 Projekt: nowy dokument tymczasowy podróży TDP zastąpi dotychczasowy Emergency Travel Document Nowy dokument tymczasowy podróży TDP ma zastąpić dotychczas obowiązujący w Unii Europejskiej Emergency Travel Document - zakłada projekt nowelizacji Prawa… » więcej 2024-07-08, godz. 21:10 Wimbledon - Zieliński: Hubert robi wszystko, żeby wystąpić na igrzyskach Nadal nie wiadomo, jak poważna jest kontuzja Huberta Hurkacza, a od zdrowia 27-letniego tenisisty zależy start w igrzyskach w Paryżu także jego deblowego partnera… » więcej 2024-07-08, godz. 21:10 Reuters: Iran rozbudowuje fabryki rakiet balistycznych, by zbroić Rosję, Huti i Hezbollah Iran w ciągu ostatniego roku znacznie rozbudował dwa kluczowe zakłady wytwarzające rakiety balistyczne - poinformował w poniedziałek Reuters na podstawie… » więcej 2024-07-08, godz. 21:00 Paryż - rekordowo liczna ekipa Włoch - 403 sportowców Rekordowy skład będzie miała reprezentacja Włoch na igrzyska olimpijskie w Paryżu. Jak ujawnił w poniedziałek Włoski Komitet Olimpijski (CONI) w ekipie… » więcej 2024-07-08, godz. 21:00 Hołownia: w listopadzie zdecyduję o udziale w wyborach prezydenckich Lider Polski2050, marszałek Sejmu Szymon Hołownia powiedział w TVN24, że w listopadzie zdecyduje o tym, czy będzie kandydować w przyszłorocznych wyborach… » więcej 2024-07-08, godz. 20:50 Lubuskie/ Śmiertelny wypadek pod Gorzowem; nie żyje motocyklista Do wypadku doszło w poniedziałek, 8 lipca, na DK22 koło miejscowości Zdroisko pod Gorzowem Wlkp. W wyniku zderzenia auta z motocyklem śmierć poniósł m… » więcej 2024-07-08, godz. 20:50 Małopolskie/ Barbara Nowak wycofała się z decyzji o rezygnacji z mandatu radnej Była małopolska kurator oświaty Barbara Nowak wycofała się w poniedziałek z decyzji o rezygnacji z mandatu radnej województwa małopolskiego. Poinformowała… » więcej
104105106107108109110
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »