Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 19:20 Prezydent: celem obecności Polski na szczycie NATO jest wzmacnianie bezpieczeństwa w naszej części Europy (krótka) Najważniejszym celem obecności Polski na szczycie NATO w Waszyngtonie jest wzmacnianie zdolności obronnych i wzmacnianie bezpieczeństwa w naszej części Europy… » więcej 2024-07-08, godz. 19:20 Prof. Mądry o rozwoju AI: chciałbym, żeby rządy się obudziły; rewolucja już się zaczęła Sztuczna inteligencja to autostrada do postępu; każde państwo, które chce się liczyć, powinno mieć strategię rozwoju w tym zakresie - uważa prof. Aleksander… » więcej 2024-07-08, godz. 19:10 Dr Reichardt: umowa ws. bezpieczeństwa to ważny polityczny gest i wyraz poprawy stosunków polsko-ukraińskich Podpisanie ukraińsko-polskiej umowy w dziedzinie bezpieczeństwa to bardzo ważny polityczny gest, który potwierdza, że Polska jest wśród państw wspierających… » więcej 2024-07-08, godz. 19:00 Świętokrzyskie/ Śmiertelny wypadek na dk 73 w powiecie buskim Policjanci pod nadzorem prokuratora wyjaśniają okoliczności wypadku drogowego na dk 73 w Szczeglinie (Świętokrzyskie), w którym zginął 37-letni mężczyzna… » więcej 2024-07-08, godz. 19:00 W polsko-ukraińskiej umowie m.in. o reparacjach od Rosji i kwestiach historycznych Deklaracje o tym, że Ukraina powinna znaleźć się w Unii i NATO, a Rosja wypłacić temu państwu reparacje, a także zapowiedź działań dążących do 'godnego… » więcej 2024-07-08, godz. 18:50 Porozumienie Polski i Ukrainy: wymiana doświadczeń, współpraca wojsk, dalsze wsparcie sprzętem Polska będzie nadal wspierać Ukrainę sprzętem wojskowym, oba kraje będą się wymieniać doświadczeniami, by zwiększać zdolności obronne, będą też… » więcej 2024-07-08, godz. 18:50 Francja/ Bardella przyznał, że skrajna prawica popełniła błędy podczas kampanii Szef francuskiego skrajnie prawicowego Zjednoczenia Narodowego (RN) Jordan Bardella przyznał w poniedziałek, że jego ugrupowanie popełniło błędy podczas… » więcej 2024-07-08, godz. 18:40 ME 2024 - półfinał Anglia - Holandia poprowadzi sędzia krytykowany przez Bellinghama Felix Zwayer w środę poprowadzi półfinał piłkarskich mistrzostw Europy Anglia - Holandia w Dortmundzie. Niemiecki arbiter w przeszłości był krytykowany… » więcej 2024-07-08, godz. 18:40 Kazachstan/ W ramach obchodów Dnia Stolicy w Astanie wystąpił teatr z Krakowa W sobotę i niedzielę Astana świętowała Dzień Stolicy; w ramach festiwalu teatrów ulicznych 'Teatralna Eurazja' w Parku Centralnym wystąpił m.in. Teatr… » więcej 2024-07-08, godz. 18:40 MRiRW: aktualizacja zaleceń dobrej praktyki rolniczej ws. ochrony wód przed azotanami Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przygotowało projekt aktualizacji zbioru zaleceń dobrej praktyki rolniczej, dotyczący ochrony wód przed zanieczyszczeniem… » więcej
103104105106107108109
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »