Radio Opole » Kraj i świat
2021-09-24, 17:40 Autor: PAP

Płock/ Odsłonięto pomnik Stanisława Małachowskiego, patrona najstarszej szkoły w Polsce

Przed głównym wejściem do Liceum Ogólnokształcącego im. Marszałka Stanisława Małachowskiego w Płocku (Mazowieckie) odsłonięto w piątek pomnik patrona tej najstarszej w Polsce szkoły. Uroczystość odbyła się w 100. rocznicę nadania placówce obecnej nazwy.

„Małachowianka”, bo tak nazywane jest wśród uczniów i wychowanków obecne płockie Liceum Ogólnokształcącego im. Marszałka Stanisława Małachowskiego, jest jedną z najstarszych szkół w Europie, działającą nieprzerwanie w tym samym miejscu od 1180 r.


Inicjatorami upamiętnienia w formie pomnika obecnego patrona „Małachowianki”, ustanowionego w 1921 r., byli absolwenci szkoły z jednej klasy, którzy egzamin maturalny zdawali w 1963 r. Wraz z nimi w piątkowej uroczystości odsłonięcia pomnika uczestniczyli obecni uczniowie i nauczyciele, a także wychowankowie, w tym absolwenci z rocznika 1946 r. Wojciech Trąbczyński i Jan Chojnacki.


Pomnik, który stanął przed głównym wejściem do „Małachowianki”, gdzie widnieje napis: „Alma Mater Plocensis”, to odlana w brązie rzeźba przedstawiająca Stanisława Małachowskiego, który w uniesionej dłoni trzyma Konstytucję 3 Maja, a drugą rękę opiera na lasce marszałkowskiej. Na cokole pomnika znajduje się inskrypcja: „Stanisław Dzierżykraj Nałęcz hrabia Małachowski 1736-1809 - Marszałek Sejmu Wielkiego, Współtwórca Konstytucji 3 Maja”. Twórcą projektu i modelu pomnika jest rzeźbiarz Marek Zalewski z Ciechanowa.


Prof. Lech Chyczewski, rektor Wyższej Szkoły Medycznej w Białymstoku, absolwent „Małachowianki” z 1963 r. i prezes powołanego wraz rówieśnikami z czasów szkolnych Towarzystwa Budowy Pomnika Marszałka Stanisława Małachowskiego, podkreślił, iż przedsięwzięcie to zrealizowano dzięki zaangażowaniu i wsparciu wielu osób, nauczycieli i wychowanków szkoły, a także przy udziale Urzędu Miasta Płocka.


Jak dodał, projektowi towarzyszyły prace nad wydaniem monografii poświęconej marszałkowski Stanisławowi Małachowskiemu, autorstwa prof. Adama Dobrońskiego, historyka, związanego z Uniwersytetem w Białymstoku, a publikacja ukazała się dzięki wsparciu samorządu Mazowsza.


„Połączyła nas wspólna idea, wdzięczność szkole, w której przeżyliśmy niezapomniane lata, jak również chęć upiększenia naszego prastarego grodu” – powiedział prof. Chyczewski o inicjatywie budowy pomnika patrona „Małachowianki”. Dodał, iż zaangażowani w ten projekt mają nadzieję, że pomnik będzie jednym z obiektów na ścieżki historycznej, którą podążają turyści odwiedzający Płock.


Wraz z prof. Chyczewskim pomnik odsłonili marszałek Mazowsza Adam Struzik, prezydent Płocka Andrzej Nowakowski i dyrektor „Małachowianki” Katarzyna Góralska, a jego poświęcenia dokonał absolwent szkoły ks. prof. Wojciech Góralski, wykładowca Wyższego Seminarium Duchownego w Płocku i Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, w 1993 r. jeden z negocjatorów Konkordatu – wszyscy uczestnicy odsłonięcia zasiadali w komitecie honorowym budowy pomnika.


Nawiązując do inicjatywy upamiętnienia patrona „Małachowianki” dyrektor Góralska podkreśliła, iż właśnie w takim działaniu spełnia się misja tej szkoły: „w potrzebie jedność, w myśleniu wolność, we wszystkim miłość”. „Najwyższą siłą i wartością +Małachowianki+ zawsze byli i są ludzie, jej nauczyciele, wychowankowie. Oni stanowią opokę, na której zawsze możemy wspierać się w trudach życia” – powiedziała.


W dokumencie organizacyjnym z września 1921 r. ówczesny minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego Antoni Ponikowski napisał m.in.: „Na mocy aktu z dnia 11 czerwca 1921 r. Państwo Polskie objęło w ponowne posiadanie istniejącą od siedmiu stuleci w mieście Płocku szkołę średnią męską, która w latach wielkiej wojny światowej pozostawała pod opieką miejscowego Koła Polskiej Macierzy Szkolnej. Niniejszym uznaję tę szkołę za państwową i nadaję jej miano: Gimnazjum Państwowe imienia Marszałka Stanisława Małachowskiego”.


I dodał dalej: „Niechże czcigodna postać +polskiego Arystydesa+ opromieniona aureolą Wielkiego Sejmu i Konstytucji Majowej, stanie się dla młodzieży polskiej wychowującej się w sędziwych murach prastarej uczelni, wzorem prawości i czystości duszy i czynów, cnoty obywatelskiej oraz zawsze chętnej gotowości do służenia Ojczyźnie”.


W Liceum Ogólnokształcącym im. Marszałka Stanisława Małachowskiego w Płocku zachowały się m.in. fundamenty wczesnośredniowiecznej kolegiaty św. Michała, przy której szkoła została ufundowana, XV-wieczna wieża i XVII-wieczny budynek ówczesnego Kolegium Jezuickiego.


W przeszłości wykładowcami szkoły byli profesor retoryki św. Andrzej Bobola (ok. 1591-1657) i Wojciech Szweykowski (1773-1838) - pierwszy rektor Uniwersytetu Warszawskiego. W szkole uczyli się natomiast: nauczyciel dzieci Adama Mickiewicza - Hieronim Napoleon Bońkowski (1807-86), ogłoszony błogosławionym Honorat Koźmiński (1829-1916), prezydent II RP i profesor Politechniki Lwowskiej Ignacy Mościcki (1867-1946), uczestnik bitwy o Anglię, dowódca polskiego skrzydła i słynnego Dywizjonu 303 płk Jan Zumbach (1915-86), podróżnik Tony Halik (1921-98) oraz pierwszy premier III RP Tadeusz Mazowiecki (1927-2013). (PAP)


mb/ pat/


Kraj i świat

2024-06-18, godz. 12:30 Céline Dion na premierze poświęconego jej dokumentu nagrodzono owacjami na stojąco W poniedziałkowy wieczór w Nowym Jorku odbyła się uroczysta premiera dokumentu „I Am: Céline Dion”, który opowiada o błyskotliwej karierze kanadyjskiej… » więcej 2024-06-18, godz. 12:30 ZUS: 1 lipca rusza kolejna odsłona programu "Dobry start" Od 1 lipca rodzice i opiekunowie mogą składać wnioski o świadczenie z programu 'Dobry Start”. Dofinansowanie na wyprawkę przysługuje na każde uczące… » więcej 2024-06-18, godz. 12:30 Polski operator przyjęty na studia w American Film Institute Polski operator filmowy Andrzej Woźniakiewicz jako jedyny Polak został w tym roku przyjęty na dwuletnie studia operatorskie w American Film Institute w Los… » więcej 2024-06-18, godz. 12:30 Dyrektor Wód Polskich Gliwice: wszystkie wyloty do Kanału Gliwickiego są legalne Wszystkie wyloty wód do Kanału Gliwickiego mają obowiązujące pozwolenia wodnoprawne, a zanieczyszczenia są monitorowane - powiedział we wtorek dyrektor… » więcej 2024-06-18, godz. 12:30 ME 2024 - Bereszyński: porażka Austrii z Francją jest dla nas korzystna (opis) Reprezentant Polski Bartosz Bereszyński stwierdził, że poniedziałkowa porażka Austrii z Francją (0:1) jest korzystna dla biało-czerwonych w perspektywie… » więcej 2024-06-18, godz. 12:30 Ukraina/ Media: nocne pożary w rosyjskich bazach paliwowych wynikiem operacji SBU (aktl.) Nocne pożary w dwóch rosyjskich bazach paliwowych w obwodzie rostowskim na południowym zachodzie Rosji są wynikiem operacji specjalnej Służby Bezpieczeństwa… » więcej 2024-06-18, godz. 12:20 Warszawa/ Pogrzeb operatora filmowego Arkadiusza Tomiaka - 25 czerwca Uroczystości pogrzebowe operatora filmowego Arkadiusza Tomiaka rozpoczną się 25 czerwca mszą świętą o godz. 11 w Kościele Środowisk Twórczych przy Placu… » więcej 2024-06-18, godz. 12:20 Kraków/ 10 z 12 badanych zanieczyszczeń powietrza było w normie w 2023 roku 10 z 12 zanieczyszczeń, które wpływają na ocenę jakości powietrza osiągnęły w zeszłym roku w Krakowie wartości normatywne. Pozostałe dwa: dwutlenek… » więcej 2024-06-18, godz. 12:10 ME w pływaniu - polska sztafeta mieszana najszybsza w eliminacjach Polska sztafeta mieszana 4x100 m stylem zmiennym była najszybsza w porannych eliminacjach i wieczorem powalczy o medal mistrzostw Europy w pływaniu, które trwają… » więcej 2024-06-18, godz. 12:10 MF: w 2025 r. budżet po raz pierwszy zasilą wpływy z podatku minimalnego W 2025 r. budżet po raz pierwszy zasilą wpływy z podatku minimalnego - wskazano w opublikowanych na stronach MF założeniach do projektu budżetu na 2025 r… » więcej
6789101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »