Według danych na koniec maja, wnioski złożyło prawie 5,61 mln osób, z czego 5,27 mln osób otrzymało status. W przypadku 52 proc. rozpatrzonych aplikacji przyznany został status osoby osiedlonej (settled status), w przypadku 43 proc. - tymczasowy status (pre-settled status), a reszta to wnioski odrzucone, nieważne lub wycofane. Najwięcej wniosków złożyli obywatele Polski, Rumunii i Włoch - według stanu na 31 marca, było to odpowiednio 975,2 tys., 918,3 tys. i 500,5 tys.

Te liczby znacząco przewyższają szacunki dotyczące tego, ilu obywateli krajów UE faktycznie na stałe przebywa w Wielkiej Brytanii - według urzędu statystycznego ONS na koniec czerwca 2020 r. mieszkało ich 3,482 mln, z czego 815 tys. to obywatele polscy. Wyższa liczba wniosków wynika z faktu, że uprawnione do ich składania były nie tylko osoby faktycznie mieszkające w danym momencie w Wielkiej Brytanii, ale też te, które mieszkały w przeszłości, a później z niej wyjechały, zatem część osób złożyła je "na wszelki wypadek", aby mieć możliwość powrotu.

Liczba złożonych wniosków sugeruje, że osób, które jeszcze tego nie zrobiły, pozostało już bardzo niewiele, choć żadnych statystyk na ten temat nie ma. Obecnie, do 30 czerwca, wnioski mogą składać już tylko ci obywatele, którzy byli w Wielkiej Brytanii przed końcem okresu przejściowego po brexicie, czyli do 31 grudnia 2020 r. Ci, którzy nie będą mieć statusu, będą mogli być deportowani.

Kevin Foster, wiceminister spraw wewnętrznych odpowiedzialny za sprawy imigracji i statusu osób osiedlonych, zapewnił jednak, że tym osobom, które złożą wniosek przed 30 czerwca, ale przed tą datą nie otrzymają jeszcze decyzji, to nie grozi i rząd wykaże się elastycznością. Niemniej zarówno brytyjski rząd, jak i ambasady państw UE apelują, by nie zostawiać złożenia wniosku na ostatnią chwilę.

Możliwość składania wniosków o status osoby osiedlonej lub tymczasowy status otwarta została 30 marca 2019 r. Rodzaj statusu zależy od długości pobytu w Wielkiej Brytanii. Status osoby osiedlonej jest nadawany osobom, które mogą się wykazać minimum pięcioletnim nieprzerwanym pobytem w tym kraju. Osoby niespełniające tego warunku w momencie składania wniosku zazwyczaj otrzymują tymczasowy status osoby osiedlonej, który jednak po upływie pięciu lat nieprzerwanego pobytu będzie można zmienić na status osoby osiedlonej.

Zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia 2021 r. nowym systemem imigracyjnym, obywatele państw UE, którzy chcą mieszkać i pracować w Wielkiej Brytanii, traktowani są tak samo jak obywatele wszystkich innych państw, co oznacza, że muszą się ubiegać o wizę przed przyjazdem.

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

bjn/ mal/