"Pozycja, zabezpieczenia prawne i socjalne artystów, współpraca na forum V4 na rzecz polepszenia zawodowych i socjalnych warunków wykonywania zawodów artystycznych, a także modele funkcjonowania opłat reprograficznych – to główne tematy rozmowy ministrów kultury państw Grupy Wyszehradzkiej" - napisano na stronie resortu kultury.

"W tym roku Grupa Wyszehradzka obchodzi swoje 30-lecie i w moim przekonaniu współpraca na polu kulturalnym w ciągu tych trzech dekad okazała się znamienna i owocna. Instytucje kulturalne w naszych krajach przeprowadziły każdego roku szereg poświęconych kulturze projektów. Artyści i eksperci ze świata kultury oraz sektora kreatywnego stale współpracują wymieniając swoje doświadczenia i zbliżając w ten sposób nasze społeczeństwa" - powiedział podczas wideokonferencji prof. Piotr Gliński, cytowany w informacji.

Wyjaśniono, że w spotkaniu udział wzięli: minister kultury Słowacji Natalia Milanova, minister kultury Czech Lubomir Zaoralek oraz Peter Fekete, sekretarz stanu ds. kultury w Ministerstwie Zasobów Ludzkich Węgier.

Zaznaczono, że podczas obrad szczególna uwaga została poświęcona zabezpieczeniu socjalnemu i regulacji statusu zawodowego artystów. "Zdaniem obradujących, działalność środowisk twórczych jest bardzo ważną częścią sektora kreatywnego, ponieważ daje nam dostęp do narodowego i światowego dziedzictwa kulturowego, wzmacnia naszą tożsamość i poczucie wspólnoty" - czytamy na stronie MKDNiS.

Jak zauważył wicepremier Piotr Gliński, "mechanizmy rynkowe nie są wystarczające, aby zapewnić odpowiednie finansowanie działalności twórczej". "Ona wymaga mecenatu - publicznego lub prywatnego" - podkreślił.

"Zdecydowana większość krajów europejskich prowadzi politykę kulturalną opartą głównie na mechanizmach wsparcia państwa. Takie podejście dominuje również w krajach V4, ponieważ funkcjonuje w nich rozbudowany system mecenatu publicznego" - napisano w informacji.

Prof. Gliński przypomniał, że "kiedy obejmował urząd w 2015 r. Polska, jako jeden z nielicznych krajów europejskich, nie miała kompleksowego rozwiązania w zakresie bezpośredniego wsparcia artystów, zwłaszcza tych, którzy nie są na stałe zatrudnieni w instytucjach kultury". "Okazało się również, że od 1989 r. nikt w Polsce nie badał szczegółowo sytuacji społeczno-ekonomicznej artystów. Co więcej, nikt nie wiedział, ilu artystów zawodowych faktycznie jest w Polsce" - wyjaśnił szef resortu kultury.

Przypomniano, że "w 2017 r., z inicjatywy MKDNiS zorganizowana została tzw. Ogólnopolska Konferencja Kultury, której celem jest pobudzenie społecznej debaty i wypracowanie propozycji i rozwiązań odpowiadających na najważniejsze potrzeby artystów". "W 2018 r. przeprowadzono badania socjologiczne, które dały wgląd w sytuację społeczno-ekonomiczną artystów w Polsce" - dodano.

"Wniosek był jasny - sytuacja ekonomiczna większości z nich jest trudna, ponieważ mają oni dochody poniżej średniej krajowej. Taka jest rzeczywistość dla około 60 proc. artystów. Ponad połowa z nich zarabiała na umowach o dzieło, jedna trzecia pracowała bez umowy, a tylko 14 proc. miała umowę o pracę na czas nieokreślony. Oznaczało to, że pracodawcy opłacali ubezpieczenie społeczne i zdrowotne niewielu" - napisano w informacji o wideokonferencji.

Podkreślono, że "mając na uwadze powyższe oraz dodatkowo wpływ COVID-19 na sektor kultury, w którym zaobserwowano dużą utratę dochodów, MKDNiS przygotowało projekt ustawy o uprawnieniach artystów zawodowych, który w sposób systemowy ma te kwestie uregulować".

Zaznaczono, że współpraca państw Grupy Wyszehradzkiej w dziedzinie kultury "jest intensywna i systematyczna". "Każdego roku w państwach Grupy organizowane są spotkania ministrów oraz ekspertów. Wynikiem tych spotkań jest sformułowanie wspólnych celów prowadzonych polityk kulturalnych, zorientowanych m.in. na pielęgnowanie wspólnego dziedzictwa kulturowego regionu Europy Środkowej oraz tworzenie różnorodnych projektów w dziedzinie kultury" - czytamy na stronie MKDNiS.

Wyjaśniono, że "współpraca w ramach V4 umożliwia Czechom, Słowacji, Węgrom i Polsce identyfikowanie problemów istniejących w sektorze kultury oraz szukanie wspólnych rozwiązań, w szczególności w dziedzinie promocji kultury". Wśród instytucji uczestniczących w realizacji projektów współpracy w ramach V4, na stronie MKDNiS wymieniono: Międzynarodowe Centrum Kultury, Instytut Adama Mickiewicza, Narodowe Centrum Kultury, Bibliotekę Narodową, Instytut Książki, Filmotekę Narodową - Instytut Audiowizualny, Polski Instytut Sztuki Filmowej, Muzeum Narodowe w Warszawie oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego.(PAP)

autor: Grzegorz Janikowski

gj/ pat/