Radio Opole » Ładna historia! » Ładna historia! » Bibliotekarz z Grudzic
2022-07-28, 12:45 Autor: Bolesław Bezeg

Bibliotekarz z Grudzic

Wczoraj minęła 50 rocznica śmierci polskiego działacza społecznego z podopolskich Grudzic Jana Adamka.
Ładna Historia 28 lipca 2022 r.
Jan Adamek urodził się 28 grudnia 1902 roku w Grudzicach pod Opolem. Jego ojcem był kolejarz Franciszek Adamek, pielęgnujący w swoim domu polskość. Jak wspominał Jan Adamek w jego rodzinnym domu nie brakowało polskich książek i czasopism, prenumerowano też Gazetę Opolską i Nowiny Codzienne.

Uczył się w Grodzickiej szkole podstawowej, którą w wieku 14 lat musiał porzucić ponieważ otrzymał od pruskich władz nakaz podjęcia pracy w jednym z opolskich przedsiębiorstw, któremu brakowało robotników z powodu trwającej I wojny światowej.

Od najmłodszych lat Jan Adamek wspólnie z rodzicami angażował się w rozmaite polskie przedsięwzięcia. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości czynnie zaangażował się w polską działalność propagandową związaną z plebiscytem.

W przeprowadzonym 20 marca 1921 roku plebiscycie w Grudzicach wygrali Polacy. Na 422 głosy za Polską, za Niemcami głosowało tylko 257 osób.

Po wybuchu III powstania śląskiego 19-letni Jan Adamek przyłączył się do powstańczego baonu opolskiego, w którym pełnił służbę łącznika. Po zawarciu pokoju postanowił zostać na Opolszczyźnie i korzystać z praw przyznanych polskiej mniejszości na Śląsku.

Równocześnie stale podtrzymywał polskie życie kulturalne w Grudzicach. W marcu 1924 roku został pracownikiem opolskiego biura Związku Polaków w Niemczech.

W roku 1932 przeszedł do pracy w biurze polskiego Towarzystwa Szkolnego na Śląsk Opolski. Nieustannie był w centrum polskich spraw na Opolszczyźnie, a równocześnie prowadził w Opolu polską bibliotekę, której oddział utworzył w 1927 roku w Grudzicach.

Z jego inicjatywy w Grudzicach powstały liczne polskie organizacje, takie jak Towarzystwo Młodzieży Polsko-Katolickiej, Towarzystwo Śpiewacze "Jutrzenka”, polski klub sportowy "Bolko” i drużyna zuchowa. Był także członkiem komitetu założycielskiego Polskiej Szkoły mniejszościowej w Grudzicach, która powstała w 1924 roku.

11 września 1939 roku został aresztowany przez Gestapo i osadzony w opolskim więzieniu, skąd 3 października wraz z grupą 180 polskich działaczy przewieziony został do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie. Przetrwał tam aż do wyzwolenia obozu 11 IV 1945 roku.

Po powrocie do Grudzic pracował jako bibliotekarz do 1962 roku, kiedy to przeszedł na rentę inwalidzką. Zmarł na skutek tragicznego wypadku 27 lipca 1973 roku.

Zobacz także

2022-12-23, godz. 12:45 Prekursor archeologii 624 lata temu - 23 grudnia 1398 roku zmarł książę Ludwik I brzeski, władca który zasłynął przeprowadzeniem pierwszych na świecie badań archeologicz… » więcej 2022-12-22, godz. 12:45 Pierwszy teolog Dziś przypada 624 rocznica śmierci tytularnego księcia niemodlińskiego i strzeleckiego Henryka II. » więcej 2022-12-21, godz. 12:45 Niedoszły cichociemny 102 lat temu – 21 grudnia 1920 roku w Lewinie Brzeskim urodził się wybitny polski metalurg i niedoszły cichociemny Alojzy Józekowski. » więcej 2022-12-20, godz. 12:45 Patron spowiedników 445 lat temu, 20 grudnia 1576 roku w Skoczowie urodził się jeden z najbardziej znanych śląskich duchownych i świętych Jan Sarkander, patron dobrej spowi… » więcej 2022-12-19, godz. 12:45 Komisarz Ręgorowicz Dziś przypada 52 rocznica śmierci wybitnego polskiego działacza i naukowca, przez pewien czas szefa Polskiego Komitetu Plebiscytowego w Opolu Ludwika Ręgo… » więcej 2022-12-16, godz. 12:45 Pierwsza śląska 282 lata temu 16 grudnia 1740 roku wojska pruskie wkroczyły na Śląsk rozpoczynając pierwszą z trzech tzw. wojen śląskich. » więcej 2022-12-15, godz. 12:45 Architekt samouk 290 lat temu 15 grudnia 1732 roku w Kamiennej Górze urodził się wybitny niemiecki i śląski architekt i budowniczy Carl Langhans. » więcej 2022-12-14, godz. 12:45 Bomby na Opolszczyznę 78 lat temu - w grudniu 1944 roku miały miejsce ostatnie naloty alianckie na Opolszczyznę. » więcej 2022-12-13, godz. 12:45 Wybitny kapista 50 lat temu - 13 grudnia 1972 roku w Warszawie zmarł urodzony we Wróblinie koło Głogówka wybitny polski malarz Jan Cybis. » więcej 2022-12-12, godz. 12:45 Górnośląska Republika Rad 102 lata temu - 12 grudnia 1920 roku zjazd Komunistycznej Partii Górnego Śląska obradując w Chorzowie podjął uchwałę o konieczności walki o ustanowienie… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »