Nowe badanie opisane na łamach magazynu "Cell Reports Medicine" (https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S2666379124002854) pokazuje natomiast, z czego to korzystne działanie wynika.

"Nasza praca sugeruje, że dieta ketogeniczna pozytywnie działa na mózg w szerokim zakresie. Pokazujemy też mechanizm tego działania, który można wykorzystać do opracowania strategii wspierających starzejący się mózg" – mówi prof. Christian González-Billaul z Universidad de Chile, jeden z głównych autorów odkrycia.

"Opierając się na wcześniejszych badaniach pokazujących, że dieta ketogeniczna przedłuża życie i wspomaga pamięć starzejących się myszy, nasza praca wskazuje, że nawet oddziałując na starsze myszy, nadal można poprawić zdrowie ich starzejących się mózgów, a zmiany te pojawiają się relatywnie szybko" – dodaje dr John Newman z Buck Institute for Research on Aging.

Już ponad wiek temu – zwracają uwagę badacze – zauważono, że ograniczenie liczby spożywanych kalorii powodowało wydłużenie życia u szczurów. Niekoniecznie jednak najważniejsze muszą być kalorie.

"Teraz już wiemy, że manipulowanie długością życia nie polega konkretnie na jedzeniu mniej. Wiąże się raczej z pewnymi sygnałami w komórkach, które włączają i wyłączają specyficzne reakcje, w odpowiedzi na obecność składników odżywczych. Wiele z tych reakcji jest związanych ze starzeniem się – dotyczą np. wykorzystania białek czy metabolizmu" – wyjaśnia dr Newman.

Niektóre z tych sygnałów, o których mówią naukowcy to ciała ketonowe, które powstają w wątrobie, właśnie przy stosowaniu diety ketogenicznej.

Już przed siedmioma laty zespół dra Newmana odkrył, że pod wpływem indukowanych dietą ciał ketonowych poprawiało się zdrowie i wydłużało się życie myszy. "Najbardziej uderzające było to, że kiedy myszy się starzały, ich pamięć się nie pogarszała. Mogła być nawet lepsza niż, gdy były młodsze" – mówi badacz.

W najnowszym eksperymencie stare myszy były cyklicznie, na zmianę karmione przez tydzień według diety ketogenicznej (90 proc. kalorii pochodziło z tłuszczu i 10 proc. z białka) i przez tydzień według diety kontrolnej (10 proc. białka, 13 proc. tłuszczu i 77 proc. węglowodanów). Dodatkowo grupa starych myszy była karmiona na zmianę – przez tydzień według diety ketogennej i przez tydzień według diety kontrolnej.

Dało się zauważyć wyraźne korzyści neurologiczne i behawioralne – donoszą naukowcy. Lepszej pamięci towarzyszyły wyraźne zmiany w funkcjonowaniu neuronów, w tym w działaniu synaps czyli kluczowych dla zapamiętywania połączeń między neuronami. Wystarczył już tydzień działania diety ketogenicznej, aby zmiany te zaczęły być widoczne.
Jednym z ważniejszych czynników prowadzących do zauważonych reakcji było BHB – główne ciało ketonowe produkowane pod wpływem diety ketogenicznej.

W dalszych badaniach naukowcy chcą więc sprawdzić, czy podobne efekty da się uzyskać, po prostu podając myszom BHB. "Jeśli udałoby nam się odtworzyć niektóre ważne zmiany w działaniu synaps i pamięci przez same manipulacje sygnałami w odpowiednich komórkach, nie byłoby nawet potrzebne przechodzenie na dietę ketogeniczną" – wyjaśnia dr Newman.