Radio Opole » Dobrze być w formie
2024-03-07, 07:30 Autor: Wernicki Paweł / PAP

Nowe badania nad fizjologią postu

talerz, sztućce [fot. elements.envato.com]
talerz, sztućce [fot. elements.envato.com]
Naukowcy przeprowadzili nowe badania nad fizjologią postu. Wynika z nich, że wszelkie potencjalnie wpływające na stan zdrowia zmiany wydają się pojawiać dopiero po trzech dniach bez jedzenia.
Artykuł na ten temat opublikowano w piśmie „Nature Metabolism”.
Zdolność do obywania się bez jedzenia przez pewien czas to ważny atut ewolucyjny. Okresowe posty mające wzmacniać ducha i ciało znane są w wielu kulturach i religiach. Dla chrześcijan post stanowi narzędzie prowadzące do uświęcenia. Przyczynia się do walki z grzechami takimi jak obżarstwo, lenistwo czy nieczystość. W islamie post jest jednym z pięciu obowiązków każdego dorosłego muzułmanina; ścisły post obowiązuje w czasie miesiąca ramadan (dziewiątego według kalendarza muzułmańskiego) od brzasku do zachodu słońca. W buddyzmie posty praktykują głównie mnisi – spożywając tylko jeden posiłek w ciągu dnia.

Podczas postu organizm zmienia źródło wykorzystywanej energii – zamiast głównie glukozy ze spożywanych pokarmów są to własne zapasy tłuszczu. Jednak niewiele więcej wiadomo na temat reakcji organizmu na długotrwałe okresy bez jedzenia i ewentualnych korzystnych lub niekorzystnych skutków dla zdrowia.

Nowe badania (https://www.nature.com/articles/s42255-024-01008-9) nad wpływem postu na zdrowie oraz molekularnym mechanizmem tych zmian przeprowadzili naukowcy z Precision Healthcare University Research Institute (PHURI) przy Queen Mary University of London oraz Norweskiej Szkoły Nauk o Sporcie.

Dzięki nowym technikom, umożliwiającym pomiary dotyczące tysięcy białek krążących we krwi, możliwe stało się systematyczne i szczegółowe badanie molekularnych adaptacji do postu u ludzi.

Naukowcy obserwowali 12 zdrowych ochotników, którzy nie jedli nic przez siedem dni, pijąc tylko wodę. Codziennie monitorowano zmiany w poziomie około 3000 białek we krwi przed, w trakcie i po zakończeniu postu.

Wiedząc, które białka biorą udział w reakcji organizmu na brak pokarmu, naukowcy mogliby następnie przewidzieć potencjalne skutki zdrowotne długotrwałego postu, integrując informacje genetyczne z badań na dużą skalę.

Zgodnie z oczekiwaniami zaobserwowano przełączanie się z glukozy na tłuszcz zmagazynowany w organizmie – w ciągu pierwszych dwóch lub trzech dni postu. Ochotnicy stracili średnio 5,7 kilograma, przy czym dotyczyło to zarówno masy tłuszczowej, jak i beztłuszczowej.

Po raz pierwszy udało się zaobserwować, że po mniej więcej trzech dniach postu w organizmie zachodzą wyraźne zmiany w poziomie białek, wskazujące na reakcję na całkowite ograniczenie kalorii. We wszystkich głównych narządach zmienił się poziom co trzeciego białka. Zmiany te wyglądały podobnie u wszystkich ochotników i dotyczyły na przykład białek tworzących strukturę podporową neuronów w mózgu.
W ciągu trzech dni od zakończenia postu i powrotu do spożywania posiłków utrzymał się ubytek wagi – utrata masy mięśniowej została prawie całkowicie odwrócona, natomiast ubytek tkanki tłuszczowej pozostał.

Znając molekularne zmiany zachodzące pod wpływem postu można by opracować plan przyszłych badań, które mogą prowadzić do interwencji terapeutycznych – na przykład dla osób, które mogłyby odnieść korzyść z postu, jednak nie mogą stosować długotrwałego postu lub diet naśladujących post, np. ketogenicznych.

„Po raz pierwszy możemy zobaczyć, co dzieje się w organizmie na poziomie molekularnym, kiedy pościmy. Post, jeśli przeprowadzać go sposób bezpieczny, jest skuteczną interwencją odchudzającą. Popularne diety obejmujące post – takie jak post przerywany – mają zapewniać korzyści zdrowotne wykraczające poza utratę wagi, jednak były one widoczne dopiero po trzech dniach całkowitego ograniczenia kalorii – później, niż dotychczas sądzono” – powiedziała prof. Claudia Langenberg, dyrektor Precision Healthcare University Research Institute Queen Mary (PHURI).

„Nasze odkrycia dostarczyły podstaw dla starej wiedzy na temat powodów, dla których post stosuje się w niektórych schorzeniach. Chociaż post może w niektórych przypadkach być korzystny w leczeniu schorzeń, często nie będzie rozwiązaniem dla pacjentów ze złym stanem zdrowia. Mamy nadzieję, że te odkrycia dostarczą informacji, dlaczego post jest korzystny w niektórych przypadkach, co można następnie wykorzystać do opracowania terapii” - powiedział dr Maik Pietzner, kierownik ds. danych zdrowotnych w PHURI i współprzewodniczący Grupy Medycyny Obliczeniowej w Berlińskim Instytucie Zdrowia szpitala Charité.
post, fizjologia,

Dobrze być w formie

2022-09-08, godz. 09:00 W POZ i aptekach można szczepić się przeciwko grypie. Szczepionka jest bezpłatna dla kobiet w ciąży i seniorów 75… Szczepionki przeciwko grypie są już dostępne nie tylko w wybranych placówkach medycznych. Preparat można przyjąć między innymi w przychodniach POZ oraz… » więcej 2022-09-07, godz. 09:00 Prawie co piąty chory na nowotwór umiera nie z powodu choroby, lecz niedożywienia Prawie co piąta osoba z nowotworem umiera nie bezpośrednio z powodu choroby, lecz na skutek niedożywienia - przekonywali eksperci podczas XII Letniej Akademii… » więcej 2022-09-06, godz. 09:00 Powstała pierwsza dokładna mapa układu odpornościowego Opublikowano właśnie pierwszą mapę powiązań i komunikacji między wszystkimi komórkami układu immunologicznego. Dzięki takiej wiedzy mogą powstać nowe… » więcej 2022-09-05, godz. 09:00 Terapeuci [05.09.2022] Zapraszamy do wysłuchania wieczornej audycji. » więcej 2022-09-02, godz. 09:00 Aerobik i rozciąganie opóźniają rozwój demencji Seniorzy narażeni na demencję mogą spowolnić jej rozwój poprzez regularną aktywność fizyczną - poinformowali naukowcy z Wake Forest School of Medicine… » więcej 2022-09-01, godz. 09:00 Eksperci: zaufanie do nauki i dostrzeganie ryzyka infekcji zachęcają do szczepień Zaufanie do nauki, jak i dostrzeganie ryzyka związanego z zakażeniem przekonują do tego, żeby się szczepić przeciw COVID-19, w przeciwieństwie do przekonań… » więcej 2022-08-31, godz. 09:00 Predyspozycje genetyczne, a nie palenie papierosów powodem raka płuca u części pacjentów Rak płuca najczęściej powodowany jest paleniem papierosów, ale u niektórych pacjentów jest on związany z predyspozycjami genetycznymi - wynika z badań… » więcej 2022-08-30, godz. 09:00 Badanie: nawet kilka minut spaceru po posiłku obniża poziom cukru we krwi Aby obniżyć poziom cukru we krwi i zmniejszyć ryzyko cukrzycy, nie trzeba intensywnie ćwiczyć, wystarczy nawet kilka minut spaceru po posiłku - wynika z… » więcej 2022-08-29, godz. 09:00 Po całodniowej intensywnej pracy umysłowej podejmujemy gorsze decyzje Po intensywnej pracy umysłowej nie tylko trudniej się jest nam skupić; podejmujemy też gorsze decyzje - ostrzegają specjaliści francuscy. Jesteśmy wtedy… » więcej 2022-08-26, godz. 09:00 Chcesz zapobiec demencji i wydłużyć życie? Włącz do diety winogrona Eksperci wciąż poszukują skutecznych sposobów na zapobieganie groźnym chorobom i przedwczesnej śmierci. Badania naukowe niejednokrotnie udowadniały, że… » więcej
54555657585960
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »