Radio Opole » Dobrze być w formie
2023-02-15, 08:00 Autor: Czechowicz Katarzyna / PAP

"Odmładzanie" krwi może spowalniać starzenie

krew, czerone krwinki, zdjęcie poglądowe. [fot. pixabay]
krew, czerone krwinki, zdjęcie poglądowe. [fot. pixabay]
"Odmłodzenie" układu krwiotwórczego może potencjalnie spowalniać procesy starzenia - informuje czasopismo „Nature Cell Biology”.
Zgodnie z najnowszymi badaniami przetoczenie młodej krwi do starzejącego się organizmu ma działanie odmładzające. Jest swoistym eliksirem sprawiającym, że stare się serca pracują sprawniej, mięśnie stają się silniejsze, a funkcje mózgu ulegają poprawie. Naukowcy z Columbia Stem Cell Initiative zadali więc sobie pytanie, czy da się sprawić, by stara krew znowu stała się młoda. Eliminowałoby to konieczność przeprowadzania transfuzji.

Ich pierwszą krokiem było sprawdzenie, czy możliwe jest odmłodzenie układu, który produkuje krew. "Starzenie się układu krwionośnego, który jest nośnikiem wielu ważnych elementów, w tym białek, cytokin i komórek, ma wiele negatywnych konsekwencji dla organizmu - mówi dr Emmanuelle Passegué, główna autorka publikacji. - Jeśli sprawilibyśmy, aby 70-latek miał 40-letni układ krwiotwórczy, potencjalnie moglibyśmy poprawić jego zdrowie, a może nawet wydłużyć życie".

W toku badań na myszach Passegué wraz ze swoim doktorantem Carlem Mitchellem odkryła, że lek przeciwzapalny stosowany w reumatoidalnym zapaleniu stawów może w pożądany sposób "cofać czas", ponieważ odwraca niektóre efekty wynikające ze starzenia się układu krwiotwórczego. "Nasze wyniki sugerują, że jest to obiecująca strategia utrzymywania sprawniejszej produkcji krwi u osób starszych" – podkreśla badaczka.
Jak wyjaśnia, wszystkie komórki krwi tworzone są przez niewielką liczbę komórek macierzystych (zwanych hematopoetycznymi) znajdujących się w szpiku kostnym. Wraz z upływem czasu zaczynają się jednak one zmieniać: produkują mniej czerwonych krwinek (co prowadzi do anemii), mniej komórek odpornościowych (co zwiększa ryzyko infekcji) i mają problem z utrzymaniem integralności swoich genomów (co może prowadzić do rozwoju nowotworów krwi).

W artykule opublikowanym w 2021 roku w "Journal of Experimental Medicine" Passegué i jej zespół po raz pierwszy próbowali odmłodzić hematopoetyczne komórki macierzyste starych myszy za pomocą ćwiczeń fizycznych i/lub diety niskokalorycznej. Jednak żadna z testowanych metod nie zadziałała. Nie powiodło się również przeszczepianie starych komórek macierzystych do młodego szpiku kostnego. Nawet przetoczenie młodej krwi nie wpłynęło na odmłodzenie starych komórek hematopoetycznych. Dlatego w swoich kolejnych badaniach Passegué i Mitchell skupili się na dogłębniejszej analizie środowiska, w którym żyją komórki macierzyste, czyli szpiku kostnego. "Pomyśleliśmy, że skoro komórki hematopoetyczne żyją w szpiku, to właśnie to miejsce może stanowić klucz do rozwiązania naszego problemu" – opowiada Mitchell.

Naukowcy odkryli, że wraz ze starzeniem się organizmu funkcje szpiku ulegają pogorszeniu i tkanka ta zostaje objęta permanentnym stanem zapalnym, co prowadzi do dysfunkcji komórek macierzystych krwi. Kluczowym elementem tego procesu okazała się zaś interleukina 1B (IL-1B). Wyszło to na jaw, kiedy naukowcy zablokowali działanie IL-B1 (lekiem o nazwie anakinra), czego efektem było błyskawiczne przywrócenie hematopoetyczne komórek macierzystych do młodszego, zdrowszego stanu.
Jeszcze silniejszy pozytywny efekt wystąpił, kiedy IL-1B pozostawała nieaktywna przez całe życie zwierzęcia.

Teraz naukowcy próbują się dowiedzieć, czy podobne procesy zachodzą u ludzi i czy odmładzanie komórek szpiku kostnego na odpowiednio wczesnym etapie życia, czyli w wieku średnim, byłoby skuteczną strategią spowalniania starzenia całego organizmu.
Tymczasem zaś "leczenie starszych pacjentów środkami przeciwzapalnymi blokującymi funkcję IL-1B powinno pomóc w utrzymaniu zdrowszej produkcji krwi" – mówi dr Passegué. Badaczka ma nadzieję, że jej odkrycie zostanie zakwalifikowane do badań klinicznych.

"Wiemy, że tkanka kostna zaczyna się degradować około 50 roku życia. Ale co się zaczyna dziać w tym momencie? Dlaczego szpik zawodzi jako pierwszy - zastanawia się Passegue. - Tylko dzięki głębszemu zrozumieniu molekularnych mechanizmów tego procesu możliwe będzie zidentyfikowanie podejść, które mogą faktycznie opóźnić starzenie".
Dodaje, że dzięki postępowi medycyny i poprawie warunków życia w ciągu ostatniego stulecia wiele społeczeństw wydłużyło oczekiwaną długość życia o ponad 30 lat. "Teraz konieczne jest prowadzenie badań naukowych, które zidentyfikują sposoby na zachowanie zdrowia i dobrego samopoczucia nawet w bardzo zaawansowanym wieku – podsumowują autorzy. - Chodzi przecież o to, abyśmy nie tylko byli długowieczni, ale i sprawni do końca naszych dni".
(http://dx.doi.org/10.1038/s41556-022-01053-0)

Dobrze być w formie

2023-09-19, godz. 07:30 Raport: zmiany klimatu bardziej niebezpieczne dla astmatyków Skutki zmian klimatu są bardziej niebezpieczne dla pacjentów z chorobami płuc - donoszą pulmonolodzy i naukowcy z European Respiratory Society (ERS) i wzywają… » więcej 2023-09-18, godz. 07:30 Szczepionki przeciw grypie powinny być dostępne w każdej aptece bez recepty Maksymalne skrócenie ścieżki medycznej dla chcącego się zaszczepić pacjenta i możliwość przyjęcia szczepionki w każdej aptece - to rozwiązania, które… » więcej 2023-09-15, godz. 07:30 Polki częściej niż inne Europejki umierają na nowotwory ginekologiczne Tylko w 2023 r. ponad 73 tys. Polek dowie się, że ma raka, a mniej więcej 15 proc. diagnoz wskazywać będzie na nowotwory ginekologiczne. Żaden z nich, odpowiednio… » więcej 2023-09-14, godz. 07:30 Palacze marihuany wdychają też metale ciężkie Marihuana może być istotnym źródłem zanieczyszczenia organizmu ołowiem i kadmem - wskazało badanie z udziałem ponad 7 tys. osób. Tymczasem, ze względu… » więcej 2023-09-13, godz. 07:30 Pandemia zmieniła skład mikroflory u dzieci Dzieci, których pierwsze lata życia przypadły na pandemię koronawirusa, mają mniej zróżnicowaną florę bakteryjną jelit niż dzieci urodzone wcześniej… » więcej 2023-09-12, godz. 07:30 Pobiegli po zdrowie po raz 16. 10 września, w niedzielę, po raz szesnasty Polacy - i nie tylko! - pobiegli w geście solidarności z pacjentami onkologicznymi i ich rodzinami. Wszystko to… » więcej 2023-09-11, godz. 07:30 Raport: zanieczyszczenie powietrza na świecie rozkłada się nierównomiernie Obecne w powietrzu toksyczne cząstki stałe to najsilniej działający zewnętrzny czynnik niszczący zdrowie ludzi - wskazuje nowy raport. Ich wpływ dotyczy… » więcej 2023-09-08, godz. 07:30 Inauguracja akcji "Miesiąc dla zdrowia psychicznego” 10 września - w Dzień Zapobiegania Samobójstwom - zainaugurowany będzie „Miesiąc dla zdrowia psychicznego”. To ogólnopolska inicjatywa Fundacji Terapia… » więcej 2023-09-07, godz. 07:30 Siedzący tryb życia dzieci sprzyja problemom z sercem Bark fizycznej aktywności w dzieciństwie i wczesnej dorosłości może uszkadzać serce i przyczyniać się do zawałów serca i udarów mózgu w późniejszym… » więcej 2023-09-06, godz. 07:30 WHO/ Co roku ponad 8 mln ludzi umiera z powodu palenia tytoniu; coraz więcej państw zaostrza przepisy antynikotynowe Każdego roku ponad 8 milionów ludzi umiera z powodu palenia tytoniu, co czyni go jednym z największych zagrożeń dla zdrowia publicznego - informuje WHO. Coraz… » więcej
29303132333435
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »