Barometr WHC „Kobieta w kolejce” ro raport, który skupia się na jednostkach chorobowych znacznie częściej występujących u kobiet oraz na problemach zdrowotnych dotyczących wyłącznie kobiet. Fundacja Watch Health Care przeanalizowała 80 świadczeń (w tym 31 przeznaczonych wyłącznie dla kobiet) z 14 dziedzin medycyny, poszerzając raport o analizę świadczeń z zakresu leczenia chorób metabolicznych.

Jest to trzecia edycja raportu i wynika z niej, że w porównaniu z ub. rokiem dostęp do świadczeń medycznych, z których korzystają kobiety, pogorszył się.

Do specjalistów pacjentki czekają w tym roku średnio 5,9 miesiąca. W 2023 r. było to 3,4 miesiąca. Według danych dla całej populacji, bez podziału na płeć, w zeszłym roku Polacy czekali na wizytę u specjalisty średnio 3,7 miesiąca.

Najwięcej cierpliwości wymaga od pacjentek oczekiwanie na wizytę u endokrynologa - to obecnie 18 mies. (w zeszłym roku 11 mies.). Wśród najdłuższych kolejek znajdują się też te do chirurga naczyniowego (wydłużyły się z 6,4 mies. do 11,9 mies.) oraz neurochirurga (wydłużyły się z 6,2 mies. do 11 mies.).

Wydłużyła się też kolejka do ginekologa-onkologa - o 4,7 (z 0,5 mies. do 5,2 mies.). Ponad 5 mies. (5,6 mies.) trzeba też zaczekać na wizytę u chirurga-bariatry, a na konsultację diabetologiczną pacjentka czekać musi 4,3 miesiące.

Pacjentka posiadająca skierowanie od psychologa do psychiatry, niezależnie od powodu skierowania, musi spędzić bez dostępu do pomocy lekarza średnio ponad trzy miesiące. "Przy czym dokładny czas oczekiwania w wybranych placówkach ma bardzo szeroki rozrzut i może wynosić od kilku do nawet kilkuset dni" - czytamy w omówieniu raportu.

Wśród wszystkich zweryfikowanych przez Fundację WHC świadczeń diagnostycznych najdłuższy czas oczekiwania odnotowano w przypadku USG tarczycy (6,9 mies.), scyntygrafii tarczycy (5,8 mies.), kolposkopii (5,8 mies.), biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej tarczycy (5,4 mies.) wykonywanej u pacjentki z widocznym wolem tarczycy oraz badania w kierunku pięciu najczęstszych mutacji genu BRCA1 wykonywanego u pacjentki, której matka zmarła na nowotwór piersi (4,2 mies.). Niewiele krócej (4 mies.) poczekają pacjentki, które otrzymały skierowanie na USG Doppler kończyn dolnych oraz gastroskopię.

W dłuższych kolejkach pacjentki czekają też na świadczenia medyczne przeznaczone wyłącznie dla kobiet. Na podstawie analizy 31 takich świadczeń autorzy raportu wyliczyli, że obecnie pacjentki czekają na 2,8 miesiąca - w zeszłym roku było to 2,5 mies.

Podobnie jak w poprzednim roku na rekonstrukcję piersi pacjentki muszą czekać rok. "W wielu przypadkach mastektomii można byłoby uniknąć, gdyby dostęp do nowoczesnej diagnostyki był lepszy" - podkreślono w analizie wyników.

Znaczne utrudnienia w dostępności odnotowano także w przypadku: operacji nietrzymania moczu metodą TOT (6,7 mies.), kolposkopii (5,8 mies.) i operacji wypadania macicy (5,7 mies.) Na zabieg waginoplastyki pacjentka musi poczekać 4,8 mies.

Fundacja WHC prześledziła również, ile czasu zajmują kolejne etapy leczenia w przypadku złożonych chorób. Według tej analizy np. pacjentka w wieku 45 lat, z BMI powyżej 40 oraz ze stwierdzonymi nadciśnieniem i cukrzycą typu II, u której konsultacja dietetyka klinicznego trwająca ponad rok nie przyniosła utraty wagi, będzie czekać na konsultację w poradni chirurgii bariatrycznej 167 dni. Następnie 121 dni na gastroskopię, 83 dni na USG jamy brzusznej i wreszcie 185 dni na operację bariatryczną. Jej łączny czas oczekiwania na pomoc wyniesie więc 556 dni.

Do raportu dołączono fragmenty z notatek ankieterów, którzy dzwonili do przychodni i szpitali, by poznać terminy przyjęć w różnych przypadkach.

Ankieter w jednej z warszawskich placówek medycznych uzyskał informację, że pierwszy wolny termin na NFZ na wizytę u psychiatry możliwy jest w grudniu 2024 r. (234 dni). Jednocześnie w szpitalu psychiatrycznym w Jarosławiu na wizytę w poradni można umówić się z dnia na dzień (2 dni).

W szpitalu w Grodzisku Mazowieckim ankieter został poinformowany, że możliwy termin wizyty w przypadku pilnym to połowa 2027 r., natomiast jeśli problem dotyczy przypadku stabilnego, to początek 2029 r.

W przypadku 16-letniej pacjentki wcześniej hospitalizowanej z powodu anoreksji, w jednej z krakowskich placówek ankieter został poinformowany, że pierwsze spotkanie z psychologiem możliwe będzie za 3 miesiące (90 dni), przy czym rozpoczęcie właściwego leczenia jeszcze później, najprawdopodobniej za kolejnych kilka miesięcy.

Poproszony przez PAP o komentarz do raportu Andrzej Troszyński z biura prasowego Narodowego Funduszu Zdrowia przekazał, że Fundusz obecnie analizuje jego dane. "Odniesiemy się do tych wyników po zakończeniu analizy" - powiedział. (PAP)

Autorka: Anita Karwowska

akar/ agz/