Duszczyk na posiedzeniu sejmowej podkomisji ds. obywatelskich, cudzoziemców i migracji przedstawił informację MSWiA na temat aktualnych zagrożeń dla bezpieczeństwa Polski i innych krajów Unii Europejskiej, w związku z sytuacją na granicy polsko-białoruskiej.

Powiedział, że skutkiem sytuacji na granicy jest z jednej strony "destabilizacja wewnętrzna, czyli oddziaływanie na nasze systemy azylowe i socjalne, by stały się w bardzo szybkim tempie niewydolne", a z drugiej - prowadzi ona do perturbacji między państwami Unii Europejskiej, ponieważ przez Polskę odbywa się tranzyt ludzi.

Wiceszef MSWiA poinformował, że według niemieckich danych w 2023 r. przez granice tego państwa dostało się 127,5 tysiąca osób. "Między 40 a 50 proc. tych przejść odbyło się przez granicę Polską. Oznacza to, że przez Polskę w 2023 r. przejechało około 60 tys. ludzi, którzy zostali zidentyfikowani w Niemczech. To pokazuje, że szlak funkcjonuje, zapora jest budowana tak, że nie zatrzymuje ruchu migracyjnego" - dodał.

Podkreślił, że "należy podjąć bardzo szybkie i radykalne działania w celu zamknięcia tego szlaku migracyjnego, jest to kwestia dotycząca bezpieczeństwa wewnętrznego".

Duszczyk przekazał, że od 1 stycznia w szpitalu w Hajnówce hospitalizowano 193 cudzoziemców, co oznacza ponad stuprocentowy wzrost w porównaniu z rokiem poprzednim. "To nie oznacza, że mamy na granicy dwa razy więcej osób" - dodał. Poinformował, że cudzoziemcy stanowią 8 proc. pacjentów tego szpitala. Obecnie hospitalizowanych jest ich tam 18.

Podkreślił, że na strażnicy podejmują "ekstremalnie trudne decyzje" o tym, kogo wpuścić do Polski.

W marcu Straż Graniczna poinformowała, że powołała zespoły interwencyjne, których głównym zadaniem jest prowadzenie działań o charakterze poszukiwawczo-ratowniczym wobec migrantów przy polsko-białoruskiej granicy. W środę wiceminister powiedział, że "zespoły ratownictwa (...) podjęły 46 razy pomoc, udzielając jej 63 osobom". "Mamy jedną stwierdzoną śmierć na terytorium Polski, to gigantyczna tragedia, ale patrząc na dane, uważam, że dziesiątkom uratowano życie" - powiedział Duszczyk.

Zastępca komendanta głównego Straży Granicznej gen. bryg. Grzegorz Niemiec, odnosząc się do szlaków, przekazał, że pod kątem danych statystycznych "mocno gonimy Morze Śródziemne i poszczególne państwa w jego basenie", takie jak Włochy i Grecja. "W tej chwili mamy ponad 14 tys. ujawnień, koledzy z Włoch i Grecji - około 18 tys." - dodał.

"To pokazuje, że dołączyliśmy de facto do czołówki. Nie jesteśmy już krajem, który w 2015 r., 2016 r. mógł z daleka przyglądać się przemieszczaniu cudzoziemców w ramach strefy Schengen. Jesteśmy tego świadkami i doświadczamy tego na naszym terytorium" - podkreślił.

Poinformował, że jeśli chodzi o profil cudzoziemca, w statystykach dominują Syryjczycy, Afgańczycy. Jednak profil ten bardzo mocno się zmienia w stronę Afryki Subsaharyjskiej - Etiopia, Somalia, a także Iran, Irak. Podkreślił, że w przypadkach obywateli tych państw, nawet po zatrzymaniu i przeprowadzeniu całej procedury, "praktycznie niemożliwy" jest ich powrót do kraju pochodzenia.

Ocenił, że "taki dobór" krajów pochodzenia to zapewne nie przypadek. "Nasi partnerzy z drugiej strony, Rosji, Białorusi, bardzo uważnie obserwują dyskusję na temat migracji i dobierają takie grupy cudzoziemców, by utrudnić nam pracę z nimi".

Zwrócił też uwagę na kwestię humanitarną. "Nagle pojawiły się kobiety, kobiety w ciąży, podczas gdy wcześniej mieliśmy do czynienia głównie z mężczyznami, było ich około 90 proc. Pojawili się nagle małoletni bez opieki i osoby twierdzące, że są małoletnimi, bo badania lekarskie, jakie przeprowadzamy w stosunku do tych osób, pokazują jasno, że nie wszyscy są małoletnimi" - dodał. "To pokazuje, że mamy do czynienia z czymś sterowanym zza naszej granicy" - powiedział.

W kontekście zwalczania przemytu cudzoziemców przez tzw. kurierów, którzy wykonują kursy za kilka tysięcy euro, generał Niemiec powiedział, że w tym roku odnotowano ich ponad 250. "Ponad 50 proc. to obywatele Ukrainy i Białorusi z legalnym pobytem w naszym kraju" - dodał.

Przekazał, że od marca średnio 200 osób dziennie próbuje przekroczyć granicę, nie wszystkie w sposób pokojowy.

Generał dywizji Dariusz Malinowski, zastępca dowódcy operacyjnego rodzajów sił zbrojnych zwrócił uwagę, że Białorusini bardzo uważnie obserwują, co dzieje się w naszych mediach i szybko na to reagują. Przypadek z ostatniego tygodnia - wskazał - to kradzież radiotelefonu, która odbiła się w polskich mediach szerokim echem.

Do incydentu doszło na granicy w okolicach Czeremchy (Podlaskie). Żołnierzowi pełniącemu służbę na granicy polsko-białoruskiej migrant ukradł radiotelefon. Cudzoziemiec przełożył ręce przez szczeliny między przęsłami stalowej zapory, wyciągnął radiotelefon z wojskowej kamizelki i uciekł. Urządzenie należące do Straży Granicznej zostało zdalnie wyłączone.

"Natychmiast dowiedzieliśmy się o tym, że naszym żołnierzom kradną, co tylko się da" - powiedział Malinowski. Dodał, że z militarnego punktu widzenia jest to "świetnie przygotowana białorusko-rosyjska operacja", która polega na tym, że bardzo małymi siłami i środkami, liczącymi około 400-500 emigrantów, doprowadza się do zaangażowania po naszej granicy dużych sił i środków, czyli kilku tysięcy ludzi.

Zdaniem generała przemytnicy ludzi powinni być traktowani jak "normalna zorganizowana przestępczość".

Malinowski przyznał też, że żołnierze mają wątpliwości natury moralnej. "Żołnierze pytają, kto jest dobry, patrząc na media. Pytają, kto jest tym dobrym, a kto jest złym, bo oni czasami w to wątpią" - dodał.

Podkreślił, że żołnierze są zwykłymi ludźmi, którzy zostawili rodziny w domach, daleko od granicy, przy której pełnią obowiązki. "Kiedy czytają w naszych mediach, że mamy złych żołnierzy - nie zawsze tak jest, prawda leży pośrodku - pytają mnie, co się dzieje, że są traktowani jako źli ludzie" - dodał gen. dyw. Malinowski. "Tacy nie są. To są normalni żołnierze, którzy bronią tego kraju" - powiedział.(PAP)

Autorka: Paulina Kurek

pak/ ral/ lm/