Ostatnie sondaże wskazują, że na Nausedę, który jest politykiem bezpartyjnym, ale popieranym w tych w wyborach przez Litewską Partię Socjaldemokratyczną (LSDP), zamierza oddać głos 29,1 proc. wyborców. Na drugim miejscu plasuje się z poparciem 14,2 proc. premier Ingrida Szimonyte, kandydatka rządzącej partii konserwatywnej Związek Ojczyzny – Litewscy Chrześcijańscy Demokraci (TS-LKD), a na trzecim - kandydat niezależny, adwokat Ignas Vegele z wynikiem 12,7 proc.

Kolejni kandydaci to: były prezes Sadu Konstytucyjnego Dainius Żalimas z przewidywanym poparciem 6,1 proc., którego kandydaturę zgłosiła liberalna Partia Wolności, były poseł Remigijus Żemaitaitis (5,8 proc.), lekarz Eduardas Vaitkus (5,2 proc.), ekspert ds. obronności Giedrimas Jeglinskas (2,6 proc.), zgłoszony przez Związek Demokratów "W imię Litwy" oraz przewodniczący Partii Pracy, poseł Andrius Mazuronis (1,3 proc.).

Zgodnie z litewską konstytucją prezydent kraju ma decydujący głos głównie w polityce zagranicznej i w kwestiach bezpieczeństwa. Jest też naczelnym zwierzchnikiem sił zbrojnych.

Debaty przedwyborcze pokazały, że niezależnie od tego, który z kandydatów wygrałby wybory, obecny euroatlantycki kurs państwa nie uległby zmianie. Wyjątek stanowi Vaitkus, określający NATO jako agresywny blok wojskowy i propagujący przyjaźń z Rosją i Białorusią.

Temat stosunków z Polską praktycznie nie był eksponowany w przedwyborczych debatach. W jednych z ostatnich debat, przeprowadzonych przez prywatną telewizję TV3 w piątkowy wieczór, praktycznie wszyscy kandydaci wymienili Polskę wśród trzech najważniejszych partnerów i przyjaciół Litwy, a większość wskazała też Warszawę jako pierwszą stolicę, którą prezydent odwiedzi po zwycięstwie w wyborach.

Wraz z wyborami prezydenckimi w niedzielę obywatele Litwy zagłosują też w referendum w sprawie ustanowienia podwójnego obywatelstwa. Kwestia ta dotyczy około 1 mln Litwinów mieszkających poza granicami kraju. W tym celu wymagana jest zmiana art. 12 litewskiej konstytucji, co wymaga zgody ponad połowy obywateli uprawnionych do głosowania, czyli około 1,2 mln osób.

Referendum w tej kwestii zostało już zorganizowane przed pięcioma laty, ale frekwencja okazała się wówczas zbyt niska, by głosowanie było wiążące. Obecnie Litwa jest jednym z pięciu państw Unii Europejskiej, które nie pozwalają swoim obywatelom na posiadanie paszportu innego kraju.

Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)

aki/ szm/