W ramach trwającej od 2019 roku inwestycji odbudowany został mieszczący się w samym centrum Kutna Pałac Saski, który 20 lat temu w dużej części uległ zniszczeniu w wyniku pożaru. Do zabytkowego, późnobarokowego pałacu z 1750 roku, pełniącego rolę bazy postojowej dla króla Augusta III Sasa podróżującego szlakiem pocztowym z Warszawy do Drezna, dobudowano pawilon ekspozycyjny oraz łącznik pałacu z dawnym ratuszem, który również został gruntownie wyremontowany.

W zmodernizowanych budynkach powstał kompleks muzealny, który – jak mówił w środę podczas uroczystości otwarcia prezydent Kutna Zbigniew Burzyński – ma stać perłą turystyczną i symbolem miasta.

Prezydent Kutna dodał, że królewski pałac podróżny króla Augusta III od połowy XVIII wieku był obecny w przestrzeni miejskiej, lecz nie zawsze w świadomości mieszkańców ze względu na jego różne funkcje, m.in. pierwszego marketu, a następnie centrum handlowo-usługowego.

"Dziś cieszymy się, że rozpoczynamy nowy rozdział. Powstał wielofunkcyjny kompleks muzealny, który będzie historyczno-edukacyjnym centrum Kutna. Myślę, że nawet ponad miarę 45-tysięczenego miasta budowanego przez Polaków, Żydów, a także Niemców. To przesłanki do realizacji misji muzeum, prezentującego bogactwo i różnorodność historii, uciekającego od uproszczeń, przełamującego stereotypy, ukierunkowanego na budowę otwartego, obywatelskiego społeczeństwa" – podkreślił Burzyński.

Obecny na uroczystości wiceminister edukacji Tomasz Rzymkowski podziękował i pogratulował władzom miasta odwagi i determinacji oraz wszystkim osobom, które przyczyniły się do rewitalizacji zabytku i utworzenia w nim nowej placówki muzealnej.

"Epoka saska nie zawsze w Polsce kojarzy się dobrze. Nam w Kutnie kojarzy się z Pałacem Saskim. Warto pamiętać, że poza schyłkiem państwa polskiego, który wiązał się z epoką monarchów saskich, to jednak dzięki dynastii saskiej symbolika białego orła stała się na trwałe częścią naszej polskiej, narodowej, państwowej tożsamości. Nie przypadkiem jest to, że za mną znajduje się ten okazały biały orzeł. To właśnie dzięki dynastii saskiej ta symbolika pozwoliła nam podczas ciemnych lat rozbiorów utrzymać tożsamość narodową wokół symbolu orła białego, który rozpropagowali Sasi" – powiedział.

Rzymkowski zapowiedział, że Muzeum Pałac Saski znajdzie na trasie kolejnych wycieczek szkolnych dofinansowanych z programu "Poznaj Polskę". Zaprezentował również wydaną przez Pocztę Polską pocztówkę z wizerunkiem kutnowskiego pałacu.

Dyrektor nowej placówki Grzegorz Skrzynecki poinformował, że we wnętrzach pałacu można oglądać m.in. zachowaną oryginalną ścianę oraz wiele eksponatów z czasów saskich udostępnionych przez inne muzea.

"To jedyny królewski obiekt z tego okresu, który przetrwał na szlaku pocztowym z Drezna do Warszawy. Pałac został odtworzony w formie z okresu pobytu w nim króla Augusta III, który w Kutnie był siedmiokrotnie. Wiemy, gdzie spał, gdzie jadł, gdzie się modlił. Te wszystkie pomieszczenia zostały odtworzone. Ale muzeum to nie tylko pałac, to również olbrzymia, nowoczesna wystawa o dziejach Kutna, gdzie na multimedialnym stole prezentowana jest m.in. Bitwę nad Bzurą, wcześniej w historiografii znana jako Bitwa pod Kutnem z 1939 roku" – podkreślił.

W nowo powstałych podziemiach odtworzona została też lokomotywa z połowy XIX wieku, która jako pierwsza jeździła na trasie warszawsko-bydgoskiej i stacjonowała w Kutnie, piec przy którym Napoleon Bonaparte pił w pałacu herbatę oraz sala dr. Antoniego Troczewskiego - największego kutnowskiego społecznika. Można też oglądać kutnowskie rzeźby, które znalazły się na krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego.

"W miejscu dawnej wozowni powstał nowoczesny budynek, w których będą wystawy czasowe. Pierwsza z nich poświęcona jest kuchni saskiej. Mamy porcelanę, naczynia gliniane, metalowe" – dodał dyrektor.

Podczas uroczystości wiceminister edukacji wręczył przedstawicielom środowiska naukowego związanym z odbudową polskiego dziedzictwa kulturowego medale "Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas" oraz "Zasłużony dla Kultury Polskiej".

Mieszkańcy Kutna i turyści będą mogli zwiedzać Pałac Saski od soboty. W piątek zaś rozpocznie się Festiwal Saski, m.in. z inscenizacją przyjazdu króla Augusta III, koncertami, pokazami oraz warsztatami, paradami oddziałów wojskowych oraz rekonstrukcjami historycznymi.

Rewitalizacja Pałacu Saskiego w Kutnie i powstanie kompleksu muzealnego kosztowało 36 mln zł, z czego 8 mln zł pochodziło ze środków rządowych. Pozostałe nakłady pokryło miasto.

Wybudowany w połowie XVIII w. z inicjatywy króla Augusta III pałac to jeden z cenniejszych zabytków Kutna. Pełnił on rolę typowej bazy postojowej dla władcy podróżującego szlakiem pocztowym z Warszawy do Drezna. Pałac zaprojektowano w duchu saskiego baroku, na planie prostokąta z dwoma krótkimi skrzydłami bocznymi. Całość wzniesiona została z tzw. pruskiego muru, czyli konstrukcji ryglowo-szachulcowej z odsłoniętym szkieletem. Budynek znacząco ucierpiał podczas pożaru w 2003 roku. (PAP)

autor: Bartłomiej Pawlak

bap/ pat/