25 marca minęły dwa lata od zatrzymania Andrzeja Poczobuta i innych osób ze środowiska mniejszości polskiej na Białorusi. Comiesięczne akcje solidarności, organizowane przy pomniku ks. Jerzego Popiełuszki w Białymstoku, mają o tych wydarzeniach przypominać. Biorą w nich udział przebywający w tym mieście Polacy z Białorusi, ale też Białorusini, którzy zmuszeni zostali do opuszczenia swego kraju.

Uczestnicy poniedziałkowej akcji mieli ze sobą baner z podobiznami Poczobuta i szefowej Związku Polaków na Białorusi Andżeliki Borys, wobec której również toczy się śledztwo. "Siedzą bo są Polakami" - taki napis znalazł się na tym banerze. "Uwięzieni za polskość", "Freedom to Andrzej Poczobut" - z takimi hasłami w rękach stali uczestnicy akcji.

Poczobut od dwóch lat przebywa w areszcie; obecnie w więzieniu w Grodnie, gdzie w lutym przed miejscowym sądem zapadł wobec niego nieprawomocny wyrok 8 lat więzienia o zaostrzonym rygorze za zarzuty "wzniecania nienawiści" oraz "wzywanie do działań na szkodę Białorusi". Czeka na rozpatrzenie apelacji od tego wyroku, terminu jej rozpoznania jeszcze nie ma.

"Oczywiście nadzieje na jakieś zmiany na lepsze są bardzo kruche, ponieważ reżim na Białorusi nie oszczędza nikogo" - mówił w czasie manifestacji wiceprezes Związku Polaków na Białorusi Marek Zaniewski. Przyznał, że sytuacja Poczobuta, jak i innych więźniów politycznych na Białorusi, jest bardzo trudna.

Podkreślał znaczenie akcji prowadzonych co miesiąc w Białymstoku, dziękował ich uczestnikom. "Dopóki ludzie na Białorusi cierpią, to my musimy to robić. To mało, ale to bardzo ważne, żeby była ta solidarność, i żeby o tym pamiętano i rozmawiano wszędzie, gdzie to tylko możliwe. Bo to życie ludzkie" - dodał Zaniewski.

Od ubiegłego miesiąca podczas tych wieców przypominana jest również sytuacja kolejnych osób represjonowanych przez reżim na Białorusi. W lutym był to Aleś Bialacki. Tym razem wspominano prawniczkę Julię Jurgielewicz; zatrzymano ją w sierpniu 2022 roku, czeka na proces. "Pomagała wszystkim od wielu lat, we wszystkich sprawach politycznych, często nawet nieodpłatnie, a kiedy zaczęły się represje na Białorusi, weszła w to wszystko, w pomoc ludziom" - mówił Zaniewski.

Maria Ciszkowska z wołkowyskiego oddziału Związku Polaków na Białorusi (ZPB), która była w grupie osób aresztowanych razem z Andrzejem Poczobutem w marcu 2021 roku (przebywała w więzieniu przez kilka miesięcy, została uwolniona w zamian za opuszczenie Białorusi bez prawa powrotu, mieszka w Białymstoku) wspominała dzień aresztowania. "Nadal jesteśmy prawdziwymi Polakami, ze swoimi mocnymi zasadami, z wielką miłością do Polski, do języka polskiego i z tą wielką chęcią do ziemi swych dziadów, pradziadów, bo chcieliśmy żyć na Białorusi jako polska mniejszość" - mówiła wzruszona.

"Cały czas zaskakuje nas działanie władz łukaszenkowskich na Białorusi. A w zasadzie nie zaskakuje, bo widzimy, że wszelkie działania są obliczone na stłumienie takich ruchów wolnościowych, działań prodemokratycznych i prospołecznych" - powiedziała prezes podlaskiego oddziału Wspólnoty Polskiej Anna Kietlińska, która również uczestniczy w wiecach solidarności z prześladowanymi na Białorusi.

"Symbolicznym aktem" takich działań określiła sprzedaż przez władze budynku, w którym mieściła się siedziba Polskiej Macierzy Szkolnej w Grodnie. Polska Macierz Szkolna m.in. współpracowała ze Wspólnotą Polską, organizowała zajęcia, olimpiady i dyktanda języka polskiego, ma ona ogromny polski księgozbiór.

Kietlińska podkreślała, że - choć mocno stłumiona - działalność polonijna na Białorusi jednak trwa. "Ludzie sprawdzonymi metodami, znanymi nam z czasów stalinowskich i poststalinowskich, działają w podziemiu (...). Nauka języka polskiego została przeniesiona już zupełnie do ośrodków komercyjnych i społecznych, prowadzą jeszcze lekcje członkowie ZPB i w zasadzie jest to obecnie - nie akceptowana przez władze Białorusi - ale jedyna organizacja, która realizuje założenia działalności mniejszości narodowej" - dodała.(PAP)

autor: Robert Fiłończuk

rof/ mok/