"W Polsce mamy ponad 40 tys. sołtysów, z czego 48 proc. to panie sołtyski. W tej kadencji parlamentu posłowie PSL przygotowali obszerny dokument sankcjonujący pracę sołtysów i rad sołecki, niestety został on zamrożony przez marszałek (Sejmu) Elżbietę Witek, dlatego korzystając z pracy, która została już wykonana, przygotowaliśmy własny projekt inicjatywy ustawodawczej Senatu, dotyczącej sołtysów i rad sołeckich; prace nad nim wkrótce zostaną zakończone" - poinformował we wtorek senator niezależny Krzysztof Kwiatkowski na konferencji prasowej w Łodzi, w której wziął udział także poseł Polskiego Stronnictwa Ludowego Dariusz Klimczak.

Jak podał, 30 marca w sprawie projektu spotka się komisja ustawodawcza. Dokument ma regulować wszystkie zagadnienia związane z funkcjonowaniem sołtysów; zarówno w zakresie opisania ich zadań oraz mienia, jakim mogą dysponować. Jako jedno ze źródeł finansowania zadań sołeckich wskazano w nim odpisy w wysokości 1,5 proc. podatku, których można byłoby dokonywać na rzecz właściwej z punktu widzenia zamieszkania rady sołeckiej.

Z kolei Klimczak przypomniał, że sołtys jest najważniejszą osobą na polskiej wsi i pełni niezwykle ważną rolę.

"Marszałek Elżbieta Witek od dwóch kadencji mrozi nasza ustawę, a więc wykorzystujemy moment tymczasowego zainteresowania PiS-u sołtysami i będziemy kuć żelazo, póki gorące. Obecnie sołtys pełni rolę nie tylko pośrednika między urzędem gminy i daną społecznością wiejską, ale wykonuje zadania pomocnicze w stosunku do innych instytucji, np. agencji rolnych, KRUS-u, weterynarii. Polska wieś się zmienia, osiedla się na niej coraz więcej osób, które przeprowadziły się z miasta. Potrzeby społeczności wiejskiej są zupełnie inne, a zadania sołtysa - coraz szersze" - zaznaczył.

W opinii posła PSL, sołtysi wykonują pracę na pełen etat, dlatego warto sformalizować ich kompetencje i nadać osobowość prawną całemu sołectwu. Klimczak uważa, że jest to istotne z punktu widzenia każdego mieszkańca wsi, który interesuje się nie tylko sprawami związanymi z rolnictwem, ale też z mediami, ochroną środowiska, krajobrazu.

Z obserwacji polityka ludowców wynika, że obecnie sołtysi wykonują wiele zadań nieformalnie; nie każdy urząd gminy i wójt zaprasza ich na sesje, regulacje dotyczące diet i odpisów nie są w naszym kraju jednolite. Odpowiedzią na te potrzeby ma być projekt ustawy, który jest inicjatywą ponadpartyjną.

"W sytuacji gdy Prawo i Sprawiedliwość centralizuje władzę publiczną w kraju, musimy zadbać o najniższy szczebel samorządu. Mimo że ta ustawa ma tylko 15 artykułów, jest ona inspiracją do poważnej reformy samorządu terytorialnego w kraju, która - mam nadzieję - nastąpi po wyborach. PiS centralizował władze publiczną pod względem instytucjonalnym, proceduralnym i finansowym. Zaczynając od sołtysa, mówimy - trzeba zacząć myśleć inaczej o polskim samorządzie; od sołtysów, rad osiedli po wyższe szczeble" - dodał Klimczak.

Kwiatkowski wyjaśnił, że zgodnie z projektem, sołtys traktowany jest po partnersku. Podkreślił też, że nie chodzi jedynie o dodatek do emerytury, nawiązując do projektu ustawy PiS ws. dodatku emerytalnego dla sołtysów.

"To nie jest przekupstwo polityczne; my mówimy - będziecie mieli dodatkowe kompetencje, nowe zadania i oczywiście w związku z nimi dostaniecie nowe narzędzia oraz pokrycie kosztów związanych z finansowaniem zadań, zwroty kosztów prowadzonych działalności, diet, ekwiwalent finansowy, ale dlatego, że wiemy, jak ważnym podmiotem jesteście" - mówił.

Dodał też, że pod inicjatywą podpisali się wszyscy przedstawiciele "demokratycznej większości senackiej", czyli KO, PSL, Lewicy oraz senatorowie bezpartyjni.

"To jest filozofia, jednocząca demokratyczną opozycję w Polsce. My mamy zaufanie do obywateli, do lokalnych społeczności. Na poziomie gmin wiejskich to rady sołeckie, na poziomie miast i gmin - rady osiedli. Będziemy się upominać o dodatkowe kompetencje i finanse dla nich. Chcemy, aby obywatele, wszędzie tam, gdzie mogą, sami rozwiązywali swoje problemy" - zaznaczył Kwiatkowski.

W połowie marca posłowie PiS złożyli w Sejmie projekt nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym, który dotyczy przyznania świadczenia dla sołtysów, którzy osiągnęli wiek emerytalny. W projekcie napisano, że sołtysowi przysługuje świadczenie w wysokości 300 zł, a prawo do świadczenia przysługuje osobie, która pełniła tę funkcję co najmniej przez dwie kadencje (nie jest wymagane, aby pełnienie funkcji odbywało się przez dwie następujące bezpośrednio po sobie kadencje) i osiągnęła 65. rok życia (w przypadku mężczyzn) lub 60. rok życia (w przypadku kobiet).(PAP)

Autorka: Agnieszka Grzelak-Michałowska

agm/ itm/