Podczas II wojny Niemcy zgładzili ok. 500 tys. Romów i Sinti.

Stowarzyszenie poinformowało, że uczestnicy rocznicowych obchodów spotkają się przed południem 2 sierpnia przy bramie wejściowej na teren dawnego Zigeunerlager. Wspólnie przejdą przed Pomnik Zagłady Romów i Sinti, gdzie o godz. 11.50 rozpoczną się uroczystości. Zaplanowano okolicznościowe przemówienia. W uroczystości wezmą udział Romowie z wielu krajów, przedstawiciele władz różnych szczebli oraz dyplomaci.

Niemcy rozpoczęli eksterminację Romów już w 1941 r. Z początkiem listopada deportowali z terenów dzisiejszej Austrii ok. 5 tys. osób do getta w Łodzi. W styczniu 1942 r. wszyscy zostali zamordowani w ośrodku zagłady w Chełmnie.

Do Auschwitz pierwsi Romowie trafili 9 lipca 1941 r. Tego dnia jednostka niemieckiej policji kryminalnej w Katowicach skierowała do obozu dziewięciu więźniów, wśród których znajdowało się dwóch polskich Romów.

W grudniu 1942 r. zwierzchnik SS Heinrich Himmler rozkazał, by Cyganie z Rzeszy i terenów okupowanych zostali osadzeni w obozach koncentracyjnych. Trzy miesiące później w Auschwitz II-Birkenau powstał dla nich tzw. obóz rodzinny. Liczył 32 baraki mieszkalne i sześć sanitarnych. Niemcy deportowali do niego Romów z czternastu państw. Więzione były całe rodziny. W obozie dziesiątkowały ich choroby i głód.

Między 26 lutego 1943 r. a 21 lipca 1944 r. do Zigeunerlager deportowano blisko 21 tys. osób. Liczba ta nie uwzględnia około 1,7 tys. Romów z Białegostoku. Jako podejrzani o tyfus plamisty trafili wprost do komór gazowych.

Zigeunerlager został zlikwidowany w nocy z 2 na 3 sierpnia 1944 r. Do komory gazowej trafili wszyscy żyjący - 4,2-4,3 tys. osób. Ich ciała spłonęły w dołach paleniskowych przy V krematorium.

Ogółem w Auschwitz zginęło ok. 21 tys. Romów. Pod względem liczby ofiar stanowią oni trzecią grupę po Żydach i Polakach. W wyniku prześladowań i terroru w czasach istnienia III Rzeszy śmierć poniosła około połowa populacji romskiej, zamieszkującej obszary okupowane przez Niemców. (PAP)

Autor: Marek Szafrański

szf/ pat/