Wystawa Marii Eleny Bonet to trzecia odsłona serii indywidualnych prezentacji młodych polskich twórców w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski. Na wystawie w Project Roomie zobaczyć będzie można pracę, stworzoną w ramach projektu „Moja rzeka”. Praca ta łączy tematy dotyczące pamięci przodków i narodu, wspólnych i osobistych ran oraz sposobów ich gojenia. Maria Elena Bonet w swojej praktyce korzysta z historii własnej rodziny, tworząc studium białoruskiej tożsamości.

Maria Elena Bonet od kilku lat zgłębia temat rozpadu tożsamości narodowej. W historii własnej rodziny, ziemi i doświadczeń poszukuje źródeł siły, która może pomóc znaleźć sposób na przetrwanie w brutalnej rzeczywistości. Twórczość Bonet jest często metaforyczna, poetycka, ale opiera się na prawdziwych wydarzeniach. Efektem tej duchowej i twórczej pracy artystki jest projekt Moja rzeka. Projekt obejmuje trzy cykle fotograficzne: River - Koryto rzeki, Source - Źródło i River Mouth - Ujście rzeki. „Są to – jak pisze kuratorka Elena Naborovskaya - wizualne wyobrażenie rzeki jako strumienia życia i procesu duchowego rozwoju”.

Projekt powstawał przez dwa lata (2018-2019). W tym czasie przekształcił się z osobistego doświadczenia autorki w studium białoruskiej tożsamości.

„Jak cienki strumień, który zamienia się w rzekę i dąży ku wolnemu morzu, Bonet rozpoznaje najpierw siebie, swoją rodzinę i przodków, a następnie swoich potomków, łącząc ich jedną krwią - czystą wodą rzeki Niemen” – charakteryzuje tę twórczość Elena Naborovskaya. "Z natchnieniem i zaufaniem do samej siebie Bonet stworzyła coś więcej niż projekt wystawienniczy – prawdziwy sposób na poszukiwanie własnych korzeni i pewności nie tylko w przyszłości, ale również w przeszłości” – dodaje kuratorka.

Oprócz prac drukowanych projekt obejmuje dwa filmy krótkometrażowe. Pierwszy to „Radonica”, nazwany na cześć dnia pamięci zmarłych na Białorusi. Według artystki pamięć o rodzinie i szacunek dla więzi między pokoleniami czyni życie prawdziwie satysfakcjonującym, odsłania pełniejszy obraz nas samych i przyczynia się do kształtowania niezależnego światopoglądu.

Film drugi, zatytułowany „Moja rzeka”, to podróż wzdłuż brzegów osobistej pamięci, intuicji i pożądania. Podczas kręcenia filmu Maria podążała wzdłuż Niemna, od źródła do ujścia rzeki do Bałtyku.

Atmosfera rzeki tworzy swoisty rytm. "Unoszę się obok niego, pływam w nim i przeciw niemu, aż czas całkowicie we mnie zniknie, aż czas stanie się mną. Osoba zaproszona do tańca z rzeką staje się tańcem” – tłumaczy artystka.

Maria Elena Bonet jest Białorusinką urodzoną w Mińsku. W 2009 roku ukończyła Białoruską Państwową Akademię Sztuki. W Polsce mieszka od 2021 roku, kiedy została stypendystką programu Gaude Polonia Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Od ponad dekady artystka skupia się na czarno-białej fotografii filmowej i korzysta z różnorodnych technik fotograficznych, takich jak bichromat gumowy, tin process – ferrotypia, cyjanotypia czy fotografia żelatynowo-srebrowa.

Cykl Project Room 2021/2022 zainaugurowała wystawa Macieja Raucha, z kolei w grudniu można było oglądać wystawę kolektywu Młodzi Zdolni Seksowni. W 2022 roku publiczność zobaczy ekspozycje Antoniny Konopelskiej, Natalii Kopytko i Malwiny Migacz. Po zakończeniu wszystkich prezentacji w ramach Project Room 2021/2022 roku jury wybierze najciekawszą wystawę i nagrodzi jej autorkę lub autora nagrodą finansową w wysokości 20 tysięcy zł. Swoją ulubioną wystawę wybierze także publiczność – jej twórca otrzyma również 20 tysięcy zł. Wystawę Marii Bonet będzie można oglądać w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie do 20 lutego 2022. (PAP)

Anna Bernat

abe/ dki/