ABM wyłoniła w konkursie w minionym tygodniu pięć zespołów badawczych, które w ciągu najbliższych pięciu lat będą rozwijać technologię RNA w Polsce. Liderami pięciu zespołów badawczych są: Acellmed sp. z o.o. z dofinansowaniem 18,2 mln zł, Adamed Pharma Spółka Akcyjna z kwotą 58,5 mln zł, Celon Pharma S.A 83,6 mln zł, OncoArendi Therapeutics SA z 36,6 mln zł oraz Warszawskie Zakłady Farmaceutyczne Polfa Spółka Akcyjna z kwotą 93,8 mln zł.

Prezes ABM powiedział, że w konkursie brało udział osiem zespołów badawczych, co wskazuje na niedużą grupę podmiotów, które były gotowe przystąpić do konkursu poświęconego technologii RNA.

"Podejrzewam, że w USA pojawiłoby się ich kilkanaście razy więcej. U nas wciąż jeszcze brakuje tego potencjału technologicznego. Przez wiele lat nauka nie była finansowana na takim poziomie, jak w innych krajach" – stwierdził prezes ABM.

Wyjaśnił, że wybrano pięć kilkunastoosobowych grup badawczych.

"Pamiętajmy jednak, że współpracują z nimi komercyjne podmioty. To tak naprawdę wielki sztab ludzi, który będzie się potem zajmować produkcją opracowanych rozwiązań" - powiedział.

Prezes ABM wyjaśnił dalej, że projekty te można podzielić na dwie grupy. Pierwsza to podmioty, które będą opracowywać leki i szczepionki w technologii RNA.

"Zasadniczo mamy dwie koncepcje, jeżeli chodzi o wybrane w konkursie projekty badawcze. Z jednej strony mówimy o opracowaniu technologii RNA, na bazie której mogą powstawać np. szczepionki. Byłyby to typowe szczepionki przeciwwirusowe. Niektóre z rekomendowanych projektów bazują na tym, żeby pewne leki celowały w RNA wirusa. Pamiętamy o tym, że koronawirus to jest wirus RNA i są leki, które bezpośrednio ingerują w proces namnażania się wirusa, na przykład zapobiegają replikacji materiału genetycznego wirusa" - wyjaśnił prezes ABM.

Podkreślił, że druga grupa projektów to uniwersalna platforma.

"Tą platformą jest cząsteczka RNA, która jest uniwersalna i w zależności od tego, jaki fragment informacji genetycznej podstawimy (....), to powstanie szczepionka przeciw nowym generacjom koronawirusów. Gdyby taka technologia powstała pięć lat temu, to bylibyśmy w stanie produkować szczepionkę w Polsce dzisiaj. Nie mieliśmy jednak takich kompetencji" - powiedział.

Zaznaczył także, że dzięki tym platformom będzie można szybko reagować na pojawiające się niebezpieczeństwo pandemiczne.

"W zależności od tego, jakie niebezpieczeństwo pandemiczne mogłoby się pojawić, technologię RNA można będzie dostosowywać pod konkretne zagrożenie" - wyjaśnił.

Prezes zapytany o to, czy jest szansa, by za kilka lat, dzięki takim inwestycjom, w aptekach pojawiły się leki i szczepionki w oparciu o te innowacyjne technologie odpowiedział, że celem jest, by nagrodzone konsorcja doprowadziły swoje produkty do I fazy badań klinicznych, do wyprodukowania dawek pilotażowych.

"Przede wszystkim jest to konkurs, który ma charakter pragmatyczny – wdrożeniowy. Efektem finalnym projektów mają być serie pilotażowe, które mogą zostać podane pierwszym pacjentom. Chcemy doprowadzić do powstania konkretnych leków albo szczepionek. Mówimy tu o rozwiązaniach, które staną się zaczątkiem do produkcji szczepionek na bazie RNA czy leków, które w przyszłości uchronią nas przed podobnymi pandemiami, z jaką zmagamy się dzisiaj. Potem musimy przeprowadzić proces badań klinicznych, ale będziemy mieli już coś namacalnego. W Polsce nie istniały dotąd ani infrastruktura, ani kompetencje, żeby wytwarzać szczepionkę RNA. Dzięki powstaniu tej infrastruktury i całego know-how, to się zmieni. Ideą konkursu jest pragmatyczne, wdrożeniowe podejście" - wyjaśnił.

Ponadto prezes ABM zaznaczył, że Polska dołącza do światowej czołówki, choć "tych technologii nie będziemy mieli za miesiąc czy rok".

"Jednak fakt, że rozpoczynamy działania dedykowane rozwojowi innowacyjnych rozwiązań terapeutycznych z wykorzystaniem technologii RNA, to naprawdę duży krok do przodu" - powiedział dodając, że gdybyśmy wcześniej inwestowali w te technologie, to Polska byłaby w zupełnie innym momencie bezpieczeństwa lekowego.

"Musimy podejmować takie działania, robimy to sukcesywnie. W zeszłym roku rozpoczęliśmy działania dedykowane wykorzystaniu terapii CAR-T w leczeniu nowotworów w naszym kraju, co jest niezwykle innowacyjnym rozwiązaniem. Teraz mamy technologię RNA, która kilka miesięcy temu została dopuszczona, a w Polsce już podejmujemy działania w tym zakresie. Za rok, dwa będziemy robili kolejne nowoczesne wdrożenia" - podsumował.(PAP)

Autorka: Klaudia Torchała

tor/ mir/