Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-10, godz. 19:30 Podkarpackie/ Do gaszenia pożaru marketu w Krośnie strażacy używają specjalnego robota(aktl.2) Trwa gaszenie marketu budowlanego w Krośnie na Podkarpaciu. Na miejscu jest obecnie 55 zastępów straży pożarnych, ponad 200 strażaków z terenu całego województwa… » więcej 2024-07-10, godz. 19:30 Szczyt NATO/ Biden: Nie możemy pozwolić, by Sojusz pozostał w tyle za Rosją Nie możemy pozwolić, by Sojusz pozostał w tyle za Rosją, jeśli chodzi o produkcję przemysłu zbrojeniowego - powiedział prezydent USA Joe Biden, rozpoczynając… » więcej 2024-07-10, godz. 19:20 Pakistan czasowo wstrzymał deportacje afgańskich uchodźców Pakistański rząd wstrzymał czasowo deportacje 'nieudokumentowanych' afgańskich uchodźców, poinformował portal Radia Wolna Europa. Od ubiegłej jesieni do… » więcej 2024-07-10, godz. 19:20 Politechnika Bydgoska i Akademia Tarnowska będą mogły przyjąć studentów na kierunki lekarskie Minister zdrowia przyznała Politechnice Bydgoskiej i Akademii Tarnowskiej po 60 miejsc na kierunkach lekarskich w roku akademickim 2024/2025 r. - wynika z opublikowanego… » więcej 2024-07-10, godz. 19:20 Bodnar: jest pytanie, na ile konsultacje z prezydentem mają sens, jeśli za chwilę kończy się jego kadencja Powstaje pytanie, na ile w ogóle konsultacje z prezydentem będą miały jakikolwiek sens, jeśli już za chwilę będzie się kończyła kadencja Andrzeja Dudy… » więcej 2024-07-10, godz. 19:10 Szczyt NATO/ Prezydent Zełenski i kanclerz Scholz rozmawiali na marginesie szczytu Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski i kanclerz Niemiec Olaf Scholz rozmawiali w środę na marginesie szczytu NATO w Waszyngtonie. » więcej 2024-07-10, godz. 19:10 Pomorskie/ 100 interwencji straży pożarnej związanych z pogodą; ewakuowano kilka obozów W związku z burzami przechodzącymi przez woj. pomorskie strażacy interweniowali około 100 razy - podał w środę rzecznik pomorskich strażaków. Ewakuowano… » więcej 2024-07-10, godz. 19:10 Odbył się okrągły stół na temat zmian w prawie autorskim (synteza) Powstanie grupa rządowa, która wypracuje rozwiązania nowelizacji ustawy o prawie autorskim spełniające postulaty mediów i wydawców - to efekt środowego… » więcej 2024-07-10, godz. 19:10 Biały Dom: USA rozmieszczą w Niemczech rakiety dalekiego zasięgu, w tym pociski Tomahawk (opis) Stany Zjednoczone zaczną rozmieszczanie w Niemczech rakiet dalekiego zasięgu, w tym pocisków hipersonicznych, rakiet SM-6 i Tomahawk - ogłosił w środę Biały… » więcej 2024-07-10, godz. 19:00 Sejm/ Komisja o pracy KRS w 2023 r. - posłowie koalicji i opozycji pozostali przy rozbieżnych ocenach Posłowie rządzącej koalicji z sejmowej komisji krytycznie oceniali działalność Krajowej Rady Sądownictwa w 2023 r. Rady bronili posłowie PiS. Przewodnicząca… » więcej
42434445464748
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »