Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-10, godz. 19:20 Bodnar: jest pytanie, na ile konsultacje z prezydentem mają sens, jeśli za chwilę kończy się jego kadencja Powstaje pytanie, na ile w ogóle konsultacje z prezydentem będą miały jakikolwiek sens, jeśli już za chwilę będzie się kończyła kadencja Andrzeja Dudy… » więcej 2024-07-10, godz. 19:10 Szczyt NATO/ Prezydent Zełenski i kanclerz Scholz rozmawiali na marginesie szczytu Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski i kanclerz Niemiec Olaf Scholz rozmawiali w środę na marginesie szczytu NATO w Waszyngtonie. » więcej 2024-07-10, godz. 19:10 Pomorskie/ 100 interwencji straży pożarnej związanych z pogodą; ewakuowano kilka obozów W związku z burzami przechodzącymi przez woj. pomorskie strażacy interweniowali około 100 razy - podał w środę rzecznik pomorskich strażaków. Ewakuowano… » więcej 2024-07-10, godz. 19:10 Odbył się okrągły stół na temat zmian w prawie autorskim (synteza) Powstanie grupa rządowa, która wypracuje rozwiązania nowelizacji ustawy o prawie autorskim spełniające postulaty mediów i wydawców - to efekt środowego… » więcej 2024-07-10, godz. 19:10 Biały Dom: USA rozmieszczą w Niemczech rakiety dalekiego zasięgu, w tym pociski Tomahawk (opis) Stany Zjednoczone zaczną rozmieszczanie w Niemczech rakiet dalekiego zasięgu, w tym pocisków hipersonicznych, rakiet SM-6 i Tomahawk - ogłosił w środę Biały… » więcej 2024-07-10, godz. 19:00 Sejm/ Komisja o pracy KRS w 2023 r. - posłowie koalicji i opozycji pozostali przy rozbieżnych ocenach Posłowie rządzącej koalicji z sejmowej komisji krytycznie oceniali działalność Krajowej Rady Sądownictwa w 2023 r. Rady bronili posłowie PiS. Przewodnicząca… » więcej 2024-07-10, godz. 19:00 Szczyt NATO/ Prezydent: nikt z zewnątrz nie może zablokować akcesji Ukrainy do NATO (krótka) Nikt z zewnątrz nie może zablokować akcesji Ukrainy do NATO, decydują o tym państwa Sojuszu i ukraińskie społeczeństwo, którego głos jest jasny. Dziś… » więcej 2024-07-10, godz. 19:00 UE/ 25 krajów skrytykowało Węgry za ich prezydencję Podczas trwającej ponad dwie godziny wymiany zdań z węgierską prezydencją ambasadorowie 25 państw skrytykowali Budapeszt za próbę prowadzenia polityki… » więcej 2024-07-10, godz. 18:50 Sejm zajmie się projektami ws. aborcji, wsparcia żołnierzy oraz immunitetem Romanowskiego Sejm w czwartek rozpocznie dwudniowe posiedzenie; zajmie się projektem ustawy dekryminalizującym aborcję oraz będzie kontynuował prace nad projektem usprawniającym… » więcej 2024-07-10, godz. 18:50 Liban/ Przywódca Hezbollahu: jeżeli dojdzie do rozejmu w Gazie, przestaniemy atakować Izrael Jeżeli dojdzie do zawarcia zawieszenia broni między Izraelem a Hamasem w Strefie Gazy, Hezbollah przestanie atakować północ Izraela 'bez dalszych dyskusji… » więcej
40414243444546
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »