Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-10, godz. 21:40 Wimbledon - Zieliński w ćwierćfinale miksta (aktl.) Rozstawieni z numerem 7. Jan Zieliński i Su-Wei Hsieh z Tajwanu wygrali z Brytyjczykami Heather Watson i Joe Salisbury 7:6 (7-4), 6:4 w drugiej rundzie miksta… » więcej 2024-07-10, godz. 21:30 Szczyt NATO/ Szef MSZ: strącanie rakiet nad terytorium Ukrainy to na razie tylko pomysł Strącanie rakiet nad terytorium Ukrainy przez państwa NATO to tylko pomysł, wobec którego są różne stanowiska - powiedział w rozmowie z dziennikarzami… » więcej 2024-07-10, godz. 21:20 ME 2024 - Holandia - Anglia 1:1 (bramka) 1/2 finału: Holandia - Anglia 1:1 w 18. min. Bramki: 1:0 Xavi Simons (7), 1:1 Harry Kane (18-karny). Żółta kartka - Holandia: Denzel Dumfries. Sędzia:… » więcej 2024-07-10, godz. 21:20 Sejm/ Komisje za uchwałą ws. żołnierzy i funkcjonariuszy strzegących granic RP Sejmowe komisje administracji i spraw wewnętrznych oraz obrony narodowej opowiedziały się w środę za projektem uchwały ws. wyrażenia uznania służbie i… » więcej 2024-07-10, godz. 21:10 ME 2024 - Holandia - Anglia 1:0 (bramka) 1/2 finału: Holandia - Anglia 1:0 w 7. min. Bramki: 1:0 Xavi Simons (7). Sędzia: Felix Zwayer (Niemcy).(PAP) mg/ km/ cegl/ » więcej 2024-07-10, godz. 21:10 Women’s Series 3x3 FIBA - Polki zakończyły rywalizację w ćwierćfinale Reprezentacja Polski koszykarek 3x3, po porażce z uczestniczkami zbliżających się igrzysk Francuzkami 15:21 w ćwierćfinale, zakończyła udział w turnieju… » więcej 2024-07-10, godz. 21:00 PSP: 1623 zdarzenia związane z frontem burzowym do godz. 19 Do godz. 19 w środę strażacy interweniowali w 1623 zdarzeniach związanych z przechodzącym przez Polskę frontem burzowym - poinformowała Państwowa Straż… » więcej 2024-07-10, godz. 21:00 Włochy/ Zakaz telefonów komórkowych w szkołach podstawowych i gimnazjach W szkołach podstawowych i w gimnazjach we Włoszech będzie od najbliższego roku szkolnego obowiązywał zakaz używania w klasie telefonów komórkowych, także… » więcej 2024-07-10, godz. 21:00 Szczyt NATO/ Prezydent: nikt z zewnątrz nie może zablokować akcesji Ukrainy do NATO (opis) Nikt z zewnątrz nie może zablokować akcesji Ukrainy do NATO, decydują o tym państwa Sojuszu i ukraińskie społeczeństwo, którego głos jest jasny. Dziś… » więcej 2024-07-10, godz. 21:00 P.o. prezes PKP Cargo: spółka została "zarżnięta" przez nieudolne rządy poprzednich zarządów Na posiedzeniu Zespołu ds. Rozliczeń PiS omawiano sprawę spółki PKP Cargo, by - jak powiedział Roman Giertych, przewodniczący zespołu - pokazać wzorzec… » więcej
36373839404142
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »