Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-11, godz. 10:30 Wiceszef MON: nie ma decyzji o przekazaniu MiG-ów na Ukrainę Wiceszef MON Paweł Zalewski zapewnił, że nie ma decyzji ws. przekazania MiG-ów na Ukrainę. Dodał, że Polska jest gotowa do rozmów z NATO nt. możliwości… » więcej 2024-07-11, godz. 10:30 Sejm rozpoczął obrady; w planie projekty ws. aborcji oraz wsparcia żołnierzy, a także immunitet Romanowskiego W czwartek po godz. 10 rozpoczęło się dwudniowe posiedzenie Sejmu, który zajmie się projektem ustawy dekryminalizującym aborcję oraz projektem usprawniającym… » więcej 2024-07-11, godz. 10:20 Hołownia o uchyleniu immunitetu Błaszczakowi: są szanse, że Sejm zajmie się wnioskiem w piątek Jeśli sejmowa komisja regulaminowa zdąży ze sprawozdaniem ws. wniosku o uchylenie immunitetu Mariuszowi Błaszczakowi (PiS), to niewykluczone, że Sejm na posiedzeniu… » więcej 2024-07-11, godz. 10:20 Diamentowa Liga - Holloway i Warholm gwiazdami mityngu w Monako (zapowiedź) Płotkarze Grant Holloway z USA i Norweg Karsten Warholm będą gwiazdami lekkoatletycznego mityngu Diamentowej Ligi w Monako. W piątek w biegu na 100 m wystartują… » więcej 2024-07-11, godz. 10:10 Gdańsk/ Rozpoczyna się Festiwal "Dźwięki Północy" W czwartek w Gdańsku rozpoczyna się 37. edycja Festiwalu 'Dźwięki Północy'. Jak zapowiadają organizatorzy, wydarzenie koncentruje się na tradycji i kulturze… » więcej 2024-07-11, godz. 10:10 Sejm/ Komisja negatywnie o poprawce Senatu dotyczącej kandydowania "neosędziów" do KRS (krótka2) Sejmowa komisja sprawiedliwości w czwartek negatywnie zaopiniowała poprawkę Senatu do noweli ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa umożliwiającą kandydowanie… » więcej 2024-07-11, godz. 10:10 Rosja/ Wiceszef MSZ: opracujemy militarną odpowiedź na rakiety USA w Niemczech Rosja opracuje militarną odpowiedź na planowane rozmieszczenie w Niemczech amerykańskich rakiet dalekiego zasięgu - oświadczył w czwartek wiceminister spraw… » więcej 2024-07-11, godz. 10:00 Copa America - Kolumbia rywalem Argentyny w finale, nie przegrała 28. meczu z rzędu Kolumbia, mimo gry w dziesiątkę przez całą drugą połowę, pokonała Urugwaj 1:0 w półfinale mistrzostw Ameryki Południowej - Copa America. Nie przegrała… » więcej 2024-07-11, godz. 10:00 Paryż - koszykarze USA pokonali Kanadę w pierwszym sprawdzianie przed igrzyskami Koszykarze reprezentacji USA pokonali w Las Vegas Kanadę 86:72 w swoim pierwszym meczu kontrolnym przed igrzyskami olimpijskimi w Paryżu. Zrewanżowali się… » więcej 2024-07-11, godz. 10:00 Hołownia: w czwartek złożę zawiadomienie do prokuratury na sędzię TK Krystynę Pawłowicz Marszałek Sejmu Szymon Hołownia poinformował, że jeszcze w czwartek złoży zawiadomienie do prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa przez sędzię… » więcej
20212223242526
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »