Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-07, godz. 21:30 Dr Materska-Sosnowska: zatrzymanie Le Pen to dobra wiadomość, ale nie jest to rozwiązanie problemu Zatrzymanie Marine Le Pen to jest dobra wiadomość, jednak to jest zatrzymanie, a nie rozwiązanie problemu - oceniła sondażowe wyniki drugiej tury wyborów… » więcej 2024-07-07, godz. 21:30 Tusk: w Paryżu entuzjazm, w Moskwie rozczarowanie, w Kijowie ulga W Paryżu entuzjazm, w Moskwie rozczarowanie, w Kijowie ulga. Wystarczy, by być szczęśliwym w Warszawie - napisał w niedzielę na platformie X premier Donald… » więcej 2024-07-07, godz. 21:30 Ekstraliga żużlowa - 10. kolejka (tabela) Wyniki meczów 10. kolejki i tabela ekstraligi żużlowej: 2024-07-05:ZOOleszcz GKM Grudziądz - Betard Sparta Wrocław 51:39 Krono-Plast Włókniarz Częstochowa… » więcej 2024-07-07, godz. 21:20 MŚ U23 i juniorów w kajakarstwie górskim - srebrny medal Hanny Danek Z jednym medalem wraca do kraju reprezentacja Polski młodzieżowców i juniorów z mistrzostw świata w kajakarstwie górskim w słowackim Liptowskim Mikulaszu… » więcej 2024-07-07, godz. 21:20 Wimbledon - Lulu Sun pierwszą kwalifikantką w 1/4 finału od 14 lat Lulu Sun została pierwszą od 14 lat tenisistką z kwalifikacji, która dotarła do ćwierćfinału Wimbledonu. W niedzielę zajmująca 123. miejsce w światowym… » więcej 2024-07-07, godz. 21:20 Ekstraliga żużlowa - Falubaz - Unia 53:37 (wynik) Novyhotel Falubaz Zielona Góra - Fogo Unia Leszno 53:37. W pierwszym spotkaniu był remis 45:45. Bonus dla Falubazu. Punkty: Novyhotel Falubaz Zielona Góra:… » więcej 2024-07-07, godz. 21:20 Prof. A. Smolar: klęska Le Pen i Bardella to wiadomość uspokajająca dla znacznej części świata Klęska Marine Le Pen i jej młodego pomocnika Jordana Bardella (Zjednoczenie Narodowe) jest niewątpliwie uspokajającą wiadomością dla znacznej części świata… » więcej 2024-07-07, godz. 21:10 Izrael/ Premier: umowa o rozejmie w Strefie Gazy musi zakończyć przemyt broni z Egiptu Porozumienie o zawieszeniu broni w Strefie Gazy musi zawierać cztery punkty, które nie podlegają negocjacjom - ogłosił w niedzielę premier Izraela Benjamin… » więcej 2024-07-07, godz. 21:10 Francja/ Sondaże exit poll: lewica zdobyła najwięcej mandatów w parlamencie, bez większości bezwzględnej (opis) Sojusz partii lewicowych Nowy Front Ludowy (NFP) wygrał w niedzielę drugą turę wyborów parlamentarnych we Francji, zdobywając według sondaży exit poll… » więcej 2024-07-07, godz. 21:00 Francja/ Bardella: Francja rzucona w ramiona skrajnej lewicy (krótka4) Lider skrajnie prawicowego Zjednoczenia Narodowego (RN) Jordan Bardella oświadczył w niedzielę wieczorem, że 'haniebne sojusze' rzuciły Francję 'w ramiona… » więcej
137138139140141142143
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »