Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 12:10 Szczyt NATO/ Reuters: prezydent Korei Płd. podkreśli "wyraźne zagrożenie" dla Europy ze strony Pjongjangu Prezydent Korei Południowej Jun Suk Jeol w rozmowach na szczycie NATO w Waszyngtonie w tym tygodniu zwróci szczególną uwagę na 'wyraźne zagrożenie', jakie… » więcej 2024-07-08, godz. 12:10 Szczyt NATO/ Były wiceszef Pentagonu: problemy Bidena i perspektywa powrotu Trumpa przyćmią szczyt Sojuszu Duża część dyskusji w mediach i w kuluarach na szczycie NATO w Waszyngtonie będzie dotyczyć Joe Bidena i jego przyszłości oraz sytuacji we Francji - powiedział… » więcej 2024-07-08, godz. 12:10 WHO: ponad 3 mln zgonów rocznie z powodu nadużywania alkoholu i leków psychoaktywnych Z powodu nadużywania alkoholu i leków psychoaktywnych co roku umiera na świecie ponad 3 mln osób - alarmuje Światowa Organizacja Zdrowia WHO). Najczęściej… » więcej 2024-07-08, godz. 12:00 Polka w finale European Inventor Award 2024; we wtorek poznamy zwycięzców Twórczyni technologii produkcji perowskitowych ogniw słonecznych Olga Malinkiewicz i kierowany przez nią zespół są wśród finalistów European Inventor… » więcej 2024-07-08, godz. 12:00 B. ambasador: we Francji wzrośnie ogromny już dług publiczny (wideo) Zwycięzcy w wyborach parlamentarnych we Francji deklarują realizację swojego programu, co oznacza dorzucanie kosztów do już ogromnego francuskiego długu… » więcej 2024-07-08, godz. 12:00 Szczyt NATO/ Źródło: Nowe plany obronne będą wymagały utworzenia dodatkowo 35-50 brygad NATO będzie potrzebowało dodatkowo 35-50 brygad do pełnego zrealizowania nowych planów obronnych na wypadek ataku Rosji - podał w poniedziałek Reuters, powołując… » więcej 2024-07-08, godz. 12:00 Szczyt NATO/ Spotkanie w Waszyngtonie ma być symbolem jedności i siły Sojuszu w obliczu zagrożeń Rozpoczynający się we wtorek trzydniowy szczyt NATO w Waszyngtonie ma być symbolem jedności i siły Sojuszu Północnoatlantyckiego w obliczu takich zagrożeń… » więcej 2024-07-08, godz. 12:00 Węgry/ Rzeczniczka rządu: partia Le Pen dołącza do Patriotów dla Europy Skrajnie prawicowe francuskie Zjednoczenie Narodowe (RN) Marine Le Pen dołącza do nowej, powołanej przez premiera Węgier Viktora Orbana frakcji w Parlamencie… » więcej 2024-07-08, godz. 11:50 W weekend w wypadkach drogowych zginęło pięć osób; tyle samo utonęło W weekend w wypadkach drogowych zginęło pięć osób - wynika z policyjnej mapy wypadków ze skutkiem śmiertelnym. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa poinformowało… » więcej 2024-07-08, godz. 11:50 W. Brytania/ Media: Francja wchodzi w okres politycznej niepewności Francja, której system polityczny był pomyślany tak, by prezydent miał swój rząd i w której nie ma tradycji szerokich koalicji, wchodzi w okres politycznej… » więcej
119120121122123124125
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »