Szef UdSKiOR deklaruje w rozmowie z "Naszym Dziennikiem", że "gorąco" popiera wszelkie postulaty mające na celu uczynienie z Powązek (chodzi o obecny Cmentarz Wojskowy - PAP) nekropolii o charakterze narodowym, panteonu narodowego". Oznacza to - jak tłumaczy - "że powinni na tym cmentarzu spoczywać ci, którzy walczyli o niepodległość Rzeczypospolitej, bądź ci, którzy działali na różnych polach: naukowym, przemysłowym, artystycznym czy sportowym na rzecz wolnej i niepodległej Polski".

"W tej chwili — w moim przekonaniu — mamy sytuację, która wywołuje zjawisko swego rodzaju schizofrenii narodowej. Obok siebie mamy np. mogiły żołnierzy, którzy zginęli, broniąc Warszawy w 1920 r., a kilka metrów od nich spoczywa Julian Marchlewski, który wspólnie z Feliksem Dzierżyńskim instalował w tym samym czasie w Polsce rząd bolszewicki" - podkreśla Kasprzyk.

Z kolei w okolicach kwatery "Ł" - jak dodaje - czyli w miejscu, "gdzie chowano doczesne szczątki mordowanych przez komunistów polskich patriotów, spoczywają pochowani w latach 80. i 90. XX w., ci, którzy byli katami osób pochowanych w bezimiennych mogiłach". "Tam leżą sędziowie, prokuratorzy wojskowi, m.in. ci, którzy wykonali wyrok śmierci na Łukaszu Cieplińskim. Dochodzimy w ten sposób do sytuacji, w której zaciera się dobro i zło i w której w jednym miejscu spoczywają bohaterowie i zdrajcy" - mówi szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Według niego Powązki powinny stać się cmentarzem państwowym, a nie - jak obecnie - komunalnym. "Nadzór nad nim, w moim przekonaniu, powinien sprawować i wojewoda, jako przedstawiciel administracji rządowej i jednocześnie organ, który już zgodnie z ustawą sprawuje pieczę nad cmentarzami i grobami wojennymi, a takich grobów jest na Powązkach bardzo wiele. Myślę tu chociażby o grobach poległych w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 r. czy podczas wojny obronnej 1939 r." - tłumaczy Kasprzyk.

Przypomina, że analogiczne rozwiązanie zastosowano w odniesieniu do placu Marszałka Józefa Piłsudskiego, który w 2017 r. został przekazany w stały zarząd wojewodzie mazowieckiemu. Jak dodaje, w przypadku Powązek wymagałoby to zapewne specjalnej ustawy. "Należałoby w niej również zapisać, że — jeśli chodzi o nowe pochówki - na Powązkach mogą spoczywać osoby, co do których nie ma żadnych wątpliwości, że działały i służyły niepodległej Polsce. I myślę, że taką opinię powinien wydawać Instytut Pamięci Narodowej" - mówi szef UdSKiOR.

Przyznaje zarazem, że jest problem grobów takich osób, jak Bolesław Bierut, Julian Marchlewski, Karol Świerczewski. "W naszej tradycji doczesnym szczątkom osób zmarłych należy się szacunek. I dlatego nikt tu oczywiście nie myśli o niszczeniu grobów, tak jak to robili komuniści, tylko o adekwatnym do sytuacji przeniesieniu w inne miejsce, np. na któryś z warszawskich cmentarzy komunalnych, gdzie można by stworzyć miejsce spoczynku dygnitarzy PRL-u, +utrwalaczy władzy ludowej+ czy pracowników aparatu bezpieczeństwa komunistycznego państwa" - uważa Kasprzyk. (PAP)

mkr/ krap/