Radio Opole » Kultura i rozrywka
2021-04-04, 16:45 Autor: Monika Matuszkiewicz

"Ta tradycja ma już kilkaset lat". Przygotowanie kroszonki może zająć nawet 15 godzin [FILM, ZDJĘCIA]

O opolskich kroszonkach opowiada Ewa Olbryt z Muzeum Wsi Opolskiej
Co prawda przygotowanie jej zajmuje nawet 15 godzin to warto ją zrobić do wielkanocnego koszyka. Mowa o opolskiej kroszonce, na której dawniej znajdowały się figury geometryczne, a teraz jest to wzór kwiatowy. I to właśnie od pierwszego, głównego kwiatka zaczynamy zdobienie jajka. Później domalowujemy kolejne. Ważny jest też tutaj kształt jajka, czy jest ono podłużne, czy okrągłe.
- Jest to najbardziej popularna technika zdobienia jaj na Śląsku Opolskim. Tradycja ta przekazywana jest z pokolenia na pokolenie - mówi Ewa Olbryt, twórczyni ludowa, pracownik Muzeum Wsi Opolskiej.

- Technika ta polega na wydrapywaniu ostrym narzędziem wzoru na skorupce jajka, która wcześniej była zabarwiona. Do wykonania tej techniki potrzebne są specjalne narzędzia, czyli tak zwane nożyki do skrobania jajek. Opatentowane one zostały przez twórcę ludowego Jerzego Lipkę. On wymyślił ten nożyk i spowodował, że ten tradycyjny wzór na kroszonce zmieniał się w ciągu ostatnich lat. Od takich bardzo dużych form, które były mało wyraźne i czytelne, do bardzo drobnych motywów roślinnych, znajdujących się obecnie na kroszonce.

Jednak jeśli nie mamy w domu nożyka, to możemy zdobić kroszonkę w nieco łatwiejszy sposób.

- Temu służy technika wyprawiania octem. Jest to również znana od dawna technika w każdym domu. Potrzeba do tego patyczek, najlepiej wykałaczkę lub patyczek do szaszłyków oraz trochę octu, czy kwasu z kapusty lub kiszonych ogórków. Wówczas należy tę kroszonkę wytrawiać, czyli zaplanowany wcześniej wzór wytrawiać tym patyczkiem maczanym w occie na zabarwionej skorupce.

- Znaczenie ma tu także kolor. Najpopularniejsze jest jajko czerwone, które symbolizuje miłość oraz czarny oznaczający szacunek – dodaje Olbryt.

Dodajmy, że dawniej, według tradycji, takie jajko przekazywane było chłopcom, którzy w lany poniedziałek przychodzili w odwiedziny do dziewczyn. Dwa lata temu opolska kroszonka wpisana została na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Teraz twórcy starają się o wpisane jej na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.

W filmie przygotowanie kroszonek prezentują twórczynie ludowe - Ewa Olbryt (Muzeum Wsi Opolskiej) i Agnieszka Okos (Opolskie Dziouchy). Dziękujemy za gościnę!
Film: Maciej Marciński, Marcin Boczek.

Ewa Olbryt 1
Ewa Olbryt 2

Kultura i rozrywka

2024-07-31, godz. 16:00 Wspólne koncertowanie. Rusza 34. Międzynarodowy Kurs Muzyczny Rozpoczyna się 34. Międzynarodowy Kurs Muzyczny oraz 17. Festiwal Śląskie Lato Muzyczne. Na Opolszczyznę przyjeżdżają uczniowie i studenci szkół muzycznych… » więcej 2024-07-30, godz. 14:00 Opole: "Kino na CAS-ie" będzie gościć na Krakowskiej w czwartkowe wieczory do końca sierpnia Na deptak przy Centrum Aktywizacji Społecznej w Opolu wraca kino plenerowe 'Film na CAS-ie'. Wieczorne seanse będą organizowane w każdy sierpniowy czwartek… » więcej 2024-07-28, godz. 16:52 EKHTO wygrywa "Tarnogranie". Duet wystąpi w Studiu M im. SBB Radia Opole Zespół EKHTO zwyciężył część konkursową tegorocznego Festiwalu Zespołów Muzyki Alternatywnej 'Tarnogranie' w Tarnowcu. Fundatorem nagrody głównej… » więcej 2024-07-27, godz. 19:48 II Sudecki Festiwal Winnic i Oliwy zawitał do Paczkowa Podwórze Muzeum Gazownictwa w Paczkowie zamieniło się w arenę przysmaków. Trwa tam II edycja Sudeckiego Festiwalu Winnic i Oliwy. Spotkać można tam przede… » więcej 2024-07-26, godz. 14:40 Ruszają Dni Olesna. Budżet nieco skromniejszy, ale każdy ma znaleźć dla siebie atrakcje Michał Szpak jest największą gwiazdą rozpoczynających się dzisiaj (26.07) Dni Olesna. » więcej 2024-07-26, godz. 11:15 „Podziwiając minimalistyczne formy mamy się bawić”. Wystawa artystki z prudnickim rodowodem 'Figle - narracje wyobraźni” - to tytuł prudnickiej wystawy malarstwa Darii Rzepieli. Pochodząca z tego miasta artystka tworzy obrazy, instalacje multimedialne… » więcej 2024-07-26, godz. 11:00 VII Festiwal Zespołów Muzyki Alternatywnej Tarnogranie już w sobotę. Radio Opole funduje nagrodę VII Festiwal Zespołów Muzyki Alternatywnej Tarnogranie odbędzie się 27 lipca w Tarnowcu. Wystąpi na nim dziesięciu wykonawców w konkursie i pięć zespołów… » więcej 2024-07-26, godz. 07:25 Argentyński pianista wystąpi podczas Letniej Nocy Jazzowej w Kluczborku Na Letnią Noc Jazzową zaprasza dzisiaj (26.07) wieczorem Centrum Kultury w Kluczborku. Wystąpi Andrés Beeuwsaert. » więcej 2024-07-25, godz. 18:30 "Burza" nad morzem. Spektakl z Opola w finale festiwalu szekspirowskiego Spektakl 'Burza' w reż. Katarzyny Minkowskiej, który powstał w teatrze im. Jana Kochanowskiego w Opolu, będzie można zobaczyć na 28. Międzynarodowym Festiwalu… » więcej 2024-07-25, godz. 16:00 Balonowa fiesta po raz 10. na paczkowskim niebie. Aeropiknik startuje w czwartkowy wieczór O 19:00 w Paczkowie wystartuje X Aeropiknik, będący jednocześnie Balonowym Pucharem Polski. To wyjątkowe wydarzenie, które przyciąga miłośników balonów… » więcej
11121314151617
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »