Radio Opole » Wiadomości z regionu
2021-04-05, 10:06 Autor: Agnieszka Pospiszyl

Tradycje związane z Poniedziałkiem Wielkanocnym sięgają starożytnego Rzymu

Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Poniedziałek Wielkanocny nieodłącznie związany jest ze zwyczajem polewania dziewcząt wodą. W zamian za dopełnienie tradycji dziewczęta odwdzięczają się chłopcom kolorowymi pisankami. Ten zwyczaj nawiązuje do dawnych wierzeń związanych z pobudzeniem przyrody do wegetacji. Zanim śmigus-dyngus na stałe u nas zagościł, tradycją było smaganie przez chłopców młodych dziewcząt po łydkach witkami z pędów drzew.
- To jest bardzo stara tradycja, czasem zamiast witek roślinnych używano skórek zwierzęcych – mówi Elżbieta Oficjalska, kustosz Muzeum Wsi Opolskiej. - W Rzymie cesarzy zwyczaj związany z takim właśnie smaganiem dziewcząt po nogach witkami, był uważany za starożytny już na początku naszego tysiąclecia. Ten sam zwyczaj na Śląsku Opolskim był praktykowany przez całe stulecia, czyli smaganie przez młodych nieżonatych chłopców dziewczęta po nogach witkami brzozowymi lub wierzbowymi.

Miało to pobudzić przyrodę do życia, żeby zaczęła rodzić, wydawać plony. Podobną symbolikę ma oblewanie dziewcząt wodą – to nawiązanie do życiodajnej siły deszczu.

- Zwyczaj polewania był też swoistym wydarzeniem towarzyskim – mówi Elżbieta Oficjalska. - Nie można było uczuć okazywać tak ostentacyjnie jak w tej chwili. Ten świąteczny okres to był czas do tego, żeby młodzież mogła sobie przekazać różne wiadomości w taki zawoalowany sposób. Dziewczyna była zlana wodą przez wielu chłopaków. Jeśli chłopak ją polał, to ona wiedziała, że się jemu podoba. Ona wśród tych, którzy ją oblewali, mogła sobie wybrać tego przyszłego szaca, oczywiście jeśli mieścił się w tej grupie, że rodzice mogli również potwierdzić ten wybór.

O przychylności – lub nie – dziewczyny do chłopaka mówił mu kolor pisanki, który od niej dostawał. Jeśli była czerwona, to panna mu sprzyjała. Jeśli żółta – myślała o nim jako przyjacielu, zielona dawała mu nadzieję, że znajomość może się rozwinąć, ale jeśli dostał ciemną, niemal czarną, to znak, że dziewczyna zupełnie nie jest nim zainteresowana.

Na naszej stronie internetowej i facebooku mogą Państwo zobaczyć filmy prezentujące wielkanocne zwyczaje. 
Elżbieta Oficjalska (część 1)
Elżbieta Oficjalska (część 2)

Wiadomości z regionu

2024-12-16, godz. 07:00 Kolejna ulica z nową nawierzchnią. Modrzewiowa w Kędzierzynie już nie jest drogą gruntową Ulica Modrzewiowa na osiedlu Kuźniczka w Kędzierzynie-Koźlu już z twardą nawierzchnią. » więcej 2024-12-16, godz. 06:55 Uwaga! Będzie silnie wiało Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej prognozuje wystąpienie silnego wiatru o średniej prędkości do 40 km/h, w porywach do 85 km/h, z zachodu i północnego… » więcej 2024-12-16, godz. 06:42 Nocna kolizja w Opolu. Kierowca stracił panowanie nad pojazdem Kierujący samochodem osobowym marki BMW stracił panowanie nad pojazdem i uderzył w latarnię i słupki chodnikowe. Do zdarzenia doszło o północy na ul. Hallera… » więcej 2024-12-15, godz. 19:18 Pomaganie przez kolędowanie. W Brzegu śpiewano dla dzieci z rodzinnego domu dziecka w Lewinie Brzeskim Najpiękniejsze polskie kolędy w wykonaniu lokalnych artystów wybrzmiały dziś (15.12) w sali widowiskowej brzeskiego Zamku Piastów Śląskich. Koncert był… » więcej 2024-12-15, godz. 19:00 Most tymczasowy w Krapkowicach gotowy. Zostanie oddany do użytku przed świętami Wojsko zbudowało kolejny most tymczasowy na zalanych terenach. Mieszkańcy Krapkowic znów będą połączeni ze światem przeprawą. Żołnierze w ramach operacji… » więcej 2024-12-15, godz. 17:30 Utrudnienia w Nysie. Będzie zamknięty odcinek dw 489 Uwaga kierowcy w Nysie! Z powodu awarii na kolektorze kanalizacji sanitarnej, od jutra (16.12) będzie zamknięty dla ruchu pojazdów odcinek drogi wojewódzkiej… » więcej 2024-12-15, godz. 17:00 Społecznicy rozdają ciepłe posiłki. "Pomóżcie nam w tym" Opolscy społecznicy dbają o ubogich. W każdą sobotę przy ul. Krakowskiej częstują potrzebujących ciepłym posiłkiem, a przy jednej z restauracji ustawiono… » więcej 2024-12-15, godz. 15:00 Dziś niedziela handlowa. Zakupy zrobimy także za tydzień Trwa jedna z dwóch handlowych niedziel poprzedzających Boże Narodzenie. » więcej 2024-12-15, godz. 13:59 Marcin Ociepa surowo ocenia rok rządów ekipy Donalda Tuska. Poseł Tomasz Kostuś zarzuty odpiera - To nie był dla regionu dobry rok pod kątem m.in. spływających pieniędzy rządowych - wskazywał dziś (15.12) poseł klubu Prawa i Sprawiedliwości Marcin… » więcej 2024-12-15, godz. 12:26 Rodzinny piknik sportowy z Fundacją LOTTO. Atrakcje dla każdego i gorąca atmosfera Koszykówka, tenis stołowy, przeciąganie liny, strefa e-sportowa, symulator snowboardu VR czy ruchoma ścianka wspinaczkowa - to tylko część atrakcji, które… » więcej
18192021222324
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »