Radio Opole » Śląsk po powstaniach » Posłuchaj odcinków » Polska prasa w Niemczech
2022-09-07, 06:20 Autor: Bolesław Bezeg

Polska prasa w Niemczech

Niezwykle ważną rolę w podtrzymywaniu i konsolidowaniu polskiej mniejszości w Niemczech odgrywała polska prasa.
Śląsk po Powstaniach - 7 września 2022
Pierwszym pismem polskiej mniejszości w Niemczech był wydawany od 1 lipca 1924 roku „Biuletyn Związku Polaków w Niemczech”. Pod tą nazwą wydano 9 numerów pisma. Od 1 kwietnia 1925 roku zmieniono jego nazwę na „Polak w Niemczech”.

Wśród szeregu czasopism wydawanych przez polską mniejszość warto wspomnieć o wydawanych w Opolu „Nowinach Codziennych”, które ukazywały się w latach 1911–1920 pod nazwą "Nowiny", a od 1921 do 1939 roku jako dziennik "Nowiny Codzienne". Pismo początkowo było prywatne, a od roku 1932 stało się własnością Związku Polaków w Niemczech. Po wybuchu II wojny światowej władze niemieckie    uwięziły jego pracowników w obozie koncentracyjnym w Buchenwaldzie.

Wielką wagę przywiązywano także do wychowywania dzieci w nawyku czytania polskich czasopism. Stąd pomysł wydawania polskich czasopism skierowanych do dzieci. Wydawany od sierpnia 1925 roku „Mały Polak w Niemczech” był wkładką do „Polaka w Niemczech” później przekształcił się w samodzielne pismo. Na jego łamach publikował m.in. młody polski dziennikarz Edmund Jan Osmańczyk.

Czasopismo redagował Jan Boenigk, podpisujący się jako Wujek Franek. Boenigk był polskim nauczycielem w Trzcianie i Postolinie na Pomorzu. Był jednym z inicjatorów powołania polskiego wydawnictwa mniejszościowego Sankt Augustinus Verlag. We wrześniu 1939 roku został aresztowany i osadzony w obozie koncentracyjnym Oranienburg-Sachsenhausen.

W czerwcu 1942 roku został zwolniony i natychmiast wcielony do Wehrmachtu. Po wojnie zaangażował się w działalność społeczną w ramach akcji repolonizacyjnej Warmiaków i Mazurów. W tym celu zakładał uniwersytety ludowe. Pierwszym był powstały w 1946 roku Uniwersytet Ludowy w Jureckim Młynie koło Morąga. Prowadzono tam zajęcia z języka polskiego, spółdzielczości i rachunkowości. Ponadto ważną funkcję edukacyjną pełniły zajęcia w trakcie których słuchacze odtwarzali inscenizacje przygotowane na podstawie tekstów ks. Walentego Barczewskiego, Mickiewicza, Tuwima.

Utrzymanie w trakcie nauki zapewniało słuchaczom 350-hektarowe gospodarstwo rolne. Po przejściu na emeryturę Jan Boenigk powrócił do działalności literackiej. Jego najbardziej znanym dziełem są wspomnienia „Minęły wieki a myśmy ostali”.

Zobacz także

2022-09-02, godz. 06:20 Druh Władek Wczoraj opowiadałem o Julianie Planetorzu, dziś kilka słów o jego starszym o 7 lat bracie wybitnym instruktorze harcerskim Władysławie. » więcej 2022-09-01, godz. 06:20 Patriota bankowiec Jednym z członków Związku Polaków w Niemczech, którzy przeżyli niemal do naszych czasów był przedstawiciel słynnego rodu polskich królów Julian Pla… » więcej 2022-08-31, godz. 06:20 Twórca opolskich lalek Związek Polaków w Niemczech swoje cele realizował przede wszystkim poprzez animowanie w polskich środowiskach działalności kulturalnej. Jednym z najwybitniejszych… » więcej 2022-08-30, godz. 06:20 Stypendysta ZPwN Do sukcesów Związku Polaków w Niemczech z pewnością zaliczyć należy uruchomienie programu stypendialnego dla mieszkającej w Niemczech polskiej młodzieży… » więcej 2022-08-29, godz. 06:20 Arka Bożek Jednym z przywódców Związku Polaków w Niemczech na Śląsku Opolskim był polski działacz narodowy Arkadiusz Bożek znany jako Arka Bożek » więcej 2022-08-26, godz. 06:20 Kontroler szkół Jednym z najzagorzalszych bojowników o polskie szkoły mniejszościowe był polski działacz narodowy i wybitny członek Związku Polaków w Niemczech Jan Ry… » więcej 2022-08-25, godz. 06:20 Polskie szkoły W myśl wymuszonego konwencją genewską dla Górnego Śląska, a wydanego przez pruskiego ministra spraw wewnętrznych zarządzenia, władze rejencji w których… » więcej 2022-08-24, godz. 06:20 Mecenas Rodła W trudnych realiach niechętnego Polakom państwa niemieckiego Związek Polaków w Niemczech nie przetrwałby bez dobrych prawników. Najsłynniejszym spośród… » więcej 2022-08-23, godz. 06:20 Rolnik z Zalesia Wśród opolskich działaczy Związku Polaków w Niemczech nie sposób pominąć jednego z polskich liderów w ziemi strzeleckiej Józefa Wilkowskiego. » więcej 2022-08-22, godz. 06:20 Bibliotekarz z Grudzic Jednym z najbardziej znanych opolskich działaczy Związku Polaków w Niemczech był Jan Adamek. » więcej
123
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »