Radio Opole » Śląsk po powstaniach » Posłuchaj odcinków » Polska prasa w Niemczech
2022-09-07, 06:20 Autor: Bolesław Bezeg

Polska prasa w Niemczech

Niezwykle ważną rolę w podtrzymywaniu i konsolidowaniu polskiej mniejszości w Niemczech odgrywała polska prasa.
Śląsk po Powstaniach - 7 września 2022
Pierwszym pismem polskiej mniejszości w Niemczech był wydawany od 1 lipca 1924 roku „Biuletyn Związku Polaków w Niemczech”. Pod tą nazwą wydano 9 numerów pisma. Od 1 kwietnia 1925 roku zmieniono jego nazwę na „Polak w Niemczech”.

Wśród szeregu czasopism wydawanych przez polską mniejszość warto wspomnieć o wydawanych w Opolu „Nowinach Codziennych”, które ukazywały się w latach 1911–1920 pod nazwą "Nowiny", a od 1921 do 1939 roku jako dziennik "Nowiny Codzienne". Pismo początkowo było prywatne, a od roku 1932 stało się własnością Związku Polaków w Niemczech. Po wybuchu II wojny światowej władze niemieckie    uwięziły jego pracowników w obozie koncentracyjnym w Buchenwaldzie.

Wielką wagę przywiązywano także do wychowywania dzieci w nawyku czytania polskich czasopism. Stąd pomysł wydawania polskich czasopism skierowanych do dzieci. Wydawany od sierpnia 1925 roku „Mały Polak w Niemczech” był wkładką do „Polaka w Niemczech” później przekształcił się w samodzielne pismo. Na jego łamach publikował m.in. młody polski dziennikarz Edmund Jan Osmańczyk.

Czasopismo redagował Jan Boenigk, podpisujący się jako Wujek Franek. Boenigk był polskim nauczycielem w Trzcianie i Postolinie na Pomorzu. Był jednym z inicjatorów powołania polskiego wydawnictwa mniejszościowego Sankt Augustinus Verlag. We wrześniu 1939 roku został aresztowany i osadzony w obozie koncentracyjnym Oranienburg-Sachsenhausen.

W czerwcu 1942 roku został zwolniony i natychmiast wcielony do Wehrmachtu. Po wojnie zaangażował się w działalność społeczną w ramach akcji repolonizacyjnej Warmiaków i Mazurów. W tym celu zakładał uniwersytety ludowe. Pierwszym był powstały w 1946 roku Uniwersytet Ludowy w Jureckim Młynie koło Morąga. Prowadzono tam zajęcia z języka polskiego, spółdzielczości i rachunkowości. Ponadto ważną funkcję edukacyjną pełniły zajęcia w trakcie których słuchacze odtwarzali inscenizacje przygotowane na podstawie tekstów ks. Walentego Barczewskiego, Mickiewicza, Tuwima.

Utrzymanie w trakcie nauki zapewniało słuchaczom 350-hektarowe gospodarstwo rolne. Po przejściu na emeryturę Jan Boenigk powrócił do działalności literackiej. Jego najbardziej znanym dziełem są wspomnienia „Minęły wieki a myśmy ostali”.

Zobacz także

2022-09-16, godz. 06:25 Epilog Jeden z najwyższych dygnitarzy III Rzeszy Herman Goering za pomoc narodowosocjalistycznemu kanclerzowi Hitlerowi w objęciu władzy dyktatorskiej został nagrodzony… » więcej 2022-09-15, godz. 06:25 Pacyfikacja związku Przygotowania do pacyfikacji polskiej mniejszości trwały w zasadzie od samego jej powstania. » więcej 2022-09-14, godz. 06:20 Morderstwo w Berlinie 25 lipca 1939 roku w Berlinie zginął zamordowany przez nieznanych sprawców polski działacz społeczny i polityczny Augustyn Kośny. » więcej 2022-09-13, godz. 06:20 Ksiądz Patron 21 kwietnia 1939 roku zmarł ksiądz patron Związku Polaków w Niemczech doktor Bolesław Domański. Był to wielki cios dla polskiej mniejszości w Niemczec… » więcej 2022-09-12, godz. 06:20 Ks. Karol Koziołek Wybitny polski ksiądz katolicki i działacz narodowy na Śląsku Opolskim, prezes I Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech, w latach 1928–1932 poseł do Sejmiku… » więcej 2022-09-09, godz. 06:20 Kongres Polaków w Berlinie Jednym z największych sukcesów organizacyjnych Związku Polaków w Niemczech był przeprowadzony 6 marca 1938 roku w Berlinie I Kongres Polaków w Niemczech. » więcej 2022-09-08, godz. 06:20 Konwencja wygasa W lipcu 1937 r. wygasła zawarta na 15 lat w maju 1922 r. tzw. Górnośląska Konwencja Genewska. Niemal natychmiast na Polaków w Niemczech spadł grad rozmaitych… » więcej 2022-09-06, godz. 06:20 Senator z Opola Najwybitniejszym publicystą i dziennikarzem Związku Polaków w Niemczech był Edmund Jan Osmańczyk, polski działacz narodowy, dziennikarz i publicysta, senator… » więcej 2022-09-05, godz. 06:20 Polak z Opolskiego Śląska Jednym z najwybitniejszych publicystów Związku Polaków w Niemczech był pochodzący z Dobrzenia Wielkiego Franciszek Adamiec - działacz społeczny i kulturalny… » więcej
123
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »