Radio Opole » Ładna historia! » Ładna historia! » Eksplozja kotła
2022-11-22, 12:45 Autor: Bolesław Bezeg

Eksplozja kotła

Dziś przypada 75 rocznica katastrofy kolejowej, jaka miała miejsce w Szumiradzie niedaleko Kluczborka. Doszło tam do wybuchu kotła parowego w tzw. parowozie. W efekcie eksplozji na miejscu zginęła dwuosobowa załoga lokomotywy.
Ładna Historia 22 listopada 2022 r.
Wybuchy kotłów w parowozach nie były zdarzeniami szczególnie rzadkimi. W latach 1945 – 1984 w Polsce miało miejsce 16 takich przypadków. Nic nie zapowiadało nieszczęścia gdy 22 listopada 1947 roku pociąg o numerze 9741 wyruszał z Fosowskich na swoją codzienną trasę do Kluczborka.

Dwuosobowa załoga parowozu Ty-2-361 składała się z doświadczonych kolejarzy, na co dzień stacjonujących w lokomotywowni w Ostrowie Wielkopolskim. Z Kluczborka mieli wyruszyć właśnie w trasę do macierzystej stacji. Tymczasem w okolicach stacji Szumirad położonej obok wsi Chudoba doszło do tragicznego w skutkach przeoczenia.

Prawdopodobnie rutyna sprawiła, że pomocnik maszynisty, ani sam maszynista nie zwrócili uwagi na dramatycznie niski poziom wody w kotle parowozu. A przecież obserwacja poziomu lustra wody w kotle na wodowskazie była jednym z najważniejszych obowiązków drużyny parowozu, miało to zapewnić utrzymywanie optymalnego ciśnienia pary wodnej w instalacji napędowej parowozu.

Od optymalnego poziomu wody w kotle zależała zarówno moc maszyny, ekonomiczność pracy kotła, a przede wszystkim bezpieczeństwo obsługi.

Niestety, tym razem doświadczeni kolejarze się zagapili. Być może coś na zewnątrz odwróciło ich uwagę i nie uzupełnili w kotle wody, której przecież mieli spory zapas w specjalnym zbiorniku nad kotłem. Poziom lustra wody w kotle powinien utrzymywać się w granicy 10 cm od górnej części skrzyni ogniowej – mówi instrukcja obsługi parowozu.

Gdy górna ścianka paleniska wynurzy się z wody wypadki zaczynają biec błyskawicznie.
W protokołach komisji badającej wypadek zapisano, że prawdopodobnie w efekcie przeoczenia doszło do wyczerpania się wody w kotle, w którym przy niskim stanie wody odsłaniał się szczyt skrzyni ogniowej przystosowanej do pracy w pełnym zanurzeniu w pełniącej funkcję chłodzącą ściany paleniska wodzie.

W efekcie pozostała w kotle woda zmieniła się w parę, a ponieważ ciepło właściwe pary wodnej jest prawie dwa razy mniejsze niż wody czyli do ogrzania tej samej ilości pary potrzeba dwa razy mniej energii niż jest potrzebne do ogrzania do tej samej temperatury wody w stanie ciekłym, nastąpił szybszy niż przewidywała konstrukcja kotła wzrost temperatury i ciśnienia.

Para wytworzona w ilościach znacznie większych, niż były w stanie w stanie oddać do atmosfery zawory bezpieczeństwa rozsadziła kocioł. Części kabiny i fragmenty kotła znajdowano w odległości do 2 km od miejsca wybuchu.

Po II wojnie światowej miało w Polsce miejsce 16 przypadków wybuchu kotła parowozu i wszystkie miały tę samą przyczynę czyli zbyt niski poziom wody w kotle, do czego doprowadziła nieuwaga maszynisty. Na Opolszczyźnie podobny wypadek miał miejsce na trasie z Opola do Ozimka w roku 1949.

Ostatni taki przypadek miał miejsce w roku 1984 w okolicach Lwówka Śląskiego. Wkrótce parowozy całkowicie zniknęły z polskich tras kolejowych. Dziś można je zobaczyć w akcji tylko w specjalne okazje, gdy wyruszają na trasy pociągi retro, w których główną atrakcją są właśnie buchające parą i dymem stare parowozy.

Zobacz także

2022-10-24, godz. 12:45 Św. Jan Kapistran 566 lat temu zmarł święty Jan Kapistran, którego pamiątkę kościół katolicki dziś obchodzi. Jan Kapistran - franciszkanin, twórca zakonu Bernardynów… » więcej 2022-10-21, godz. 12:45 Pierwsza uczelnia na Śląsku 320 lat temu 21 października 1702 roku powołano Akademię Leopoldyńską we Wrocławiu, która na kilka prawie trzy wieku stała się kuźnią kadr kościoła… » więcej 2022-10-20, godz. 12:45 Polak z Dobrzenia Pojutrze przypadają 106 urodziny pochodzącego z Dobrzenia Wielkiego Franciszka Adamca - działacza społecznego i kulturalnego, miłośnika i popularyzatora… » więcej 2022-10-19, godz. 12:45 Hrabina Cosel 17 października 1680 r. urodziła się Anna Konstancja von Brockdorf, hrabina Cosel - piękna i ponoć mądra kochanka króla Polski i elektora saskiego Augusta… » więcej 2022-10-18, godz. 12:45 Św. Jadwiga Śląska Trzy dni temu Kościół Katolicki obchodził wspomnienie Świętej Jadwigi Śląskiej patronki Polski i Śląska. » więcej 2022-10-17, godz. 12:45 Katastrofa w Bąkowie 38 lat temu - 17 października 1984 roku w Bąkowie pod Kluczborkiem doszło do katastrofy kolejowej, w efekcie której zmarły cztery osoby a 60 zostało ran… » więcej 2022-10-14, godz. 12:45 Pierwszy Prymas Około 1000 lat temu – prawdopodobnie 14 października bliżej nieokreślonego roku zmarł Radzim Gaudenty, brat św. Wojciecha, pierwszy polski metropolita… » więcej 2022-10-13, godz. 12:45 Śląsk wierny Ojczyźnie Przedwczoraj minęła 109 rocznica urodzin wybitnego opolskiego literata i dziennikarza Zbyszko Bednorza. » więcej 2022-10-12, godz. 12:45 Polacy przeciw Węgrom Dziś przypada 548 rocznica bitwy stoczonej pod Zwanowicami pomiędzy wojskami polskimi i węgierskimi. » więcej 2022-10-11, godz. 12:45 Skazany za "Ojczyznę" Dziś przypada 109 rocznica urodzin wybitnego opolskiego poety, pisarza i publicysty Zbyszko Bednorza. » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »