Radio Opole » Kraj i świat
2021-12-01, 20:20 Autor: PAP

Czechy/ Zmarł Petr Uhl, dziennikarz, były dysydent, obrońca praw człowieka i przyjaciel Polski

W wieku 80 lat w Pradze zmarł Petr Uhl, dziennikarz, były dysydent, obrońca praw człowieka i przyjaciel Polski. Kawaler Krzyża Oficerskiego Orderu Zasługi RP. O jego śmierci poinformowała w środę rodzina.

Uhl był jednym z założycieli Solidarności Polsko-Czechosłowackiej, która łączyła dysydentów po obu stronach granicy komunistycznych państw. Należał do tych działaczy czechosłowackiej opozycji, których wizerunek widnieje na zdjęciach z lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku na granicy w Karkonoszach.


Nie ukrywał lewicowych poglądów i sympatii zarówno w latach, gdy sprzeciwiał się opresyjnemu systemowi, jak i później, po obaleniu komunizmu. Jego przyjaciele podkreślali, że Petr ze swoimi lewicowymi poglądami nigdy nie mógłby należeć do Komunistycznej Partii Czechosłowacji. Inaczej rozumiał wolność jednostki, prasy, wypowiedzi, a przede wszystkim prawa człowieka.


Był jedną z prominentnych postaci ruchu sprzeciwu wobec komunizmu. Po raz pierwszy znalazł się w więzieniu w 1969 r., jako jeden z działaczy Ruchu Młodzieży Rewolucyjnej, który stworzyli studenci z praskiego wydziału filozofii. W 1971 r. Uhl był sądzony wraz z innymi dysydentami w jednym z pierwszy procesów polityczny po 1968 r. Dostał czteroletni wyrok za próbę obalenia ustroju. Tak uzasadniano większość wyroków ferowanych w sprawach politycznych przez komunistyczny wymiar sprawiedliwości.


Po wyjściu na wolność pracował jako projektant, a pod koniec 1976 r. dołączył do grona autorów Karty 77, był wśród jej pierwszych sygnatariuszy. Wkrótce potem został także współzałożycielem Komitetu Obrony Niesprawiedliwie Prześladowanych (VONS), który zajmował się osobami szykanowanymi przez komunistyczne władze.


W 1978 r. zaczął wydawać podziemne pismo o działalności Karty 77 „Infoch”, w którym zamieszczał także informacje o wydarzeniach w Polsce. Każde z wydań powielaczowego samizdatu na pierwszej stronie miało jego nazwisko i adres. Za działalność w VONS dostał w 1979 r. kolejny wyrok – pięć lat więzienia. Żartował, że z komunistycznym państwem ma jedną wspólną rzecz – kryminał. Po wyjściu na wolność pracował, podobnie jak inni przeciwnicy systemu, jako palacz.


Po raz ostatni został aresztowany 19 listopada 1989 r. już po demonstracji studentów, która uruchomiła lawinę zmian w Czechosłowacji przybliżających upadek komunizmu. Zarzucono mu rozpowszechnianie informacji o rzekomej śmierci studenta Martina Szmida podczas demonstracji 17 listopada. Akt oskarżenia został umorzony tydzień później, a Uhl przeprosił milion uczestników jednego z największych zgromadzeń aksamitnej rewolucji za podanie nieprawdziwej informacji.


Po upadku komunizmu Uhl został posłem Zgromadzenia Federalnego Czechosłowacji, ale wolał być dziennikarzem i publicystą niż politykiem. Pisywał do lewicowego dziennika „Pravo” i do powstających mediów internetowych. W 2006 r. kandydował do Izby Poselskiej parlamentu, ale nie został wybrany. W socjaldemokratycznym rządzie Milosza Zemana był pełnomocnikiem do spraw praw człowieka.


Uhl był kawalerem Krzyża Oficerskiego Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, który otrzymał w 2000 r.


Z Pragi Piotr Górecki (PAP)


ptg/ adj/ mal/


Kraj i świat

2024-05-23, godz. 21:30 Lubnauer: okręgowe komisje egzaminacyjne zgadzają się na zatyczki do uszu dla uczniów Okręgowe komisje egzaminacyjne już zgadzają się na to, żeby uczniowie posiadali takie zatyczki, jeżeli mają szczególne wskazania - poinformowała PAP wiceminister… » więcej 2024-05-23, godz. 21:20 Prezydent sprzeciwia się kandydaturze Najdera na ambasadora przy NATO; MSZ: prezydent nie decyduje o polityce zagranicznej… Prezydent Andrzej Duda zapowiedział w czwartek, że nie zgodzi się, aby Jacek Najder został ambasadorem RP przy NATO, ponieważ ta kandydatura nie była z nim… » więcej 2024-05-23, godz. 21:20 Premier: tylko silna, zjednoczona Europa będzie w stanie zapobiec wojnie Tylko silna, zjednoczona Europa będzie w stanie zapobiec wojnie. Dlatego dla mnie tak ważne jest, żeby Polska była przygotowana i żeby Europa była zjednoczona… » więcej 2024-05-23, godz. 21:10 Premier: nie chcę, aby prokurator generalny Adam Bodnar wciskał "gaz do dechy" Nie chcę, aby minister sprawiedliwości, prokurator generalny Adam Bodnar wciskał 'gaz do dechy'; na kary trzeba poczekać, bo od karania są prokuratura i sąd… » więcej 2024-05-23, godz. 21:00 Premier: zapora na granicy polsko-białoruskiej wymaga rekonstrukcji Zapora na granicy polsko-białoruskiej wymaga rekonstrukcji. Najważniejszą i najpilniejszą rzeczą jest jej rzeczywiste uszczelnienie - powiedział w czwartek… » więcej 2024-05-23, godz. 21:00 Łódź/ Konfederacja: Europę toczy choroba zielonego komunizmu Liderzy Konfederacji zapowiedzieli w Łodzi, że w Parlamencie Europejskim sprzeciwią się Zielonemu Ładowi, paktowi migracyjnemu i dyrektywie budynkowej. 'Europę… » więcej 2024-05-23, godz. 21:00 Tusk: Europę stać na żelazną kopułę Premier Donald Tusk powiedział w czwartek, że Europę stać na to, by mieć żelazną kopułę, porównywalną z tą izraelską. 'Mamy to tego wszystkie możliwości… » więcej 2024-05-23, godz. 21:00 ME w strzelectwie - trzy kolejne medale Polaków w Osijeku Reprezentanci Polski zdobyli w czwartek w chorwackim Osijeku trzy kolejne medale strzeleckich mistrzostw Europy - jeden srebrny oraz dwa brązowe. W sumie mają… » więcej 2024-05-23, godz. 20:50 MP w szachach - Radosław Wojtaszek i Julia Antolak z kompletem zwycięstw Radosław Wojtaszek i Julia Antolak wygrali swoje partie i z kompletem zwycięstw prowadzą po dwóch rundach mistrzostw Polski w szachach, odbywających się… » więcej 2024-05-23, godz. 20:40 Tusk: nie będę kandydował w wyborach prezydenckich Nie będę kandydował w wyborach prezydenckich - oświadczył w piątek premier Donald Tusk. Jak dodał, jest cała grupa kandydatów zdeterminowanych, żeby… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »