Na belgradzkim Placu Republiki zebrały się w sobotę setki Serbów, świątecznie usposobionych z okazji pierwszego Ogólnoserbskiego Zgromadzenia - forum skupiającego polityków Serbii oraz Republiki Serbskiej, większościowo serbskiej części autonomicznej w BiH. W ramach wydarzenia pod hasłem "Jeden naród, jedno zgromadzenie - Serbia i (Republika) Serbska" zorganizowano nabożeństwo w intencji Serbii i RS, wspólne posiedzenie rządów i festyn w centrum "stolicy wszystkich Serbów".

W okolicy sceny, na której do tłumów przemówili prezydent Serbii Aleksandar Vuczić oraz prezydent RS Milorad Dodik, rozdawano flagi, darmowe przekąski i butelki wody. Owinięci narodowymi barwami Serbowie przybyli na Plac całymi rodzinami i w grupach przyjaciół, świętując "jedność narodu" niezależnie od wieku. Zespoły narodowe odśpiewały patriotyczne pieśni i zatańczyły tradycyjny taniec - kolo.

"Nie ma czegoś takiego, jak Serb z Serbii czy Serb z Bośni (i Hercegowiny). Serb to Serb i dlatego ten dzień jest tak ważny; im więcej wspólnych inicjatyw i działań, tym lepiej" - powiedział PAP Żeljko. "Jestem dumną Serbką, więc musiałam tu przyjść. Wiadomo, jakie zdanie ma o nas świat, dlatego musimy trzymać się razem" - oznajmiła Vanja.

Wśród zgromadzonych pojawiły się transparenty podkreślające jedność Serbów, przynależność do kraju Kosowa (nieuznawanej przez Belgrad byłej prowincji - PAP) oraz cierpienie narodu. "Media milczą o ofiarach agresji NATO" - głosiło jedno z haseł.

NATO przeprowadziło w 1999 roku - bez autoryzacji Rady Bezpieczeństwa ONZ - naloty na cele w Federalnej Republice Jugosławii, które miały doprowadzić do zakończenia wojny w Kosowie. Bombardowania trwały 78 dni, podczas których zrzucono około 28 tys. bomb. Według szacunków organizacji pozarządowej Human Rights Watch (HRW) w nalotach zginęło około 500 cywilów.

Prezydent Vuczić zauważył, że "przez 30 lat nie usłyszeliśmy nawet słowa pocieszenia z powodu serbskich ofiar". "Serbia jest zawsze winna, zawsze winny jest Belgrad. I tak będzie zawsze, musimy to dobrze zrozumieć. Na świecie jednak powoli zachodzą zmiany".

Dodał, że sobotnie wydarzenie jest szczególnie ważne dlatego, że osiągnięto porozumienie ws. jedności Serbów i uzgodniono, że "w przyszłości każdy minister w rządzie Serbii powinien najpierw udać się do Banja Luki (centrum administracyjnego RS - PAP), a nasze dzieci w pierwszej kolejności pojadą na wycieczki do Republiki Serbskiej". "Nasza jedność nie będzie trwać dni czy miesiące, ani nawet lata, ale całe wieki" - oświadczył Vuczić.

Chociaż w piątek prezydent RS Milorad Dodik zapowiedział referendum w sprawie niepodległości regionu od Bośni i Hercegowiny, Vuczić zapewnił w sobotę, że "nie padło tego dnia nawet słowo o podziale BiH".

Dodik zapewnił natomiast, że "kluczowy pozostanie pokój, jednak nadal konieczna będzie walka w dążeniu do celów i realizacji interesów narodu serbskiego tak, żeby nie pozwolić, by cokolwiek narzucali nam inni".

Z Belgradu Jakub Bawołek (PAP)

jbw/ fit/