Wybory do izby niższej indyjskiego parlamentu, Lok Sabha, są największe na świecie - rozpisane na kilka etapów głosowanie trwa od 19 kwietnia, a uprawnionych do oddania głosu jest ok. 970 mln obywateli.

Pytany o atmosferę towarzyszącą głosowaniu, Kugiel zauważa, że na ulicach Delhi, Kalkuty i Waranasi, gdzie przebywał w ostatnich dniach, niewiele było widać plakatów czy billboardów wyborczych. "Nawet lokale wyborcze nie są specjalnie oplakatowane, choć tutaj gromadzi się bardzo wiele ludzi. Są (za to) służby bezpieczeństwa, które pilnują porządku" – opowiada.

"W kilku lokalach, które dziś odwiedziłem, widziałem specjalne miejsca, gdzie wyborcy mogli zrobić sobie pamiątkowe zdjęcia. Najczęściej pozują z uniesionym do góry palcem, na którym zaznaczono niezmywalnym tuszem znak, że ktoś oddał głos. Indusi bardzo cieszą się z udziału w wyborach" – podkreśla analityk zajmujący się Azją Południową.

Pytany, czy dla obywateli wybory oznaczają festiwal demokracji, odpowiada, że taką narrację promuje rządząca Indyjska Partia Ludowa (BJP), która prowadziła mocną kampanię profrekwencyjną. "Politycy, także partii opozycyjnych, ale również aktorzy, celebryci zachęcali w mediach społecznościowych, aby oddać głos. Frekwencja w Indiach jest całkiem niezła, osiąga zazwyczaj ok. 65 proc." – przypomina.

Jednocześnie Kugiel podkreślił, że na frekwencję może wpłynąć tym razem fala upałów, które utrzymują się w Indiach od kilku tygodni.

"Służby odpowiedzialne za organizację wyborów robią wszystko, aby zminimalizować negatywny wpływ upałów. Miejsca przed lokalami wyborczymi, gdzie ludzie stoją w kolejkach, są często zadaszone, rozwieszone są płachty, aby każdy miał dostęp do cienia. Każdy potrzebujący - czy to członek komisji, czy wyborca - otrzymuje darmową wodę" – relacjonuje analityk PISM. Jak dodaje, dużym problemem dla lokali wyborczych są przerwy w dostawach prądu, gdyż pobór mocy jest ogromny przez działanie klimatyzatorów.

W jego opinii frekwencja wyborcza będzie o kilka punktów procentowych niższa niż w ostatnich wyborach parlamentarnych w 2019 r. "Z jednej strony można wiązać się to z upałami, które spowodowały, że część wyborców została w domach. Z drugiej strony być może część wyborców jest rozczarowana rządzącą partią i nie znajdują (oni) przekonującej propozycji ze strony opozycji, dlatego zostali w domach" – sugeruje ekspert.

W czasie trwających przez półtora miesiąca wyborów w Indiach nie obowiązywała cisza wyborcza i kampania - jak zauważa Kugiel - trwała nawet w ostatnich godzinach głosowania. Premier Narendra Modi, którego na Facebooku i X ma ok. 150 mln obserwujących, mobilizował swoich sympatyków do ruszenia do urn wyborczych jeszcze w ostatnich godzinach głosowania.

W ocenie rozmówcy PAP tegoroczna kampania była wyjątkowa. Poprzednie, przed wyborami w 2014 i 2019 roku, były dla Modiego "spacerkiem", bo "nie było wówczas żadnych wątpliwości, że wygra sporą większością głosów, nie było miejsca na wyrównaną walkę" – mówi.

"Temperatura tej kampanii wyborczej była zdecydowanie wyższa, bo i stawka tych wyborów jest znacząca. Ustawił ją sam premier, chcąc zdobyć kwalifikowaną, absolutną większość, która umożliwi mu zmianę konstytucji. Celem partii BJP jest (zdobycie) 400 mandatów na 543 miejsca w izbie niższej. Opozycja od razu ustawiła się w kontrze. Stwierdziła, że musi zrobić wszystko, aby ten wynik nie został osiągnięty. W ostatnich tygodniach odczuła nawet, że mogą te wybory wygrać. Dziś obie strony mówią, że idą po pewne zwycięstwo" – podkreśla Kugiel.

Jak ocenia, kampania prowadzona już w trakcie wyborów była bardzo ostra po obu stronach, co przekładało się na polaryzację społeczeństwa. "Padały oskarżenia o zdradę, o bycie skorumpowanym, antyhinduskim czy antydemokratycznym. Obie strony nie przebierały w słowach, a nawet padają opinie, że niektóre wypowiedzi kwalifikują się pod mowę nienawiści w stosunku do opozycji czy mniejszości. Ze strony premiera padły słowa, które można interpretować jako negatywnie odnoszące się do muzułmanów. Premier oskarżył partię opozycyjną, że ulega mniejszości muzułmańskiej, nie broni interesów Indii, a służy interesom Pakistanu. Padły nawet oskarżenia o zdradę stanu" – zaznacza analityk.

Siódma, ostatnia faza wyborów w Indiach zakończy się o godz. 18 (14.30 w Polsce). "Pół godziny później zostaną ogłoszone sondaże exit poll, które w Indiach są bardzo nietrafione. Pomyłka może wynosić nawet 15 punktów proc." – ostrzegł Kugiel. Oficjalne wyniki będą znane we wtorek.

"Już 4 czerwca dowiemy się, czy Modi ma bardzo silny mandat wyborczy, czy może jego popularność przestaje oddziaływać na Indusów i będzie potrzebował koalicjantów do stworzenia nowego rządu. Wydaje się, że wynik będzie korzystny dla Modiego, ale skala jego zwycięstwa jest niepewna. Jeśli wynik będzie gorszy niż ten z 2019 r., to będzie to poważny problem dla premiera i jego narracji, że jest niezbędny, aby Indie dalej funkcjonowały i rozwijały się" – przewiduje ekspert z PISM.

Marta Zabłocka (PAP)

mzb/ akl/