Zgodnie z przepisami zezwolenia na zakup nieruchomości gruntowych dla cudzoziemców spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) i spoza Konfederacji Szwajcarskiej wydaje minister spraw wewnętrznych i administracji. Cudzoziemcy z EOG i Konfederacji Szwajcarskiej mogą nabywać nieruchomości, udziały i akcje spółek prawa handlowego bez zezwolenia.

Cudzoziemcy najwięcej nieruchomości gruntowych w ubiegłym roku nabyli w woj. zachodniopomorskim, dolnośląskim i w wielkopolskim. Wśród osób fizycznych najwięcej nabyli ich obywatele Niemiec, Holandii i Szwajcarii. Wśród osób prawnych dominowały podmioty reprezentujące kapitał niemiecki, holenderski i luksemburski.

Wiceszef MSWiA Wiesław Leśniakiewicz, przedstawiając sprawozdanie, poinformował, że 2023 r. prawie 95 proc. transakcji nie wymagało uzyskania zezwolenia. Wynika to ze swobody nabywania nieruchomości przez cudzoziemców z EOG.

Ze sprawozdania wynika ponadto, że łącznie w 2023 r. cudzoziemcy na podstawie prawie 9,3 tys. transakcji nabyli nieruchomości gruntowe o łącznej powierzchni ponad 5,6 tys. hektarów. Z kolei ponad 14,3 tys. transakcji dotyczyło lokali mieszkalnych o łącznej powierzchni ponad 834,6 tys. mkw., a ponad 2,5 tys. transakcji dotyczyło nabycia przez cudzoziemców lokali użytkowych o łącznej powierzchni ponad 211,2 tys. mkw.

Najwięcej lokali mieszkalnych i użytkowych cudzoziemcy nabyli w woj. mazowieckim, dolnośląskim i małopolskim. Najchętniej lokale mieszkalne nabywano w Warszawie, Krakowie i we Wrocławiu.

Wśród osób fizycznych najwięcej lokali nabyli obywatele Ukrainy, Białorusi i Niemiec, a wśród osób prawnych podmioty z przewagą kapitału niemieckiego, luksemburskiego i ukraińskiego.

W ubiegłym roku zarejestrowano również 512 transakcji kapitałowych, a wśród nich 447 wpisów dotyczących nabycia lub objęcia przez cudzoziemców akcji, udziałów lub ogółu praw i obowiązków w spółkach będących właścicielami lub wieczystymi użytkownikami nieruchomości gruntowych. 65 wpisów dotyczyło nabycia lub objęcia przez cudzoziemców akcji, udziałów lub ogółu praw i obowiązków w spółkach będących właścicielami lub wieczystymi użytkownikami lokali mieszkalnych i użytkowych.

Zezwolenia na nabycie nieruchomości gruntowych najczęściej wydawano osobom reprezentującym obywatelstwo bądź kapitał ukraiński, białoruski i brytyjski. W 2023 r. takich zezwoleń wydano 898 na nabycie 1263 nieruchomości gruntowych o łącznej powierzchni 72,66 ha.

Zarówno liczba wydanych w 2023 r. zezwoleń na nabycie przez cudzoziemców nieruchomości gruntowych, jak i powierzchnia nieruchomości objętych zezwoleniami wzrosły w stosunku do 2022 r. odpowiednio o 23,45 i 32,72 proc.

Zezwolenia dotyczyły najczęściej nieruchomości w woj. mazowieckim, dolnośląskim i w pomorskim.

Szef MSWiA wydał w 2023 r. 341 zezwoleń na nabycie lokali mieszkalnych w strefie nadgranicznej i lokali użytkowych o łącznej powierzchni ponad 20,2 tys. mkw. na rzecz obywateli spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Konfederacji Szwajcarskiej.

Wydano również 42 zezwolenia na nabycie udziałów i akcji w spółkach, w tym 40 zezwoleń nabycia udziałów i akcji w spółkach będących właścicielami bądź użytkownikami wieczystymi 158,88 ha nieruchomości w Polsce i dwa zezwolenia na nabycie udziałów i akcji w spółkach będących właścicielami lokali użytkowych o powierzchni ponad 43,3 tys. mkw.

Z dokumentu wynika ponadto, że w 2023 r. wydano 173 zezwolenia na zakup nieruchomości leśnych i rolnych o łącznej powierzchni 38,63 ha.

W 2023 r. MSWiA wydało też 109 decyzji odmawiających udzielenia zezwolenia cudzoziemcom. Przyczyny negatywnych decyzji wynikały z „niewykazania przez cudzoziemca jego trwałych więzi z Polską” albo braku spełnienia warunków, np. udokumentowania źródeł pochodzenia pieniędzy na nabycie nieruchomości.

Do MSWiA w ubiegłym roku wpłynęło 15 skarg na decyzje ministra. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał sześć prawomocnych orzeczeń dotyczących odmowy wydania zezwolenia na nabycie nieruchomości przez cudzoziemca.

Większa niż w poprzednich latach liczba skarg – jak wskazano w dokumencie – związana jest z odmowami w stosunku do obywateli Federacji Rosyjskiej.(PAP)

Autor: Marcin Chomiuk

mchom/ joz/