Choć w Tarnowskich Górach, znanych z górnictwa kruszcowego, od wielu lat nie jest prowadzone wydobycie, tożsamość górnicza jest bardzo silna, a tradycje z nią związane są kultywowane.

Jak przekazała w czwartek Weronika Herzog z organizującego obchody Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej (SMZT), do przedwojennego zwyczaju powrócono tam w 2019 r. i w choć kolejnych latach obchody uniemożliwiła pandemia, w 2022 r. parada powróciła i w niedzielę odbędzie się jej trzecia współczesna edycja.

„To tradycja, która sięga lat 30. ub. wieku. W okresie międzywojennym burmistrz Tarnowskich Gór Fryderyk Antes na łamach jednej z gazet zapraszał do świętowania Barbórki takimi słowami: +Niechaj staną do szeregów ci, którzy pracują w kopalniach, jak i ci, którzy sterani ciężką pracą górniczą odpoczywają po długich latach pracy+” – wskazała Herzog.

Przypomniała również, że „Zwyczaje związane z kultem św. Barbary oraz tradycje górników kopalni kruszcowych na ziemi tarnogórskiej” od marca tego roku znajdują się na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Cytowany przez nią prezes SMZT Zbigniew Pawlak zaakcentował, że tym bardziej zobowiązuje to stowarzyszenie do ich pielęgnowania.

Pochód, podobnie jak w ostatnich latach, wyruszy przed południem z tarnogórskiego placu Wolności i główną ul. Krakowską przejdzie na Rynek, gdzie uczestników uroczystości powitają władze Wolnego Miasta Górniczego. Potem odbędzie się msza święta w kościele Świętych Apostołów Piotra i Pawła.

W poprzednich latach w paradzie szli m.in. przedstawiciele SMZT, ratownicy z Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego w Bytomiu czy postacie w strojach historycznych. Uroczystość gromadziła też przedstawicieli kopalń w Bochni i Wieliczce, a także firm i urzędów górniczych.

Tarnowskie Góry od XVI w. były ważnym ośrodkiem górnictwa srebra, ołowiu i cynku. W 1838 r. powstała tu pierwsza szkoła górnicza na Śląsku. Pod miastem biegnie rozległy labirynt chodników, wyrobisk komorowych i odwadniających sztolni. Turyści mogą zobaczyć część tamtejszego podziemnego świata w Zabytkowej Kopalni Srebra i Sztolni Czarnego Pstrąga, którymi zarządza SMZT.

SMZT kilka lat temu doprowadziło do wpisu tarnogórskich zabytków pogórniczych na listę światowego dziedzictwa, a w tym roku – do umieszczenia górniczych tradycji kopalni kruszcowych ziemi tarnogórskiej na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Chodzi m.in. o kult św. Barbary i jedno z pierwszych bractw patronki górników, bergfesty, czyli górnicze święta, uruchomienie pierwszej w tej części Europy maszyny parowej oraz turystykę industrialną.

Obecnie SMZT, wraz z władzami miasta i regionu, zabiega o udostępnienie kolejnych obiektów z listy UNESCO: naziemnych części i podziemnych wyrobisk szybów Staszic i Maszynowy, będących dziedzictwem dawnego gospodarowania wodami podziemnymi.

Jak podają przedstawiciele Stowarzyszenia, to w Tarnowskich Górach, już w 1721 r., narodził się kult św. Barbary. Założone wówczas przez jezuitów bractwo św. Barbary w 1747 r. zatwierdził w specjalnej bulli papież Benedykt XIV. Równocześnie założono księgę bractwa, w której zapisywano nowych członków i wybudowano kaplicę ku czci świętej.(PAP)

Autor: Mateusz Babak

mtb/ kon/ joz/