Zanieczyszczenia chemiczne dotarły do każdego zakątka naszej planety – są w powietrzu, wodzie i żywności. Narażeni na nie są więc ludzie i zwierzęta. Aby dowiedzieć się, w jaki sposób wpływają one na dzikie naczelne, naukowcy pobrali próbki odchodów.

Tessa Steiniche z Indiana University (USA) i jej współpracownicy zebrali łącznie 71 próbek odchodów szympansów (Pan troglodytes), pawianów oliwnych (Papio anubis), colobusów rudych (Piliocolobus tephroscele) i małp rudoogoniastych (Cercopithecus ascanius) w Parku Narodowym Kibale w Ugandzie.

Naukowcy dokonali analizy chemicznej kału i znaleźli 97 stanowiących zanieczyszczenie związków chemicznych, z których większość zaburza funkcjonowanie hormonów u ssaków. Przykładami takich zanieczyszczeń są pestycydy i środki zmniejszające palność. Były one obecne w badanych próbkach.

Zespół zbadał również poziom hormonów u zwierząt. U wszystkich badanych gatunków samice, które miały wyższe stężenie pestycydów w kale, częściej miały też wyższy poziom kortyzolu – hormonu stresu, który pomaga regulować metabolizm i układ odpornościowy. Naukowcy odkryli podobny wzorzec u młodych naczelnych, gdzie większe stężenie środków zmniejszających palność w kale wiązało się z wyższym poziomem kortyzolu i obniżonym poziomem estradiolu, hormonu reprodukcyjnego.

"Wyniki pokazujące wpływ chemikaliów na młode osobniki są szczególnie niepokojące. Wczesna ekspozycja na te chemikalia podczas rozwoju wpływa na całe życie" – powiedziała Steiniche. Jak dodała, jej badania uzzmysławiają, że nawet parki narodowe nie są wolne od oddziaływania człowieka.

"Myślę, że nadal mamy wyidealizowany obraz dzikich naczelnych żyjących w pięknych, niezakłóconych siedliskach - ale rzeczywistość jest taka, że nawet obszary chronione nie są chronione przed skutkami zanieczyszczeń" – powiedziała Steiniche.

Więcej informacji - w materiale źródłowym: https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rsbl.2023.0005

Autorka: Urszula Kaczorowska

uka/ zan/