Obejmujące ponad 4700 związków chemicznych substancje per- i polifluoroalkilowe (PFAS) to powszechnie stosowane substancje chemiczne. Ich użycie w produktach powszechnego użytku sprawia np., że materiały stają się nieprzemakalne, obrusy czy zasłony zyskują odporność na plamy, zaś do powłok naczyń kuchennych nie przywierają produkty spożywcze. Substancje PFAS używane są również w niektórych kosmetykach i filtrach przeciwsłonecznych.

Substancje te określa się czasem jako "wieczne związki chemiczne", ponieważ wyjątkowo trwale utrzymują się w środowisku i w organizmach, w których mogą powodować problemy zdrowotne, m.in. uszkodzenia wątroby, choroby tarczycy, otyłości, problemów z płodnością i nowotworów. Większość osób ma kontakt ze wspomnianymi substancjami poprzez kontakt z zawerającymi je produktami. Źródłem tych substancji może być jednak nawet woda pitna.

Inżynierowie z uczelni kanadyjskich - University of British Columbia i University of Victoria, a także z amerykańskiego University of Massachusetts Amherst opracowali nową metodę uzdatniania wody pitnej, która pozwala z niej usunąć wieczne związki chemiczne w sposób bezpieczny, wydajny i trwały. Aby usunąć PFAS z wody pitnej, naukowcy pod kierownictwem dr Madjida Mohseni opracował unikalny materiał adsorbujący, który jest w stanie zatrzymać wszystkie substancje PFAS obecne w wodzie. Są one następnie niszczone przy użyciu specjalnych technik elektrochemicznych i fotochemicznych.

"Nasze środki adsorbujące wychwytują do 99 procent cząstek PFAS, a także mogą być regenerowane i potencjalnie ponownie wykorzystywane" – powiedział profesor inżynierii chemicznej i biologicznej University of British Columbia dr Madjid Mohseni.

"Nasze media adsorpcyjne są szczególnie korzystne dla osób mieszkających w mniejszych społecznościach, którym brakuje środków na wdrożenie zaawansowanych i kosztownych rozwiązań oczyszczania wody z cząstek PFAS. Nasze rozwiązanie można stosować w domowych systemach uzdatniania wody" – dodał dr Mohseni.

Zespół badaczy z University of British Columbia przygotowuje się do pilotażu nowej technologii w różnych częściach Kanady, co ma nastąpić za kilka tygodni. „Wyniki, które uzyskamy z badań terenowych, pozwolą nam dalej optymalizować technologię i przygotować ją jako produkty, które gminy, przemysł i osoby prywatne mogą wykorzystać do wyeliminowania PFAS w wodzie” – powiedział dr Mohseni.

Szczegóły na temat rozwiązania opisano w publikacji źródłowej https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0045653523000097?via%3Dihub (PAP)

Tomasz Szczerbicki

szt/ zan/