Zużycie wody na świecie rośnie co roku o 1 proc., od 40 lat. Za wzrost zapotrzebowania na wodę odpowiadają kraje o średnim i niskim dochodzie, szczególnie wschodzące gospodarki - wynika z najnowszego raportu UNESCO. Na trend ten wpływają: wzrost populacji, rozwój społeczno-ekonomiczny, zmieniające się wzorce konsumpcyjne. Najwięcej wody per capita zużywa się w Ameryce Północnej i centralnej Azji.

Z podziemnych źródeł pochodzi połowa wody wykorzystywanej w gospodarstwach domowych oraz ok. 25 proc. wody do nawadniania.

Obserwowany jest spadek zasobów odnawialnych wody per capita (o 20 proc. pomiędzy rokiem 2000 a 2018). W największej mierze dotyczy to Afryki Subsaharyjskiej (41 proc.), centralnej Azji (30 proc.), zachodniej Azji (29 proc.), Ameryki Północnej (26 proc.). Niewielki spadek odnotowano w Europie (3 proc.).

Globalna statystyka nie zawsze oddaje lokalne uwarunkowania. Badacze stworzyli pojęcie "stres wodny" (ang. "water stress"), wykorzystywane do opisania sytuacji, w której zasoby wodne są niewystarczające lub gdy jakość wody nie spełnia podstawowych wymagań ludzi i środowiska. Ze zjawiskiem "stresu wodnego" borykało się na świecie od 2,2 do 3,2 miliarda ludzi (brany pod uwagę okres to minimum miesiąc; badania są prowadzone od 2010 r.).

Niedobór wody, na który wpływa również ocieplenie klimatu, może w niektórych krajach powodować straty nawet rzędu 6 proc. PKB do roku 2050, wywierając wpływ na rolnictwo, zdrowie, dochody, ale również migracje, a nawet konflikty - ostrzega UNESCO.

Światowy Dzień Wody został ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ rezolucją z 22 grudnia 1992 - w obliczu problemu z dostępem do czystej wody pitnej w wielu regionach świata. Celem Dnia Wody jest uświadomienie państwom członkowskim wpływu prawidłowej gospodarki wodnej na ich kondycję gospodarczą i społeczną.

Tegoroczny Dzień Wody upływa pod hasłem "Przyspieszenie zmian - bądź zmianą, którą chcesz zobaczyć w świecie", a jego celem jest zwrócenie uwagi na konieczność przyspieszenia zmian zmierzających do rozwiązania kryzysu związanego z wodą.

"Rób co możesz: od prostego oszczędzania wody w gospodarstwie domowym po zagospodarowanie wód deszczowych w ogrodzie" - zachęcają organizatorzy Dnia Wody.

Raport UNESCO "Partnerstwo i współpraca dla wody" zostanie zaprezentowany w czasie konferencji organizowanej 22 marca w Warszawie przez Instytut Geofizyki PAN oraz Komitetem Gospodarki Wodnej przy Prezydium PAN. W trakcie konferencji zostaną przestawione referaty na temat "potencjalnych korzyści z synergii małych działań w ramach retencji leśnej Polski", "wody w pomocy humanitarnej i rozwojowej" oraz pt. "Badania rzek i kanałów z wykorzystaniem nauki obywatelskiej". Konferencja jest dostępna również online - informacje można znaleźć na stronie IGF PAN (https://www.igf.edu.pl/swiatowy-dzien-wody-2023.php). (PAP)

bar/ zan/