Radio Opole » Kraj i świat
2023-01-27, 15:00 Autor: PAP

Białystok/ Wystawa prac wybitnych artystów żydowskiego pochodzenia związanych z miastem

Obrazy i grafiki żydowskich artystów pochodzących z Białegostoku m.in. Bencjona Rabinowicza, Simona Segala i Maxa Webera można obejrzeć na wystawie "Non omnis... Malarstwo artystów żydowskich Białegostoku", która w piątek wieczorem zostanie otwarta w miejscowej Galerii im. Sleńdzińskich.

Przed II wojną światową w Białymstoku mieszkało ok. 50 tys. Żydów, a miasto było znaczącym ośrodkiem kultury i religii żydowskiej. Z tej społeczności, po powstaniu w białostockim getcie w 1943 r. i wywózkach do obozów, ocalało zaledwie kilkaset osób. W Białymstoku śladów materialnych po społeczności żydowskiej prawie nie ma, pamiątki gromadzi m.in. Muzeum Historyczne i Galeria im. Sleńdzińskich.


Wystawa "Non omnis... Malarstwo artystów żydowskich Białegostoku" jest pierwszą próbą dokumentacji dzieł wybitnych artystów, którzy urodzili się w Białymstoku, tu rozpoczynali swoje życie artystyczne, ale karierę zawodową robili w świecie - powiedziała PAP kuratorka wystawy Joanna Tomalska-Więcek.


"To też próba przypomnienia mieszkańcom Białegostoku o wielokulturowości, o której tak wiele możemy przeczytać w pracach historyków, historyków kultury, socjologów, ale w istocie tej wielokulturowości w mieście nie widać. Warto przypomnieć, że z Białegostoku odchodzą liczne +nitki+, które wiążą nas z kulturą światową" - mówiła kurator.


Na wystawę składa się kilkadziesiąt obrazów olejnych i grafik kilku artystów związanych z Białymstokiem. To m.in. prace Simona Segala, Bencjona Rabinowicza, Maxa Webera czy Natana Kozłowskiego.


Jak mówiła Tomalska-Więcek, to, co łączy Rabinowicza, Segala i Webera, to miejsce urodzenia i wychowania, czyli Białystok.


Rabinowicz (1905-1989) w Białymstoku rozpoczął artystyczną naukę i miał swoją pierwszą wystawę. Następnie dzięki stypendium prezydenta miasta wyjechał do Francji, gdzie mieszkał aż do śmierci. Przez kilka lat związany był z grupą artystyczną Ecole de Paris. W czasie II wojny działał w ruchu oporu.


Segal (1898-1969) wychował w mieszczańskiej rodzinie żydowskiej. Po I wojnie światowej wyjechał z Polski, osiadł we Francji, gdzie tworzył i mieszkał aż do śmierci. Segal był, podobnie jak Rabinowicz, członkiem grupy artystycznej Ecole de Paris. W Aups na południu Francji znajduje się muzeum artysty.


Weber (1881-1961) jako 10-latek wyjechał z rodziną do Stanów Zjednoczonych. Uważany jest za jednego z najwybitniejszych amerykańskich malarzy XX w.; pierwszego amerykańskiego kubistę.


Natomiast Kozłowski (1906-1972) wychowywał w Krynkach, później mieszkał w Białymstoku, gdzie był nauczycielem sztuki w żydowskim gimnazjum. W latach 20. XX wieku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie zyskał sławę.


Na wystawie prezentowane są też prace artystów, którzy uciekając w trakcie II wojny światowej skrywali się w Białymstoku. To m.in. obraz Stanisławy Centnerszwerowej. Jak mówiła Tomalska-Więcek, to wybitna malarka, która przyjechała do Białegostoku, by się schronić prze wojną, niestety trafiła do białostockiego getta.


Dzieła pochodzą przede wszystkim z prywatnych kolekcji, są też prace ze zbiorów Muzeum Podlaskiego oraz zapoczątkowanej kilka lat temu w Galerii im. Sleńdzińskich kolekcji dzieł żydowskich artystów, to prace m.in. Segala i Rabinowicza.


Wystawa została otwarta w związku z przypadającą w tym roku 80. rocznicą likwidacji białostockiego getta. Akcja likwidacji getta rozpoczęła się na początku lutego 1943 roku, a kolejna akcja likwidacyjna miała miejsce w sierpniu 1943 roku, która zapoczątkowała powstanie w getcie (16-25 sierpnia 1943 roku).


"Non omnis..." prezentowana będzie do połowy maja w oddziale Galerii im. Sleńdzińskich poświęconej kulturze żydowskiej. Mieści się ona w zabytkowym budynku przy ul. Waryńskiego w Białymstoku; w dawnym Domu Modlitw Cytronów, który działał do końca lat 60., po wojnie był główną synagogą białostockich Żydów.(PAP)


autorka: Sylwia Wieczeryńska


swi/ dki/


Kraj i świat

2024-06-15, godz. 18:30 Dookoła Szwajcarii - Adam Yates wygrał etap i umocnił się na prowadzeniu Brytyjczyk Adam Yates (UAE Team Emirates) wygrał w górskiej miejscowości Villars-sur-Ollon siódmy etap wyścigu kolarskiego Dookoła Szwajcarii i umocnił… » więcej 2024-06-15, godz. 18:20 LN siatkarek - Polki znów zwycięskie, Chiny lepsze od Turcji (wyniki) Polskie siatkarki odnotowały 10. zwycięstwo w Lidze Narodów. W sobotę pokonały Tajlandię 3:0 i wciąż mają szansę na wygranie fazy zasadniczej. W niedzielę… » więcej 2024-06-15, godz. 18:20 Toruń/ W niedzielę wręczenie Nagrody Miast Partnerskich Torunia i Getyngi W niedzielę w Ratuszu Staromiejskim w Toruniu odbędzie się wręczenie Nagrody Miast Partnerskich Torunia i Getyngi im. Samuela Bogumiła Lindego. W tym roku… » więcej 2024-06-15, godz. 18:20 Kosowo/ Władze Prisztiny zapłacą każdemu, kto adoptuje bezdomnego psa W ramach programu 'Dom dla każdego psa' władze stolicy Kosowa zapłacą 50 euro miesięcznie każdemu, kto zaadoptuje bezdomnego czworonoga - poinformowała… » więcej 2024-06-15, godz. 18:10 ME 2024 - Hiszpan Yamal zdetronizował Kozłowskiego i został najmłodszym uczestnikiem w historii Hiszpan Lamine Yamal został najmłodszym w historii piłkarzem, który zagrał w mistrzostwach Europy. W wieku 16 lat i 338 dni rozpoczął w podstawowym składzie… » więcej 2024-06-15, godz. 18:10 Turniej ATP w 's-Hertogenbosch - de Minaur o tytuł powalczy z Kordą Najwyżej rozstawiony Australijczyk Alex de Minaur i Amerykanin Sebastian Korda (nr 7.) powalczą w niedzielę o triumf w tenisowym turnieju ATP 250 na trawiastych… » więcej 2024-06-15, godz. 18:10 USA/ Biden i Trump uzgodnili zasady pierwszej debaty telewizyjnej Półtorej godziny debaty bez publiczności i z ograniczonym czasem wypowiedzi, to ramy pierwszej debaty wyborczej pomiędzy prezydentem USA Joe Bidenem a Donaldem… » więcej 2024-06-15, godz. 18:00 Rajdowe ME - Solberg najszybszy na szwedzkich szutrach Szwed Oliver Solberg (Skoda Fabia RS Rally2) wygrał Królewski Rajd Skandynawii, trzecią rundę samochodowych mistrzostw Europy. Impreza została rozegrana na… » więcej 2024-06-15, godz. 17:50 Turniej ATP w Stuttgarcie - Berrettini i Draper zagrają w finale Rozstawiony z numerem szóstym Brytyjczyk Jack Draper i Włoch Matteo Berrettini zagrają w finale tenisowego turnieju ATP 250 na trawiastych kortach w Stuttgarcie… » więcej 2024-06-15, godz. 17:50 Pomorskie/ Śmiertelny wypadek w powiecie bytowskim; zablokowana DW 211 Droga wojewódzka nr 211 w powiecie bytowskim jest zablokowana po zderzeniu samochodu osobowego z motocyklem. Zginął 33-letni mężczyzna. Na miejscu pracują… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »