Radio Opole » Kraj i świat
2023-01-27, 15:00 Autor: PAP

Białystok/ Wystawa prac wybitnych artystów żydowskiego pochodzenia związanych z miastem

Obrazy i grafiki żydowskich artystów pochodzących z Białegostoku m.in. Bencjona Rabinowicza, Simona Segala i Maxa Webera można obejrzeć na wystawie "Non omnis... Malarstwo artystów żydowskich Białegostoku", która w piątek wieczorem zostanie otwarta w miejscowej Galerii im. Sleńdzińskich.

Przed II wojną światową w Białymstoku mieszkało ok. 50 tys. Żydów, a miasto było znaczącym ośrodkiem kultury i religii żydowskiej. Z tej społeczności, po powstaniu w białostockim getcie w 1943 r. i wywózkach do obozów, ocalało zaledwie kilkaset osób. W Białymstoku śladów materialnych po społeczności żydowskiej prawie nie ma, pamiątki gromadzi m.in. Muzeum Historyczne i Galeria im. Sleńdzińskich.


Wystawa "Non omnis... Malarstwo artystów żydowskich Białegostoku" jest pierwszą próbą dokumentacji dzieł wybitnych artystów, którzy urodzili się w Białymstoku, tu rozpoczynali swoje życie artystyczne, ale karierę zawodową robili w świecie - powiedziała PAP kuratorka wystawy Joanna Tomalska-Więcek.


"To też próba przypomnienia mieszkańcom Białegostoku o wielokulturowości, o której tak wiele możemy przeczytać w pracach historyków, historyków kultury, socjologów, ale w istocie tej wielokulturowości w mieście nie widać. Warto przypomnieć, że z Białegostoku odchodzą liczne +nitki+, które wiążą nas z kulturą światową" - mówiła kurator.


Na wystawę składa się kilkadziesiąt obrazów olejnych i grafik kilku artystów związanych z Białymstokiem. To m.in. prace Simona Segala, Bencjona Rabinowicza, Maxa Webera czy Natana Kozłowskiego.


Jak mówiła Tomalska-Więcek, to, co łączy Rabinowicza, Segala i Webera, to miejsce urodzenia i wychowania, czyli Białystok.


Rabinowicz (1905-1989) w Białymstoku rozpoczął artystyczną naukę i miał swoją pierwszą wystawę. Następnie dzięki stypendium prezydenta miasta wyjechał do Francji, gdzie mieszkał aż do śmierci. Przez kilka lat związany był z grupą artystyczną Ecole de Paris. W czasie II wojny działał w ruchu oporu.


Segal (1898-1969) wychował w mieszczańskiej rodzinie żydowskiej. Po I wojnie światowej wyjechał z Polski, osiadł we Francji, gdzie tworzył i mieszkał aż do śmierci. Segal był, podobnie jak Rabinowicz, członkiem grupy artystycznej Ecole de Paris. W Aups na południu Francji znajduje się muzeum artysty.


Weber (1881-1961) jako 10-latek wyjechał z rodziną do Stanów Zjednoczonych. Uważany jest za jednego z najwybitniejszych amerykańskich malarzy XX w.; pierwszego amerykańskiego kubistę.


Natomiast Kozłowski (1906-1972) wychowywał w Krynkach, później mieszkał w Białymstoku, gdzie był nauczycielem sztuki w żydowskim gimnazjum. W latach 20. XX wieku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie zyskał sławę.


Na wystawie prezentowane są też prace artystów, którzy uciekając w trakcie II wojny światowej skrywali się w Białymstoku. To m.in. obraz Stanisławy Centnerszwerowej. Jak mówiła Tomalska-Więcek, to wybitna malarka, która przyjechała do Białegostoku, by się schronić prze wojną, niestety trafiła do białostockiego getta.


Dzieła pochodzą przede wszystkim z prywatnych kolekcji, są też prace ze zbiorów Muzeum Podlaskiego oraz zapoczątkowanej kilka lat temu w Galerii im. Sleńdzińskich kolekcji dzieł żydowskich artystów, to prace m.in. Segala i Rabinowicza.


Wystawa została otwarta w związku z przypadającą w tym roku 80. rocznicą likwidacji białostockiego getta. Akcja likwidacji getta rozpoczęła się na początku lutego 1943 roku, a kolejna akcja likwidacyjna miała miejsce w sierpniu 1943 roku, która zapoczątkowała powstanie w getcie (16-25 sierpnia 1943 roku).


"Non omnis..." prezentowana będzie do połowy maja w oddziale Galerii im. Sleńdzińskich poświęconej kulturze żydowskiej. Mieści się ona w zabytkowym budynku przy ul. Waryńskiego w Białymstoku; w dawnym Domu Modlitw Cytronów, który działał do końca lat 60., po wojnie był główną synagogą białostockich Żydów.(PAP)


autorka: Sylwia Wieczeryńska


swi/ dki/


Kraj i świat

2024-06-15, godz. 21:50 Szwajcaria/ Nazizm w domu sztuki Muzeum Kunsthaus w Zurychu postanowiło sprawdzić czy obrazy z prezentowanej kolekcji, między innymi Claude'a Moneta i Vincenta van Gogha, nie zostały zrabowane… » więcej 2024-06-15, godz. 21:30 ME 2024 - Albańczyk Bajrami autorem najszybszej bramki w historii imprezy (korekta) Albańczyk Nedim Bajrami, który w 23. sekundzie zdobył gola w meczu z Włochami w Dortmundzie, zapisze się w kronikach piłkarskich mistrzostw Europy jako autor… » więcej 2024-06-15, godz. 21:30 Tatry/ Śmiertelny wypadek na Wrotach Chałubińskiego W Tatrach w sobotę doszło do kolejnego śmiertelnego wypadku. Na Wrotach Chałubińskiego turysta najprawdopodobniej poślizgnął się na płacie zmrożonego… » więcej 2024-06-15, godz. 21:20 ME 2024 - Hiszpania - Chorwacja 3:0 (opinie) Po meczu piłkarskich ME Hiszpania - Chorwacja (3:0) powiedzieli: Luis de la Fuente (trener reprezentacji Hiszpanii): 'Jestem bardzo szczęśliwy. Wszyscy ciężko… » więcej 2024-06-15, godz. 21:20 Pomorskie/ Śmiertelny wypadek w powiecie bytowskim; DW 211 odblokowana (aktl.) Służby po ok. trzech godzinach odblokowały drogę wojewódzką nr 211 w powiecie bytowskim. W sobotę po godz. 17 pomiędzi Rokitami a Gowidlinem doszło do… » więcej 2024-06-15, godz. 21:20 ME 2024 - Włochy - Albania 1:1 (bramka) Grupa B: Włochy - Albania 1:1 w 11. min. Bramki: 0:1 Nedim Bajrami (1), 1:1 Alessandro Bastoni (11-głową). Sędzia: Felix Zwayer (Niemcy).(PAP) wkp/… » więcej 2024-06-15, godz. 21:20 ME 2024 - Albańczyk Bajrami autorem najszybciej bramki w historii imprezy Albańczyk Nedim Bajrami, który w 23. sekundzie zdobył gola w meczu z Włochami w Dortmundzie, zapisze się w kronikach piłkarskich mistrzostw Europy jako autor… » więcej 2024-06-15, godz. 21:20 ME 2024 - Włochy - Albania 2:1 (bramka) Grupa B: Włochy - Albania 2:1 w 16. min. Bramki: 0:1 Nedim Bajrami (1), 1:1 Alessandro Bastoni (11-głową), 2:1 Nicolo Barella (16). Sędzia: Felix Zwayer… » więcej 2024-06-15, godz. 21:10 ME 2024 - Włochy - Albania 0:1 (bramka) Grupa B: Włochy - Albania 0:1 w 1. min. Bramki: 0:1 Nedim Bajrami (1). Sędzia: Felix Zwayer (Niemcy).(PAP) wkp/ km/ co/ » więcej 2024-06-15, godz. 21:10 ME 2024 - trener Holandii: jesteśmy jedną z mocniejszych drużyn Trener Ronald Koeman na konferencji prasowej w Hamburgu w przeddzień meczu z Polską w piłkarskich mistrzostwach Europy ocenił, że prowadzona przez niego Holandia… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »