Radio Opole » Kraj i świat
2022-11-29, 06:10 Autor: PAP

Nadnercza z komórek macierzystych

Wykorzystując indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste można odtworzyć podobne do płodowych nadnercza w warunkach laboratoryjnych – informuje pismo „Developmental Cell”.

Nadnercza, jak sama nazwa wskazuje, położone są tuż nad nerkami - wyglądają jak małe czapeczki nałożone na ich górne końce. Reagując na sygnały z mózgu, gruczoły te wydzielają hormony, wpływające na przykład na ciśnienie krwi, metabolizm i płodność.


Zaburzenia czynności nadnerczy, takie jak pierwotna niedoczynność kory nadnerczy, w której hormony nie są wydzielane w odpowiedniej ilości, objawiają się zmęczeniem, niebezpiecznie niskim ciśnieniem tętniczym, a nawet śpiączką i nieleczone mogą doprowadzić do śmierci. Dlatego w przypadku pierwotnej niedoczynności kory nadnerczy konieczna jest trwająca całe życie hormonalna terapia zastępcza, mająca jednak znaczące skutki uboczne.


O wiele lepszym wyjściem byłoby wyhodowanie funkcjonującego nadnercza zdolnego do syntezy hormonów i uwalniania ich zgodnie z sygnałami płynącymi z mózgu.


Naukowcom z University of Pennsylvania School of Veterinary Medicine udało się nakłonić hodowane w laboratorium komórki macierzyste do dzielenia się, dojrzewania i przejmowania niektórych funkcji nadnerczy ludzkiego płodu. To dowód, że można wyhodować system, który działa prawie identycznie jak ludzkie nadnercze we wczesnych stadiach rozwoju.


Dzięki badaniom prowadzonym na takiej eksperymentalnej platformie można by lepiej zrozumieć genetykę niewydolności nadnerczy, a nawet prowadzić badania przesiewowe w celu opracowania lepszych terapii.


Jak powiedział Kotaro Sasaki, starszy autor i adiunkt w Penn Vet, celem jego zespołu było wykorzystanie ludzkich indukowanych pluripotencjalnych komórek macierzystych (iPSC), które mogą dać początek niezliczonej liczbie różnych typów komórek, aby naśladować etapy normalnego rozwoju nadnerczy człowieka. Podczas tego procesu komórki były nakłaniane do przyjęcia cech nadnerczy.


Naukowcy wykorzystali tak zwany system hodowli organoidów, w którym komórki rosną najpierw przez trzy tygodnie jako pływające agregaty, a następnie na membranie wystawionej z jednej strony na działanie powietrza, co umożliwia powstawanie trójwymiarowych struktur. Dzięki odpowiednio dobranej pożywce udało się skłonić iPSC do wytwarzania tkanki spotykanej w procesie rozwoju nadnerczy: tylnej pośredniej mezodermy (PIM).


Po sprawdzeniu, że wyhodowano komórki podobne do PIM, naukowcy rozpoczęli pobudzanie tych komórek do przejścia do następnego etapu - komórek progenitorowych kory nadnerczy, podczas którego komórki włączają markery wskazujące, że „zobowiązały się” stać się komórkami nadnerczy.


Testy molekularne mające na celu sprawdzenie markerów nadnerczy, a także analizy transmisyjnego mikroskopu elektronowego potwierdziły, że komórki „są na dobrej drodze” do odtworzenia tkanki przypominającej wczesne nadnercza.


„Opracowany przez nas proces był bardzo wydajny, a około 50 proc. komórek w organoidach nabywało cech typowych dla kory nadnerczy – wskazał Michinori Mayama, doktor habilitowany w laboratorium Sasaki i główny autor badania. - Jajowate komórki z obszerną różową cytoplazmą i stosunkowo małymi jądrami, które widzieliśmy w naszych hodowlach, są bardzo charakterystyczne dla ludzkich komórek nadnerczy na tym etapie”.


Jak się okazało wyhodowane w laboratorium komórki produkują hormony steroidowe, takie jak DHEA i mogą reagować na tak zwaną oś podwzgórze-przysadka-nadnercza, pętlę sprzężenia zwrotnego, która reguluje komunikację z mózgu do nadnerczy i z powrotem.


„Użyliśmy leków, które normalnie hamują produkcję DHEA w nadnerczach i wykazaliśmy, że nasze komórki nadnerczy pochodzące z iPSC reagują podobnie na te leki, z wyraźnym zmniejszeniem produkcji hormonów – mówi Sasaki. - Oznacza to, że można używać tego systemu do badań przesiewowych leków ukierunkowanych na produkcję hormonów nadnerczy, co może przynieść korzyści pacjentom z nadmierną ich produkcją lub rakiem prostaty, który wykorzystuje hormony nadnerczy do wzrostu”.


Autorzy mają nadzieję dopracować swój system i wytworzyć więcej gradacji typów tkanek, które występują w dojrzałym dorosłym nadnerczu. Zdaniem Sasaki taki laboratoryjny model można by wykorzystać do zbadania genetycznych podstaw niewydolności nadnerczy, a także innych chorób, takich jak rak nadnercza.



„To pierwsze tego rodzaju badanie — zaznaczył Sasaki. - Dziedzina terapii komórkowej jest bardzo obiecująca w leczeniu nie tylko niewydolności nadnerczy, ale także innych chorób o podłożu hormonalnym: nadciśnienia, zespołu Cushinga czy zespołu policystycznych jajników”.


Źródło: doi.org/10.1016/j.devcel.2022.10.010 (PAP)


Autor: Paweł Wernicki


pmw/ ekr/


Kraj i świat

2024-06-29, godz. 19:40 W. Brytania/ Reform UK wycofała poparcie dla kandydatów po kontrowersyjnych słowach Pozostająca na trzecim miejscu w sondażach przed czwartkowymi wyborami do brytyjskiej Izby Gmin prawicowo-populistyczna partia Reform UK wycofała w sobotę… » więcej 2024-06-29, godz. 19:40 Ukraina/ Władze: w Wilnianśku w obwodzie zaporoskim w wyniku ostrzału zginęło 7 osób Rosyjscy żołnierze w sobotę zaatakowali miasto Wilnianśk w obwodzie zaporoskim; zginęło siedem osób, 11 zostało rannych - poinformował szef administracji… » więcej 2024-06-29, godz. 19:40 Zmarła Barbara Trzeciak-Pietkiewicz - dziennikarka związana z telewizją Polsat W sobotę w wieku 78 lat zmarła Barbara Trzeciak-Pietkiewicz - dziennikarka radiowa i telewizyjna, producentka, realizatorka filmów dokumentalnych, była związana… » więcej 2024-06-29, godz. 19:30 MP seniorów w biegach wysokogórskich - tytuły dla Januszyk i Dudczaka Iwona Januszyk (KS Kandahar/Zakopane) i Michał Dudczak (KS Vertical/Rytro) zdobyli w sobotę tytuły mistrzów Polski w skyrunningu - biegu wysokogórskim im… » więcej 2024-06-29, godz. 19:30 LN siatkarzy - Polacy nie obronią tytułu po porażce z Francją 2:3 w półfinale (krótka) Polscy siatkarze, obrońcy tytułu, przegrali z Francją 2:3 (25:22, 22:25, 23:25, 25:20, 16:18) w półfinale Ligi Narodów w Łodzi. Rywala biało-czerwonych… » więcej 2024-06-29, godz. 19:20 2. Ekstraliga żużlowa - Wybrzeże - PSŻ 41:49 Energa Wybrzeże Gdańsk - #OrzechowaOsada PSŻ Poznań 41:49. W pierwszy meczu był remis 45:45. Punkt bonusowy dla PSŻ. Punkty: Energa Wybrzeże Gdańsk:… » więcej 2024-06-29, godz. 19:10 ME 2024 - trener Gruzji przed meczem z Hiszpanią: już jesteśmy zwycięzcami Trener Willy Sagnol zapewnił, że Gruzja do niedzielnego meczu 1/8 finału mistrzostw Europy z Hiszpanią przystąpi pewna siebie i z 'chęcią gry w piłkę'… » więcej 2024-06-29, godz. 19:10 ME 2024 - Szwajcaria - Włochy 2:0 (bramka) 1/8 finału: Szwajcaria - Włochy 2:0 w 46. min. Bramki: 1:0 Remo Freuler (37), 2:0 Ruben Vargas (46). Żółta kartka - Włochy: Nicolo Barella, Stephan… » więcej 2024-06-29, godz. 19:00 ME 2024 - Szwajcaria - Włochy 1:0 (do przerwy) 1/8 finału: Szwajcaria - Włochy 1:0 do przerwy. Bramki: 1:0 Remo Freuler (37). Żółta kartka - Włochy: Nicolo Barella, Stephan El Shaarawy. Sędzia:… » więcej 2024-06-29, godz. 18:40 Ekstraklasa piłkarska - wygrany sparing Rakowa ze Stalą Rzeszów Przebywający na zgrupowaniu w Arłamowie piłkarze Rakowa Częstochowa rozegrali tam pierwszy mecz kontrolny, pokonując pierwszoligową Stal Rzeszów 5:1 (2… » więcej
9101112131415
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »